ضرورت مصرف ویتامین دی در دوران بارداری و شیردهی!

فواید مصرف ویتامین دی در دوران بارداری و شیردهی چنانچه باید و شاید توضیح داده نشده است. در این مقاله با استناد به منابع علمی به اهمیت و تأثیر مصرف ویتامین D در دوران بارداری و شیردهی پرداخته شده. هر چند توصیه‌های نوشته شده در این مقاله مبنای علمی دارد ولی همگی راهنمایی‌های عمومی هستند و نباید جایگزین دستور پزشک تلقی شود.

مصرف ویتامین دی در دوران بارداری و شیردهی – مقدمه

ریسک متولد شدن بچه‌ی ناقص در هر زایمان، بین 3 تا 5 درصد است. در این میان تأمین ویتامین D در دوران حاملگی و بارداری، این ریسک را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. اولین نکته‌ای که خانم‌ها و مادران باردار باید در نظر داشته باشند این است که اگر میزان ویتامین دی بدن آن‌ها در دوران حاملگی کم باشد نوزاد آن‌ها از همان بدو تولد دچار کمبود ویتامین D خواهد بود. پیش از بررسیِ نحوه‌ی اثرگذاری مثبت ویتامین D و نیز مضرات کمبود آن در باره‌ی زنان باردار و شیرده، بهتر است نگاهی کلی به فواید ویتامین D داشته باشیم.

سافت ژل ویتامین د۳ ۱۰۰۰ واحد ابورنز، حاوی ۱۰۰۰ واحد ویتامین D3 است. این ویتامین برای بدن بسیار مفید بوده و مصرف آن به مقاومت استخوان‌ها کمک می‌کند. 

چرا ویتامین D مهم است؟

ویتامین D  یک ریزمغذی و ویتامینی است استروئیدی متعلق به طیف پرو هورمون‌های محلول در چربی. ویتامین D برای حفظ سلامت عمومی بدن ضروری است. این ویتامین باعث جذب کلسیم از روده‌ها به بدن می‌شود، استخوان‌ها را تقویت می‌کند و جلوی ابتلا به بیماری پوکی استخوان ناشی از کمبود ویتامین دی را می‌گیرد. ویتامین D در تنظیم تعادل فسفات و کلسیم بدن و تنظیم متابولیسم استخوان و هدایت عصبی، نقش مهمی دارد.

این ویتامین هم‌چنین در زمینه‌ی قدرت عضلات و سیستم ایمنی بدن نیز مؤثر است. به‌طور کلی، گذشته از موارد بالا، کمبود ویتامین D خطر ابتلا به بیماری‌های مختلف و بیماری‌های مزمن را ازجمله ابتلا به «پسوریازیس»، دیابت، «لوسمی» و «استئوپروز» افزایش می‌دهد.

ویتامین D در دوران بارداری

اشاره کردیم که کمبود ویتامین D در دوران حاملگی موجب کمبود همین ویتامین در جنین نیز می‌شود. اولین خطر کمبود ویتامین D در نوزادان عبارت خواهد بود از راشیتیسم (استخوان‌های شکننده) و تشنج. با این که کمبود ویتامین D در دروان بارداری به اعتقاد برخی محققان شایع است؛ ولی به هر حال عوارض این کمبود در دوران بارداری و زایمان برای خودِ مادر هم می‌تواند مشکل ساز شود.

ویتامین D در باروری نیز نقش مؤثری دارد؛ طوری که کمبود آن می‌تواند ویژگی‌های نامناسب اسپرم را تشدید کند و در به وجود آمدن فیبرم رحمی (تومورهای خوش‌خیم رحمی) و سندرم تخمدان پلی کیستیک (نوعی اختلال غدد درون ریز مرتبط با نازایی) مؤثر واقع شود.

عوامل افزایش دهنده‌ی ریسک ابتلا به کمبود ویتامین D

• • زندگی در منطقه‌ای که روزهای آفتابیِ کمی دارد
  • تماس نداشتن با نور مستقیم خورشید به‌طور روزانه
  • مانع لباس، در تابیدن نور خورشید به بخشی از بدن
  • داشتن پوست تیره‌رنگ (نور آفتاب، دیرتر جذبِ پوست‌های تیره می‌شود.)

کپسول نرم ویتامین د3 1000 اکسترا هپینس، یکی از فرآورده‌های دارویی بوده که حاوی مقادیر زیادی ویتامین د3 است. 

یکی از سوال‌هایی که زیاد پرسیده می‌شود این است که آیا ویتامین دی در هوای ابری و پشت شیشه جذب می‌شود؟ در پاسخِ سوال فوق باید گفت که نور خورشید پس از عبور از شیشه دیگر قابلیت ایجاد ویتامین D در داخل پوست را ندارد ولی حتی در هوای ابری نیز خاصیت ساختن ویتامین D در فرآیندی که در پوست طی می‌کند را داراست. ذکر این نکته ضروری است که برخی افراد هستند که حتی با دارا بودن شرایط مناسب محیط زندگی باز دچار کمبود ویتامین D هستند.

دوز مصرف ویتامین دی در دوران بارداری و شیردهی

معمولاً دوز تزریق ویتامین D برای زنان باردار یا شیرده ۱۵ mcg(۶۰۰IU) است. اگر قصد داشتید از آمپول ویتامین دی و نحوه تزریق آن مطلع شوید باید با پزشک مشورت کنید. طبق دستورالعمل بین‌المللی، خانم‌های باردار و شیرده باید حداقل، 400 IU ویتامین D در روز به‌صورت مکمل مصرف کنند؛ این میزان در برخی منابع تا 1000 واحد بین‌المللی نیز نوشته شده است. به عبارت دیگر، میزان نیاز زنان مختلف به ویتامین D معمولاً می‌تواند روزانه بین 200 تا 1000 واحد بین‌المللی متغیر باشد.

با آزمایش خون، میزان واقعی نیاز بدن شخص به ویتامین D قابل سنجش است؛ هم‌چنین اطلاع از این که مسمومیت ویتامین دی چیست و راه‌های درمان آن کدام است یکی از آگاهی‌های ضروری محسوب می‌شود. میزان ویتامین D و کلسیم مصرفی در غذای روزانه‌ی خانم‌های باردار و شیرده، باید به دکترشان اطلاع داده شود. نکته‌ی بعدی این است که دریافت مکمل ویتامین D در زمان بارداری ضروری‌تر از زمان شیردهی است و در دوره‌ی شیردهی، فقط یک امتیاز محسوب می‌شود.

کرونا و مصرف ویتامین دی در دوران بارداری و شیردهی

بخصوص در اوایل شیوع بیماری کرونا و اعمال قرنطینه‌های طولانی و سخت در بیشتر کشورهای دنیا، زنانِ باردارِ بسیاری بیش از پیش در معرض کمبود ویتامین D قرار گرفتند. به هر حال در صورت شیوع هر نوع بیماری جهانی نظیر کرونا و درگیر شدن با مسائل قرنطینه و تبعات جانبی آن باید دقت بیشتری در تأمین ویتامین دی مورد نیاز زنان باردار و شیرده کرد. بهترین راه در چنین وضعیتی استفاده از مکمل ویتامین D است.

هم‌چنین استفاده از غذاهای غنی شده با ویتامین D و کلسیم نیز یکی دیگر از راه‌های خوب برای زنان باردار و شیرده برای تأمین این ویتامین است. اگر غذاهای غنی شده با کلسیم در دسترس نباشد از مکمل کلسیم هم می‌توان استفاده کرد.

ویتامین دی در کودکان و نوزادان

علائم کمبود ویتامین دی در کودکان و نوزادان نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. همان‌طور که اشاره شد در صورتی که مادرِ باردار، کمبود ویتامین D داشته باشد این عارضه در نوزاد او نیز به‌احتمال زیاد وجود خواهد داشت. برخی مؤسسات پزشکی حتی برای نوزادانی که از لحاظ میزان ویتامین دی حالت عادی دارند تا یک سال، قطره‌ی خوراکی ویتامین D تجویز می‌کنند. نوزادان، بیشتر از کودکان در خطر کمبود ویتامین دی هستند چون آن‌ها کمتر از کودکان در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند.

خرید قرص ویتامین د3 1000واحد هلث اید به واسطه فرمولاسیون خود، قادراست علاوه‌بر تامین ویتامین د3 مورد نیاز بدن، میزان جذب کلسیم را بالا برده و از عوارضی نظیر، پوکی استخوان، ابتلا به آرتروز و دردهای استخوانی و مفصلی جلوگیری کند. 

علت دیگر موضوع فوق این است که کودکان، علاوه بر شیر از غذاهای دیگر هم مقداری ویتامین D کسب می‌کنند؛ در حالی که در مورد نوزادان این‌طور نیست و مقدار شیر مصرفی نوزادان (و نه شیر خشک) به‌تنهایی حاوی ویتامین D کافی نیست. دلیل این موضوع این است که اکثر مادرانِ شهرنشین امروزی بخصوص در کلان‌شهرها به خاطر سبک زندگی یا آلودگی هوا نمی‌توانند از نور خورشید به‌طور مستقیم و به‌اندازه‌ی کافی استفاده کنند. برگرفته از jognn.org

در زمان‌های قدیم، مادران با قرار گرفتن در مقابل نور خورشید در طی زندگی عادیِ روزانه، شیری که حاوی ویتامین D بسیار بیشتری بود به فرزندان خود می‌دادند. قرار دادن نوزادان در مقابل نور خورشید هم مشکلات خاص خود را دارد و می‌تواند به‌سرعت منجر به آفتاب سوختگیِ نوزاد شود؛ لذا استفاده از مکمل‌های خاص نوزادان و حتی کودکان می‌تواند یکی از بهترین راه‌های کمبود این ویتامین در آن‌ها باشد. برای نوزادان تازه متولد شده تا یک ساله، روزانه 400IU برابر با mcg10 و برای بالاتر از یک ساله تا 13 ساله 600IU برابر با mcg15 ویتامین D توصیه شده است.

برای مشاهده از قیمت مکمل ویتامین دی روی لینک فوق کلیک کنید.

مصرف ویتامین دی در دوران بارداری و شیردهی – جمع‌بندی

• • نوزادانِ مادران بارداری که کمبود ویتامین D دارند نیز (به‌احتمال زیاد) از بدو تولد گرفتار کمبود همین ویتامین خواهند بود.
  • تعادل فسفات و کلسیمِ بدن، تنظیم متابولیسم استخوان، هدایت عصبی، تقویت استخوان‌ها و عملکرد درست عضلات، بخشی از تأثیرات مهم ویتامین D است.
  • ریسک متولد شدن بچه‌ی ناقص در هر زایمان، بین 3 تا 5 درصد است؛ در صورت برخوردار بودن زنانِ باردار از ویتامین D کافی، ریسک متولد شدن نوزاد ناقص کاهش می‌یابد.
  • میزان نیاز زنان مختلف به ویتامین D معمولاً می‌تواند روزانه بین 200 تا 1000 واحد بین‌المللی متغیر باشد.
  • خانم‌های باردار و شیرده باید روزانه حداقل، 400 IU مکمل ویتامین دی به‌صورت مکمل مصرف کنند.