نحوه تشخیص کمبود ید در بدن، آنچه به شما از بروز خطرات ناشی از کمبود ید نجات می‌دهد!

کمبود ید چیست؟

کمبود ید زمانی اتفاق می‌افتد که ید کافی در بدن فرد وجود نداشته باشد. یک بدن سالم برای متابولیسم و عملکرد خوب غده تیروئید به مقدار مناسبی از ید نیاز دارد.

کمبود ید شایع‌ترین علت بیماری‌های مربوط به غده تیروئید است. ازجمله این بیماری‌ها می‌توان به کم‌کاری و پرکاری تیروئید اشاره کرد. این بیماری‌ها در صورت عدم درمان ممکن است به مغز کودکان آسیب جدی وارد کنند و باعث ناتوانی ذهنی در آن‌ها شوند. ید یک ماده معدنی است که به‌طور طبیعی در آب دریا و خاک وجود دارد. بدن برای ساخت هورمون تیروئید به این ماده معدنی نیاز دارد. هورمون تیروئید بر متابولیسم بدن تأثیر می‌گذارد و برای رشد و عملکرد مغز، اعصاب و استخوان‌ها ضروری است.

قرص ید مام خوارزمی، یکی از داروهای تقویتی حاوی مقادیر زیادی از اسیدفولیک و ید بوده که می‌تواند در دوران بارداری توسط خانم‌های باردار مصرف شود. این محصول حاوی 500 میکروگرم اسیدفولیک و 150 میکروگرم ید در هر عدد قرص بوده و قادر است تا تمامی موادمغذی مورد نیاز جنین در شکم مادر را رفع کند.

کمبود ید مشکلی است که به‌ویژه در بین کودکان و زنان باردار و شیرده شایع شده است. کمبود ید این افراد را در معرض خطر مشکلات مربوط به تیروئید قرار می‌دهد و منجر به عواقب جدی دیگری نیز می‌شود. اگر مادران باردار به میزان کافی ید دریافت نکنند به جنین هم ید کافی نمی‌رسد و نوزادان با سطح ید بسیار کم متولد می‌شوند. کمبود ید در جنین باعث مشکلات زیر می‌شود:

• • آسیب مغزی
  • ناتوانی ذهنی ازجمله شدیدترین شکل آن یعنی بیماری کرتینیسم
  • IQ پایین
  • کاهش رشد در کودکان

کمبود ید در زنان هم ممکن است مشکلات جبران‌ناپذیری را به وجود آورد. مثلاً کمبود ید باعث مشکلات باروری مثل باردار نشدن و مشکلات در دوران بارداری مانند سقط‌جنین، به دنیا آوردن نوزاد مرده و آسیب مغزی و عصبی به جنین در حال رشد می‌شود.

علائم کمبود ید چیست؟

بسیاری از مردم نمی‌دانند که کمبود ید دارند، چون نحوه تشخیص کمبود ید در بدن خیلی آسان نیست. بااین‌حال، برخی از افرادی که ید کافی ندارند دچار گواتر یا بزرگ شدن غده تیروئید در گردن می‌شوند.

یکی از اولین نشانه‌های کمبود ید بزرگ شدن غده تیروئید است. این وضعیت گواتر نامیده می‌شود. تیروئید به‌آرامی بزرگ‌تر می‌شود، زیرا تلاش زیادی می‌کند تا ید موردنیاز بدن را تأمین کند. گواتر علائمی دارد که ازاین‌بین می‌توان به تنگی نفس، خفگی و مشکل در بلع اشاره کرد.

کمبود ید همچنین می‌تواند منجر به کم‌کاری تیروئید شود. کم‌کاری تیروئید علائمی ایجاد می‌کند که عبارت‌اند از:

• • ناباروری
  • گرفتگی و کلفت شدن صدا به‌خصوص در خانم‌ها
  • گیجی
  • خستگی مداوم
  • ضعف عضلانی
  • افزایش وزن غیرطبیعی
  • مشکل در یادگیری و به خاطر سپردن
  • یبوست
  • ضربان قلب ضعیف و کند
  • خشکی پوست
  • ریزش مو
  • پف صورت
  • احساس سرما

علت کمبود ید چیست؟

در برخی از مناطق ایران ید بسیار کمی در خاک وجود دارد، بنابراین افرادی که در آنجا زندگی می‌کنند بیشتر در معرض خطر کمبود ید قرار می‌گیرند. برای مقابله با کمبود ید معمولاً نمک‌ها را یددار می‌کنند. بسیاری از افراد معمولی می‌توانند ید موردنیاز خود را از مواد غذایی تأمین کنند، اما زنان باردار و شیرده باید ید بیشتری مصرف کنند.

برخی از افراد به اندازه کافی ید دریافت نمی‌کنند، زیرا غذاهای حاوی ید مانند غذاهای دریایی کمی گران هستند و همه نمی‌توانند از آن‌ها بخورند. خوردن نمک مخصوص یا بدون ید نیز به این معنی است که ید در رژیم غذایی برخی افراد جایی ندارد.    

درحالی‌که هرکسی ممکن است دچار کمبود ید شود، افرادی که بیشتر در معرض خطر کمبود ید هستند عبارت‌اند از:

• • زنان باردار
  • مادران شیرده
  • جنین (نوزادان متولد نشده)
  • نوزادان تازه متولدشده

نحوه تشخیص کمبود ید در بدن

برای تشخیص کمبود ید باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک احتمالاً یک سری معاینات فیزیکی انجام می‌دهد و درنهایت برای شما آزمایش ادرار یا آزمایش خون می‌نویسد تا سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) را بررسی کند. اگر نتایج آزمایش‌ها سطوح غیرطبیعی TSH را نشان دهند، ممکن است پزشک برای اطمینان آزمایش‌های بیشتری مانند سونوگرافی و اسکن را برای بررسی غده تیروئید تجویز کند.

همچنین در آزمایش غربالگری بارداری و بعد از به دنیا آمدن نوزاد سطح هورمون تیروئید او را بررسی می‌کنند. اگر کمبود ید داشته باشید بهتر است به یک پزشک متخصص غدد مراجعه کنید تا درمان‌های تخصصی را برای شما تجویز کند. برگرفته از healthdirect

بدن انسان به چه مقدار ید نیاز دارد؟

ید هم مانند سایر مواد مغذی و ویتامین‌ها برای بدن ضروری است، اما باید مقدار مصرف آن را بدانید. درصورتی‌که ید کافی دریافت نکنید دچار کمبود ید می‌شوید و در صورت مصرف بیش‌ازحد ید هم مسموم خواهید شد. مقدار توصیه‌شده مصرف روزانه ید برای سنین مختلف در جدول زیر آمده است:

چگونه کمبود ید را درمان کنیم؟

فقط نحوه تشخیص کمبود ید در بدن مهم نیست، بلکه بعد از تشخیص باید به دنبال درمان آن باشید. کمبود ید معمولاً با قرار دادن غذاهای حاوی ید در رژیم غذایی، استفاده از نمک یددار و مصرف مکمل‌های ید درمان می‌شود. افراد مبتلابه کم‌کاری تیروئید معمولاً با نوع مصنوعی هورمون تیروئید درمان می‌شوند که باید تا آخر عمر آن را مصرف کنند.

چگونه از کمبود ید پیشگیری کنیم؟

بهترین راه برای جلوگیری از کمبود ید پیروی از یک رژیم غذایی حاوی ید است. ید در مواد غذایی که در ادامه از آن‌ها نام می‌بریم وجود دارد:

• • ماهی‌های خاصی مانند ماهی کاد و تن
  • میگو، جلبک دریایی و سایر غذاهای دریایی
  • محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر

به منظور خرید مکمل ید، باید به مراکز مکمل‌های دارویی معتبر مراجعه کرد.

استفاده از نمک یددار نیز راه مهمی برای جلوگیری از کمبود ید است. وقتی در حین پخت‌وپز یا صرف غذا به آن نمک اضافه می‌کنید، بهتر است از نمک یددار استفاده کنید. اکثر مردم می‌توانند ید کافی را از طریق خوردن مواد غذایی غنی از ید مانند غذاهای دریایی دریافت کنند. برای افزایش میزان ید در رژیم غذایی خود می‌توانید از مقدار کمی نمک یددار استفاده کنید و همچنین نان بسته‌بندی‌شده مصرف کنید.

تمام زنانی که قصد باردارشدن دارند، باردار هستند یا در دوران شیردهی قرار دارند باید حداقل 150 میکروگرم ید در روز مصرف کنند. البته در این دوران برای مصرف مکمل ید حتماً باید با پزشک خود صحبت کنید. مصرف بیش‌ازحد ید می‌تواند باعث مشکلات تیروئید شود، بنابراین از مصرف دوز توصیه‌شده مکمل‌ها تجاوز نکنید.

داروخانه روشا مفتخر است که با داشتن انواع مکمل‌های ید اورجینال و با کیفیت، نیاز مشتریان را نسبت به این دسته از محصولات دارویی برآورده سازد.

کلام آخر

ید یک ماده مغذی حیاتی است که بدن برای تولید هورمون تیروئید به آن نیاز دارد. ید مخصوصاً برای افرادی که باردار یا شیرده هستند مهم است. اگر کمبود ید به‌موقع تشخیص داده نشود می‌تواند عوارضی مانند متابولیسم نامناسب یا حتی نقایص مادرزادی ایجاد کند. البته نحوه تشخیص کمبود ید در بدن کار خیلی ساده‌ای نیست و باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.

اگر از غذاهای حاوی ید استفاده کنید یا در هنگام پخت به غذاها نمک یددار اضافه کنید احتمالاً دچار کمبود ید نخواهید شد. اگر باردار هستید و یا در دوران شیردهی قرار دارید هم حتماً باید با تجویز پزشک مکمل ید مصرف کنید، زیرا این ماده برای مادر و جنین و نوزاد اهمیت زیادی دارد.