ضد اسهال
اسهال، دفع مداوم مدفوع شل و آبکی است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند عفونت ویروسی یا باکتریایی، مسمومیت غذایی، عدم تحمل لاکتوز، بیماری کرون یا مصرف برخی داروها باشد. اسهال خفیف معمولا طی چند روز برطرف می‌شود، اما در صورت شدید بودن یا همراه بودن با علائم دیگری مانند تب، استفراغ خونی یا کم آبی بدن، نیاز به مراجعه به پزشک و مصرف داروی ضد اسهال قوی ضروری است.
خوشبختانه داروهای مختلفی برای درمان اسهال در دسترس هستند که می‌توانند به کاهش دفعات دفع، سفت شدن مدفوع و تسکین علائم کمک کنند. در این مطلب به معرفی انواع قرص جلوگیری از اسهال و پودر ضد اسهال می‌پردازیم و شما را با بهترین داروهای موجود در این حوزه آشنا می‌کنیم.
علت اسهال چیست؟
پیش از پرداختن به انواع داروی ضد اسهال قوی، باید علت اسهال را یافت. اسهال معمولا زمانی رخ می‌دهد که اختلالاتی در دستگاه گوارش شما به وجود آید. این اختلالات می‌توانند مانع از جذب صحیح مایعات و مواد مغذی از مواد غذایی شوند و دفع مدفوع آبکی را به دنبال داشته باشند. عوامل متعددی می‌توانند باعث ایجاد اسهال شوند؛ از جمله:
- عفونت‌های ویروسی: ویروس‌هایی مانند روتاویروس، عامل اصلی اسهال در کودکان هستند. نوروویروس و آدنویروس نیز می‌توانند باعث اسهال شوند.
- عفونت‌های باکتریایی: مصرف غذا یا آب آلوده به باکتری‌هایی مانند سالمونلا، ای. کولای و کمپیلوباکتر می‌تواند منجر به اسهال باکتریایی شود.
- مسمومیت غذایی: مصرف غذاهای فاسد شده یا حاوی سموم باکتریایی می‌تواند باعث مسمومیت غذایی و در نتیجه اسهال شود.
- مصرف داروها: مصرف برخی داروها مانند آنتی بیوتیک‌ها، مسهل‌ها و داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب (NSAIDs) می‌تواند عوارض جانبی اسهال را به همراه داشته باشد.
- بیماری‌های التهابی روده (IBD): بیماری‌هایی مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون می‌توانند باعث التهاب مزمن دستگاه گوارش و بروز اسهال شوند.
- عدم تحمل لاکتوز: افرادی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند، نمی‌توانند قند موجود در شیر (لاکتوز) را به خوبی هضم کنند و مصرف محصولات لبنی در این افراد می‌تواند باعث اسهال، نفخ و درد شکم شود.
- جراحی دستگاه گوارش: جراحی‌های انجام شده روی معده، روده یا سایر اندام‌های گوارشی می‌توانند باعث ایجاد اسهال موقت شوند.
اسهال چه عوارضی به همراه دارد؟
اسهال خفیف معمولا عارضه جدی به دنبال ندارد و در این شرایط نیازی به خرید داروی ضد اسهال قوی یا پودر ضد اسهال نیست. اما اسهال شدید یا طولانی‌مدت می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود که مصرف قرص جلوگیری از اسهال را ضروری می‌کند:
- کم آبی بدن: اسهال باعث دفع مایعات و الکترولیت‌ها از بدن می‌شود و از دست رفتن بیش از حد مایعات می‌تواند منجر به کم آبی بدن (دهیدراتاسیون) شود که علائمی مانند تشنگی شدید، خشکی دهان، سرگیجه، ضعف، سردرد و کاهش ادرار را به همراه دارد. کم‌آبی بدن در موارد شدید می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد، به خصوص برای کودکان و سالمندان.
- عدم تعادل الکترولیت‌ها: الکترولیت‌ها مواد معدنی هستند که به حفظ تعادل مایعات در بدن و عملکرد صحیح اعصاب و ماهیچه‌ها کمک می‌کنند. اسهال می‌تواند باعث دفع الکترولیت‌ها از بدن شود و عدم تعادل الکترولیت‌ها منجر به ضعف عضلانی، ضربان قلب نامنظم و تشنج خواهد شد.
- سوء تغذیه: اسهال می‌تواند باعث کاهش جذب مواد مغذی از غذا شده و در صورت طولانی شدن، منجر به سوء تغذیه شود.
داروی ضد اسهال چیست و چگونه کار می‌کند؟
داروهای ضد اسهال با مکانیسم‌های مختلفی عمل می‌کنند. برخی از آن‌ها با جذب آب اضافی موجود در روده، باعث سفت شدن مدفوع می‌شوند. این دسته از داروها که با نام حجیم‌کننده‌های مدفوع شناخته می‌شوند، معمولا حاوی فیبر طبیعی هستند.
دسته دیگری از انواع قرص جلوگیری از اسهال، با کند کردن حرکات روده به کاهش دفع کمک می‌کنند. این داروها که با نام ضد تحرکات روده شناخته می‌شوند با تاثیر بر روی ماهیچه‌های روده، سرعت عبور مواد از دستگاه گوارش را کاهش می‌دهند.
برخی از انواع داروی ضد اسهال قوی یا پودر ضد اسهال نیز با جایگزین کردن الکترولیت‌ها و مایعات از دست رفته بدن در اثر اسهال، به پیشگیری از کم‌آبی بدن کمک می‌کنند. این داروها که به صورت محلولهای خوراکی در دسترس هستند، معمولا حاوی ترکیباتی مانند گلوکز، سدیم، پتاسیم و کلرید می‌باشند.
معرفی بهترین داروی ضد اسهال قوی
برای انتخاب و خرید داروی ضد اسهال مناسب باید به علت اسهال و شدت علائم آن توجه داشته باشید. برخی از داروهای رایج ضد اسهال را در این بخش معرفی می‌کنیم.
داروهای ضد اسهال حاوی پروبیوتیک
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که به طور طبیعی در روده وجود دارند و به حفظ تعادل باکتری‌های مفید روده کمک می‌کنند. مصرف پروبیوتیک‌ها می‌تواند به کاهش مدت زمان اسهال و بهبود علائم آن کمک کند. برخی از سویه‌های پروبیوتیک مفید برای درمان اسهال عبارتند از:
- لاکتوباسیل اسیدوفیلوس (Lactobacillus acidophilus)
- ساکارومایسس بولاردی (Saccharomyces boulardii)
- لاکتوباسیل رامنوسوس (Lactobacillus rhamnosus)
پروبیوتیک‌ها به طور کلی بی‌خطر هستند و می‌توانند برای افراد در تمام سنین استفاده شوند.
داروهای ضد اسهال حاوی ترکیبات گیاهی
برخی از داروهای ضد اسهال حاوی ترکیبات گیاهی مانند مرزه، جوز هندی و... هستند. این داروها با جذب آب اضافی مدفوع به سفت شدن آن کمک می‌کنند. همچنین برخی از گیاهان دارویی مانند زنجبیل و نعناع فلفلی نیز می‌توانند به تسکین علائم اسهال مانند تهوع و درد شکم کمک کنند.
محلول یا پودر ضد اسهال (ORS)
محلول یا پودر ORS حاوی آب، الکترولیت‌ها و قند است که به جبران مایعات و املاح از دست رفته بدن در اثر اسهال کمک می‌کند. مصرف ORS به ویژه در کودکان و افراد مسن که در معرض خطر بیشتری برای کم‌آبی بدن ناشی از اسهال هستند، بسیار مهم است.
داروهای ضد اسهال حاوی لوپرامید
لوپرامید یک داروی ضد اسهال رایج است که با کند کردن حرکت روده به جذب مایعات بیشتر به بدن کمک می‌کند. این دارو برای اسهال ناشی از عفونت ویروسی یا باکتریایی خفیف مناسب است. مصرف لوپرامید در موارد زیر توصیه نمی‌شود:
- اسهال خونی
- اسهال همراه با تب بالا
- یبوست
داروهای ضد اسهال حاوی دیفنوکسیلات
دیفنوکسیلات نیز مانند لوپرامید با کاهش حرکت روده به کنترل اسهال کمک می‌کند. این دارو معمولا به صورت ترکیبی با آتروپین تجویز می‌شود. مصرف دیفنوکسیلات برای کودکان زیر 6 سال و افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی مجاز نیست.
عوارض انواع داروی ضد اسهال
اگرچه انواع دارو و قرص جلوگیری از اسهال در بهبود علائم اسهال موثر هستند، اما مصرف آن‌ها خالی از عوارض جانبی نیست. در ادامه به برخی از عوارض احتمالی مصرف هر دسته از این داروها اشاره می‌کنیم:
- داروهای حجیم‌کننده مدفوع: مصرف بیش از حد این داروها می‌تواند باعث نفخ، درد شکم و یبوست شود. همچنین این داروها ممکن است با جذب سایر داروها تداخل داشته باشند؛ بنابراین در صورت مصرف سایر داروها، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
- داروهای ضد تحرکات روده: مصرف این داروها می‌تواند باعث یبوست، تهوع، سرگیجه و نفخ شود. همچنین این داروها نباید در صورت ابتلا به عفونت‌های باکتریایی مانند سالمونلوز یا بیماری التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو مصرف شوند؛ زیرا می‌توانند باعث تشدید عفونت شوند.
- داروهای جایگزین‌‌کننده مایعات و الکترولیت‌ها: مصرف این داروها معمولا با عوارض جانبی خاصی همراه نیست، اما در صورت بروز علائمی مانند اسهال شدید، استفراغ مداوم یا درد شکم شدید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
موارد منع مصرف داروی ضد اسهال
در برخی موارد مصرف دارو و پودر ضد اسهال توصیه نمی‌شود. موارد زیر از جمله مهم‌ترین موارد منع مصرف این داروها هستند:
- اسهال خونی: در صورت مشاهده خون در مدفوع، مصرف داروهای ضد اسهال می‌تواند باعث تشدید عفونت شود. در این موارد حتما باید به پزشک مراجعه کنید تا علت خونریزی مشخص شده و درمان مناسب آغاز شود.
- تب بالا: تب بالا می‌تواند نشانه‌ای از عفونت جدی باشد. در صورت ابتلا به اسهال همراه با تب بالا، مصرف داروی ضد اسهال قوی ممکن است روند طبیعی دفع عوامل بیماری‌زا را با کند کردن حرکات روده مختل کند. در چنین مواردی مراجعه به پزشک برای تشخیص علت زمینه‌ای اسهال و تب ضروری است.
- کم‌آبی شدید: در صورت ابتلا به اسهال شدید همراه با علائم کم‌آبی بدن مانند سرگیجه، خشکی دهان، کاهش ادرار و ضعف، اولویت با جبران مایعات و الکترولیت‌های از دست رفته است. در این موارد مصرف داروهای ضد اسهال به تنهایی کمکی به بهبود وضعیت نمی‌کند و باید تحت نظر پزشک اقدام به تجویز سرم یا محلولهای خوراکی جایگزین مایعات و املاح شود.
راهکارهای پیشگیری و درمان اسهال
شما می‌توانید با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود، از ضرورت خرید داروی ضد اسهال خلاص شده و دچار اسهال نشوید. اقدامات زیر می‌توانند به پیشگیری از اسهال کمک کنند:
- رعایت بهداشت: شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون، به خصوص قبل از غذا خوردن و بعد از استفاده از سرویس بهداشتی، از ابتلا به عفونت‌های ویروسی و باکتریایی که باعث اسهال می‌شوند، جلوگیری می‌کند.
- مصرف آب سالم: نوشیدن آب سالم و تصفیه شده به خصوص در مسافرت به مناطق با بهداشت ضعیف، از مصرف آب آلوده که می‌تواند باعث اسهال شود، پیشگیری می‌کند.
- رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای تازه و پخته شده، پرهیز از غذاهای خام یا نیم پز و شستشوی کامل میوه‌ها و سبزیجات قبل از مصرف، از ابتلا به بیماری‌های مرتبط با مواد غذایی که می‌توانند باعث اسهال شوند، جلوگیری می‌کند.
- جلوگیری از مسمومیت غذایی: برای جلوگیری از مسمومیت غذایی از مصرف غذاهای فاسد شده یا نگهداری شده در شرایط نامناسب خودداری کنید. گوشت خام را به طور کامل بپزید و از مصرف لبنیات غیرپاستوریزه اجتناب کنید.
- مصرف مکمل‌های پروبیوتیک: پروبیوتیک‌ها می‌توانند به حفظ تعادل باکتری‌های روده و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند. مصرف مکمل‌های پروبیوتیک در پیشگیری از اسهال، به خصوص اسهال ناشی از آنتی بیوتیک موثر است.
چنانچه به دنبال خرید مکمل ضد نفخ و اسپاسم هستید از این صفحه در داروخانه روشا مراجعه نمایید.
نکات مهم برای خرید قرص جلوگیری از اسهال | خرید قرص ضد اسهال
هنگام خرید داروی ضد اسهال، توجه به نکات زیر ضروری است:
- شدت اسهال: برای اسهال خفیف، داروهای بدون نسخه (OTC) مانند لوپرامید یا دیفنوکسیلات مناسب هستند. این داروها با کاهش حرکات روده به سفت شدن مدفوع کمک می‌کنند. اما در صورت ابتلا به اسهال شدید یا همراه با تب و خونریزی، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- سن مصرف کننده: برخی از داروهای ضد اسهال برای کودکان یا افراد مسن مناسب نیستند. لذا هنگام خرید دارو حتما به محدودیت‌های سنی ذکر شده روی بسته‌بندی توجه کنید. در صورت تردید، با پزشک یا داروساز مشورت نمایید.
- تداخلات دارویی: اگر داروی دیگری مصرف می‌کنید، حتما با پزشک یا داروساز در مورد تداخلات احتمالی داروهای ضد اسهال با سایر داروها مشورت نمایید.
- بیماری‌های زمینه‌ای: در صورت ابتلا به بیماری‌های خاص مانند بیماری التهابی روده (IBD)، قبل از مصرف هرگونه داروی ضد اسهال با پزشک مشورت کنید.
قیمت دارو و پودر ضد اسهال
قیمت انواع دارو و قرص جلوگیری از اسهال بسته به عوامل مختلفی همچون برند، نوع دارو (قرص، شربت، پودر)، دوز دارو و شرکت تولیدکننده متغیر است. داروهای بدون نسخه (OTC) معمولا ارزان‌تر از داروهای تجویزی هستند. همچنین برندهای شناخته‌شده معمولا قیمت بالاتری نسبت به برندهای عمومی دارند.
از کجا مکمل ضد اسهال بخریم؟
برای خرید داروی ضد اسهال می‌توانید به داروخانه‌های معتبر مراجعه نمایید. داروسازان در داروخانه می‌توانند شما را در انتخاب داروی مناسب راهنمایی کنند. همچنین می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت داروخانه‌های آنلاین مجاز مانند داروخانه روشا، نسبت به خرید قرص و پودر ضد اسهال اقدام کنید. در داروخانه روشا، انواع داروهای ضد اسهال در دسترس شماست و می‌توانید پیش از خرید، از فرصت مشاوره رایگان با پزشکان داروساز ما بهره‌مند شوید تا از خرید خود مطمئن باشید.