مکملهای اسید فولیک و ویتامین B12 معجزه نمیکنند!
مکملهای ویتامین ب 12 و اسید فولیک ممکن است خطر ابتلا به مشکلات حافظه و بیماری آلزایمر را در سالمندانی که سطح هموسیستئین بالایی دارند، کاهش ندهد. همچنین ممکن است ویتامین ب12 و اسید فولیک افزایش ذهنی مورد انتظار در سالمندان را ایجاد نکنند.
در مطالعه جدید و بزرگی، محققان هلندی دریافتند افرادی که به مدت دو سال این مکملها را مصرف کردهاند، بهبود قابل توجهی در عملکرد شناختی خود تجربه نکردند. مطالعات مشاهدهای قبلی، اثرات مفید فولیک اسید و ویتامین ب 12 را برای پیشگیری از زوال عقل و آلزایمر نشان داده بود که باعث علاقه به استفاده از این ترکیبات برای بهبود عملکرد مغز شده بود. با این حال، کارآزماییهای تصادفی و کنترل شدهی بعدی، نتوانستند این تاثیرات را اثبات کنند.
دکتر جسیکا زورلینگ، نورولوژیست و مدیر بخش مرکز Montefiore Einstein Center در نیویورک، که در این مطالعه شرکت نداشته، میگوید: «ایده اینکه یک ویتامین طبیعی میتواند انرژی مغز را تامین کند، میتواند هیجان انگیز باشد.»
تصور میشود این مکملها به دلیل تواناییشان در کاهش سطح هموسیستئین در خون مفید باشند. هموسیستئین یک اسید آمینه است که با بالا رفتن سطح آن در خون، احتمال از دست دادن حافظه و زوال عقل وجود دارد.
مطالعهی فعلی، یکی از بزرگترین مطالعات برای آزمایش استفاده طولانی مدت از این مکملها بر مهارتهای حافظه و تفکر، طراحی شده است تا تصویر روشنتری ارائه دهد. خانم دونوکشه-روتن، دانشمند تغذیه در دانشگاه Wageningen در هلند و نویسندهی مطالعهی فعلی، در یک بیانیه مطبوعاتی گفته: «از آنجا که سطح هموسیستئین میتواند با مکملهای اسید فولیک و ویتامین ب 12 کاهش یابد، امید بر این بود که مصرف این ویتامینها بتواند خطر از دست دادن حافظه و بیماری آلزایمر را نیز کاهش دهد.»
ویتامینهای B باعث بهبود حافظه نمیشوند!
این مطالعه که به صورت آنلاین در مجله نورولوژی منتشر شده، روی بیش از 2900 مرد و زن سالمند با میانگین سنی 74 سال و سطوح بالای هموسیستئین خون انجام شده است.
داوطلبان به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه روزانه یک قرص حاوی 500 میکروگرم ویتامین ب 12 و 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت میکردند و گروه دیگر قرص دارونما بدون این ویتامینها را به مدت دو سال مصرف کردند. برای ارزیابی عملکرد مغزی، محققان در ابتدا و انتهای مطالعه، آزمونهای مختلف حافظه و تفکر را انجام دادند.
خانم دونوکشه-روتن گفته: «در حالی که سطح هموسیستئین در گروه مصرفکننده ویتامینهای B بیشتر از گروه دارونما کاهش پیدا کرده، اما متاسفانه تفاوتی بین دو گروه در نمرات آزمونهای تفکر و حافظه مشاهده نشد.»
ویتامین B12 میتواند فواید جزئی داشته باشد
مطالعهی دیگری که در سال 2010 در نورولوژی منتشر شد، نشان داد مکملهای ویتامین ب 12، ویتامین ب 6 و اسید فولیک باعث بهبود تواناییهای ذهنی مردان 75 ساله و مسنتر نمیشود. اما 8 سال پس از پایان مطالعه، این مردان کاهش اندکی در خطر اختلال شناختی خود داشتند، اگرچه این تغییر قابل توجه نبود.
برخی از افرادی که در مطالعه جدید بلندمدت شرکت کرده بودند، اثرات مثبت کوچکی را تجربه کردند. یک تحلیل از دادهها نشان داده که افراد با سطوح پایین هولوترانسکوبالامین (فرم فعال ویتامین ب 12)، سرعت تفکر خود را با مکمل ویتامین ب 12 و اسید فولیک بهبود بخشیدند.
دکتر زورلینگ میگوید: «این دادهها با تصور کلی بالینی مشکلات مرتبط با حافظه ناشی از کمبود B12 مطابقت دارد.»
مکملهای داده شده به هر دو گروه در مطالعهی جدید شامل 15 میکروگرم ویتامین D3 نیز بوده که ممکن است در سطوح بالا عملکرد مغز را بهبود ببخشد. امکان دارد ویتامین D3 اثرات سایر مکملها را بر عملکرد ذهنی رقیق کرده باشد، اگرچه ممکن است صرفا کمبود ویتامین D3 را در بین شرکتکنندگان از بین برده باشد.
دکتر زورلینگ میگوید: «افراد، به ویژه سالمندان، در متابولیسم ویتامین D و حساسیت به کمبود ویتامین D متفاوت هستند. به طور کلی استفاده از ویتامین D3 فقط زمین بازی را برای جمعیتی که کمبود این ویتامین را تجربه میکنند، هموار کرده است.»
اگرچه این مطالعهی جدید نتوانست منافع ذهنی مکملهای ویتامین ب 12 و اسید فولیک را نشان دهد، اما این ویتامین همچنان برای سلامتی کلی ضروری است.
دکتر زورلینگ میگوید: «B12 یک ویتامین مهم هم برای سیستم عصبی مرکزی و هم محیطی است. کمبود ویتامین ب 12 به شکلهای مختلفی دیده میشود؛ از جمله تجربهی خوابرفتگی یا بیحسی دست و پا، تغییرات شناختی، عدم تعادل در راه رفتن و...»
افرادی که نگران سطح ویتامین B12 خود هستند باید با پزشک مشورت کنند، زیرا سایر مشکلات سلامتی میتواند مشابه کمبود این ویتامین ظاهر شوند.