از دیرباز، گیاهان دارویی نقش مهمی در درمان بیماریها داشتهاند و این رویه تا به امروز، حتی با وجود دستاوردهای بزرگ پزشکی مدرن، همچنان ادامه دارد. بسیاری از مردم هنوز به خواص شفابخش طبیعت اعتماد دارند و به جای داروهای سنتتیک، به سراغ محصولات طبیعی میروند. ویتاگنوس یکی از این داروهای گیاهی است که به طور خاص برای تعادل هورمونی در بانوان طراحی شده است. در این مقاله با کاربرد قرص ویتاگنوس آشنا خواهیم شد و خواهیم دید فواید و عوارض قرص ویتاگنوس چیست. پس همراه ما باشید.
ویتاگنوس چیست؟
گیاه Vitex agnus-castus یا پنج انگشت، معروف به درخت عفیف، یک گونه گیاهی است که در مناطق مدیترانهای و آسیایی رشد میکند. این گیاه که دارای دانهها و میوههایی با خواص دارویی است، از دیرباز به منظور کنترل میل جنسی مورد استفاده قرار میگرفته است. در واقع ترکیبات موجود در دانهها و میوههای این گیاه تأثیراتی بر هورمونهای مرتبط با فرآیندهای تولیدمثلی در زنان دارند.
محصولاتی که از این گیاه تهیه میشوند، از جمله داروی ویتاگنوس، برای درمان مشکلات مرتبط با دورههای قاعدگی مانند درد سینه و بهبود سندرم پیش از قاعدگی به کار میروند. همچنین استفاده از آن در درمان شکستگیهای استخوان، ناباروری و علائم یائسگی پیشنهاد شده است، اگرچه برای اثبات این ادعاها نیاز به مطالعات علمی بیشتری است.
ترکیباتی که از عصارهی گیاه ویتکس (vitex) به دست میآید بر غده هیپوفیز اثر گذاشته و در تنظیم هورمونها نقش دارد. این ترکیبات میتوانند به تعادل و کنترل اختلالات هورمونی کمک کنند. بر اساس برخی مطالعات به نظر میرسد که ویتاگنوس بر محور هیپوتالاموس-هیپوفیز تأثیر میگذارد و باعث افزایش ترشح پرولاکتین و LH میشود؛ در نتیجه بر فرآیند تخمکگذاری تأثیر گذاشته و ترشح FSH (هورمون محرک فولیکول) را کاهش میدهد. مهم است بدانیم که ویتاگنوس فاقد استروژن است؛ بنابراین در پاسخ به عوارض قرص ویتاگنوس چیست باید گفت این دارو خطرات مرتبط با افزایش سطح استروژن در بدن را به دنبال ندارد.
کاربرد قرص ویتاگنوس چیست؟
ویتاگنوس در بازار ایران به دو صورت قرص و قطره ۳۰ میلیگرمی موجود بوده و برای استفاده در طیف وسیعی از سنین، از دختران جوان در آغاز دوران قاعدگی تا زنان مسنتر با اختلالات هورمونی متنوع، مناسب است.
مزیت اصلی داروی ویتاگنوس در استفاده از گیاه پنج انگشت در فرمولاسیون آن است که به کاربران امکان میدهد تا با مصرف یک محصول طبیعی و بدون عوارض جانبی جدی، مشکلات هورمونی خود را مدیریت کنند. در ادامه با کاربرد قرص ویتاگنوس بیشتر آشنا میشویم.
تنظیم پریود و سیکل ماهانه
بینظمیهای قاعدگی، از جمله داشتن دو دوره قاعدگی در یک ماه، میتواند برای زنان در دورههای مختلف زندگی مشکلساز باشد. مکملهای حاوی ویتکس با تحریک تولید پروژسترون و تعادل استروژن، به بهبود عملکرد تخمدانها و تنظیم چرخه قاعدگی کمک میکنند.
بهبود علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS)
در پاسخ به کاربرد قرص ویتاگنوس چیست باید گفت مکملهای حاوی ویتکس میتوانند نشانههای مرتبط با قبل از قاعدگی مانند تنشهای عصبی، تغییرات خلقی، درد پستان و سردردها را تسکین دهند. تحقیقات نشان دادهاند که عصارهی گیاه ویتکس با کاهش سطح هورمون پرولاکتین، به حفظ توازن هورمونی کمک میکند.
در یک تحقیق، استفاده از ویتکس در طول سه چرخه قاعدگی متوالی، منجر به کاهش علائم قبل از قاعدگی در ۹3 درصد از شرکتکنندگان شد.
تسکین علائم یائسگی
یائسگی که با عدم وجود قاعدگی برای یک دوره ۱۲ ماهه مشخص میشود، میتواند با عوارضی مانند گرگرفتگی، نوسانات خلقی، اختلالات خواب و افزایش وزن همراه باشد. داروی ویتاگنوس به منظور مدیریت این علائم در دوران یائسگی طراحی شده است.
درمان ناباروری
مطالعات نشان دادهاند که مکملهای حاوی ویتکس به همراه سایر ترکیبات مانند چای سبز، ال-آرژنین و مواد مغذی میتوانند باروری را افزایش دهند. در یک تحقیق که شامل ۹۳ زن بود، پس از ۶ تا ۳۶ ماه تلاش برای بارداری، ۲6 درصد از زنانی که مکملهای حاوی ویتکس را مصرف کرده بودند، باردار شدند.
موارد مصرف ویتاگنوس
حال که دیدیم کاربرد قرص ویتاگنوس چیست، بد نیست نگاهی به موارد مصرف این دارو بیندازیم. داروی ویتاگنوس به دلیل ترکیبات فعالی که دارد، در درمان و بهبود شرایط مختلف زنان مؤثر است. این دارو میتواند در موارد زیر به کار رود:
- تسکین علائم سندروم پیش از قاعدگی (PMS) از جمله ناراحتیهای جسمی و خلقی
- بهبود ناهنجاریهای دوره قاعدگی
- کاهش درد سینهها
- کاهش درد در دوران پریود
- رفع مشکلات ناشی از قطع ناگهانی پریود
- کنترل خونریزیهای بیش از حد در زمان پریود
- اصلاح بینظمیهای دورههای قاعدگی
- تنظیم اختلالات هورمونی و کمک به حل مشکل ناباروری
- درمان آکنه و بهبود وضعیت پوست
- کاهش عوارض مرتبط با دوران یائسگی، از جمله یائسگی زودرس
- رفع مشکلات مربوط به تخمدانها، مانند تنبلی تخمدان
- کاهش یا جلوگیری از تشکیل کیستهای فیبروئیدی و مهار رشد فیبرومهای رحمی
- پیشگیری از نارسایی زودرس تخمدان
- کاهش ریزش مو و موهای زائد
این دارو با تأثیرگذاری بر تعادل هورمونی، به بهبود کیفیت زندگی زنان کمک میکند و میتواند به عنوان یک راهکار طبیعی در مدیریت شرایط مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
نحوه مصرف ویتاگنوس
پیش از آن که ببینیم عوارض قرص ویتاگنوس چیست، باید با نحوه مصرف این دارو آشنا باشید تا عوارض جانبی ناشی از آن را به حداقل برسانید.
زمان خاصی برای شروع استفاده از این دارو تعیین نشده است. با این حال مشورت با پزشک قبل از شروع هر داروی جدیدی توصیه میشود. مصرف عصاره گیاهی ویتاگنوس در محدوده دوز ۳.۲ تا ۴۰ میلیگرم به صورت خوراکی و روزانه تا ۶ ماه قابل استفاده است و میتوانید دو بار در روز، قبل از وعدههای غذایی و با آب فراوان، این دارو را مصرف کنید.
دوز مصرفی ویتاگنوس
قرص ویتاگنوس:
- دو بار در روز، یکی در صبح و دیگری در شب، یک قرص را با یک لیوان آب میل نمایید.
- در صورت نیاز، مقدار مصرف را تا دو برابر میتوان افزایش داد.
- توصیه میشود که استفاده از قرص ویتاگنوس در طول دوره قاعدگی ادامه یابد، اما ضرورتی به شروع دوره مصرف در زمان خاصی از چرخه قاعدگی نیست.
قطره ویتاگنوس:
- روزانه ۴۰ قطره را به مقداری آب یا آبمیوه اضافه کرده و نیم ساعت قبل از صبحانه مصرف کنید.
- اگر مصرف با معده خالی برایتان مقدور نیست، میتوانید آن را در زمان غذا میل کنید.
- در صورت نیاز، میتوانید مقدار مصرف را تا سه برابر افزایش دهید و در زمانهای صبح، ظهر و شب از آن استفاده نمایید، با این حال هر بار فقط ۴۰ قطره مجاز است.
بهترین زمان مصرف ویتاگنوس
برای استفاده از ویتاگنوس پزشکان معمولا توصیه میکنند که آن را قبل از خوردن غذا استفاده کنید. حتی در دوران قاعدگی نیز باید این دارو را به طور مداوم مصرف کرد. اما مشورت با یک متخصص پزشکی برای دریافت راهنمایی دقیق در این زمینه ضروری است.
عوارض قرص ویتاگنوس چیست؟
هر چند داروی ویتاگنوس که از گیاه پنج انگشت ساخته شده به طور کلی ایمن تلقی میشود، اما ممکن است در برخی افراد باعث بروز عوارض جانبی خفیف شود. درصورتیکه این نشانهها به مدت زمانی طولانی باقی بمانند، باید مصرف دارو را متوقف کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی غیرمعمول در فواصل بین دورههای قاعدگی
- افزایش شدت خونریزی در دوران قاعدگی
- احساس خشکی در دهان
- ریزش موها
- سردرد و سرگیجه
- ایجاد خارش در بدن
- مشکلات گوارشی سطحی
- احساس تهوع
- بروز آکنه و جوشهای پوستی
- ظهور راشها و بثورات پوستی ملایم
- تند شدن ضربان قلب
- افزایش وزن
در مواردی ممکن است استفاده از داروی ویتاگنوس در ابتدای دوره درمان، موجب تشدید خونریزیهای ماهانه شود. در چنین شرایطی توصیه میشود که مصرف دارو را به صورت موقتی متوقف کرده و پس از دو هفته، با دوز پایینتری دوباره شروع کنید. اگر این تغییر دوز پاسخگو نبود، باید از ادامه مصرف دارو خودداری کنید.
هشدارها پیش از مصرف ویتاگنوس
حالا که دیدید عوارض قرص ویتاگنوس چیست، لازم است پیش از مصرف این دارو، هشدارها و احتیاطهایی را در نظر داشته باشید تا این عوارض به حداقل برسد:
- در صورتی که استفاده از ویتاگنوس در دو ماه نخست منجر به افزایش خونریزی دورهای شود، توصیه میشود که مصرف آن را متوقف کرده و پس از دو هفته با دوز پایینتر از سر بگیرید. اگر خونریزی همچنان ادامه یابد، باید مصرف دارو را کاملاً قطع کنید.
- عوارض جانبی ناشی از مصرف ویتاگنوس معمولا پس از قطع دارو برطرف میشوند. درصورتیکه عوارض ادامه یابند یا وخیمتر شوند، با پزشک متخصص زنان یا پزشکان داروساز تماس بگیرید.
- استفاده از ویتاگنوس در دوران بارداری ممنوع است و مادران شیرده نیز باید از مصرف ویتاگنوس خودداری کنند.
- این دارو ممکن است فشار خون را در افرادی که دچار مشکلات فشار خون هستند، کاهش دهد. بنابراین این افراد باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کرده و با احتیاط عمل کنند.
- در بیماریهای حساس به هورمون مانند اندومتریوز، فیبروئید رحم و سرطانهای سینه، رحم یا تخمدان، ویتاگنوس میتواند بر سطوح هورمونها، به ویژه استروژن تأثیر بگذارد.
- ویتاگنوس ممکن است بر نتایج لقاح آزمایشگاهی تأثیر منفی بگذارد. اگر در حال انجام این روش هستید، از مصرف آن خودداری کنید.
- ویتاگنوس حاوی ترکیباتی است که میتوانند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارند و ممکن است بر درمان بیماری پارکینسون اثر داشته باشند.
- مصرف این دارو ممکن است بر درمان اختلالات روانی مانند اسکیزوفرنی یا دیگر اختلالات روانپریشی تأثیر بگذارد، زیرا بر سطح دوپامین در مغز اثر میکند.
- افرادی که سابقه حساسیت پوستی دارند، ممکن است با مصرف ویتاگنوس دچار ضایعات پوستی شوند.
- مصرف ویتاگنوس پس از زایمان میتواند زمان شروع اولین دوره قاعدگی را تسریع کند.
- استفاده از ویتاگنوس همراه با قرصهای ضد بارداری ممکن است اثربخشی آنها را کاهش داده و احتمال بارداری را افزایش دهد.
موارد منع مصرف قرص ویتاگنوس چیست؟
اگر شرایط زیر را دارید، به هیچ وجه داروی ویتاگنوس را مصرف نکنید:
- افرادی که به نئوپلاسمهای غده هیپوفیزی مبتلا هستند.
- وجود سابقه یا تشخیص فعلی سرطان پستان.
- استفاده از این دارو برای آقایان به دلیل وجود عناصر استروژنی در ترکیبات آن مناسب نیست.
- ممنوعیت استفاده برای زنان در دوران شیردهی، حاملگی یا در صورت احتمال بارداری.
- اشخاصی که با نوسانات یا اختلالات سطح دوپامین در بدن خود مواجه هستند.
- بیماریهایی مانند اندومتریوز و فیبرومهای رحمی.
- سرطانهای مرتبط با پستان، رحم و تخمدان.
- تومورهای مربوط به غده هیپوفیز.
- بیماری پارکینسون و اسکیزوفرنی و دیگر اختلالات روانی.
تداخلات دارویی ویتاگنوس
در آخر باید بگوییم تداخلات دارویی ویتاگنوس چیست. استفاده همزمان از داروی گیاهی ویتاگنوس و برخی داروهای دیگر ممکن است باعث بروز واکنشهای ناخواسته شود. به همین دلیل افرادی که داروهای زیر را مصرف میکنند، باید در مورد استفاده از ویتاگنوس با پزشک یا داروساز خود مشورت کنند:
- داروهای کنترل بارداری
- داروهای حاوی استروژن
- داروهای مورد استفاده در درمان اختلالات روانی
- متوکلوپرامید
- داروهای محرک دوپامین (مورد استفاده در درمان پارکینسون)
- هالوپریدول
توجه داشته باشید که لیست فوق جامع نبوده و داروهای دیگری نیز ممکن است با ویتاگنوس تداخل داشته باشند. بنابراین قبل از خرید و مصرف هرگونه داروی گیاهی بدون نسخه، بهتر است با پزشکان متخصص مشورت نمایید تا از عدم وجود تداخلات دارویی اطمینان حاصل کنید. پزشکان میتوانند احتمال واکنشهای دارویی و عوارض جانبی احتمالی را بررسی و ارزیابی نمایند.
بیشتر بخوانید:
جمعبندی
تغییرات هورمونی میتواند در مراحل مختلف زندگی یک زن، از جمله در دوران بلوغ، بارداری، زایمان و یائسگی، تأثیرات قابل توجهی داشته باشد. این تغییرات میتوانند به شکلهای مختلفی بر زندگی روزمره تأثیر بگذارند و بسیاری از زنان به دنبال راههایی برای مدیریت این تغییرات هستند. داروی ویتاگنوس که به صورت قطره و قرص عرضه میشود، یک راهکار گیاهی عالی برای تنظیم هورمونهاست و برای درمان علائم مرتبط با سندروم پیش از قاعدگی، دورههای قاعدگی نامنظم یا دردناک، علائم یائسگی و در نهایت سلامت قاعدگی و یائسگی استفاده میشود.
در این بخش با کاربرد قرص ویتاگنوس و موارد مصرف آن آشنا شدیم و دیدیم عوارض قرص ویتاگنوس چیست. اگرچه داروی ویتاگنوس بدون نیاز به نسخه پزشک قابل تهیه است، اما توصیه میکنیم در صورت تجربه مشکلات هورمونی در دوران قاعدگی، بارداری یا یائسگی، با یک متخصص زنان مشورت کنید یا پیش از خرید دارو، با پزشکان داروساز ما در داروخانه روشا در ارتباط باشید. این دارو را میتوانید با تضمین کیفیت و قیمت از داروخانه روشا سفارش دهید و در کوتاهترین زمان ممکن تحویل بگیرید.