چرا تنگی نفس در بارداری رخ می‌دهد؟
علت تنگی نفس در اوایل بارداری چیست؟ آیا این امر نشانه‌ی ناراحتی یا بیماری دیگری است؟ آیا تنگی نفس در اوایل حاملگی بدتر هم می‌شود؟ چه‌کاری برای درمان آن می‌شود کرد؟ بهترین زمان بارداری که درگیر مشکلات حاد نشویم، چه زمانی است. در این مقاله با استناد به منابع علمی، پاسخ پرسش‌های فوق داده می‌شود.
با وبلاگ داروخانه روشا همراه باشید.
عوامل به وجود آورنده‌ی تنگی نفس در اوایل بارداری
تنگی نفس می‌تواند خود را به شکل ناتوانی در دریافت هوای کافی یا احساس فشار شدید بر روی سینه نشان دهد؛ نتیجه‌ی آن علاوه بر ناراحتی، خستگی زیاد نیز هست.
در ابتدای بارداری به دلیل افزایش مقدار برخی از هورمون‌های زنان باردار و تغییراتی در دستگاه تنفسی، نیاز آن‌ها به اکسیژن بیشتر می‌شود.
مورد فوق، سوای امکان فشار جنین به ریه‌های مادر است که اگر رخ هم ندهد باز نیاز به اکسیژن بیشتر برای زنان باردار به قوت خود باقی است.
هورمون «پروستروژن» که برای ایجاد و حفظ پوشش رحم ایجاد می‌شود مقدار هوایی را که مادران باردار هنگام تنفس طبیعی دم و بازدم می‌کنند افزایش می‌دهد.
این پوشش رحم وقتی که زن باردار نباشد با قاعدگی از بدن خارج می‌شود.
یک زن باردار از هفته‌های اول بارداری، اکسیژن و خون بدنش را با جنینی که در شکم دارد تقسیم می‌کند؛ به همین دلیل، زنان بارداری که مشکل ریوی یا بیماری قلبی دارند در هفته‌های اول بارداری بیشتر با مشکل تنگی نفس روبرو می‌شوند.
آیا تنگی نفس یکی از علائم بارداری است؟
تنگی نفس الزاماً یکی از علائم بارداری نیست؛ مثلاً تنگی نفس هنگام تغییرات هورمونی در ایام تخمک گذاری و در مرحله‌ی نیمه‌ی دوم چرخه‌ی قاعدگی طبیعی هم ممکن است مشاهده شود.
تنگی نفس وقتی که با سایر علائم بارداری همراه باشد می‌تواند به‌عنوان علامت بارداری در نظر گرفته شود؛ مثل احساس خستگی، سرگیجه، سینه‌های متورم یا حساس و لکه‌های اندک که مصرف مکمل های بارداری و شیردهی می‌تواند در کاهش این علائم تاثیرگذار باشد.
سایر علائم اولیه اولیه‌ی بارداری عبارت است از:
-
- ویار
- تقویت حس بویایی
- تهوع
- نوسانات خلق و خو
- افزایش ادرار
- نفخ
- یبوست
امکان دارد علائم اوایل بارداری شبیه علائم پیش از پریود شدن باشد؛ بدیهی است که برای تأیید نهایی باردار بودن همیشه باید تست بارداری انجام شود.
آیا تنگی نفس در طیِ بارداری افزایش می‌یابد؟
با پیشرفت زمان بارداری، جنین با رشد خود به اکسیژن بیشتری از خون مادر نیاز پیدا می‌کند و این امر موجب می‌شود که مادر به اکسیژن بیشتری نیاز داشته باشد و بیشتر نفس بکشد.
همچنین رشد جنین و افزایش حجم شکم باعث فشار بیشتر به سایر اعضای بدن زنان باردار ازجمله ریه‌ها می‌شود طوری که از هفته‌ی 31 تا 34 بارداری، رحم بر روی دیافراگم فشار می‌آورد و باعث تنفس سطحی (غیر عمیق) و تنگی نفس می‌شود؛ اما در چند هفته‌ی آخر بارداری جنین به عمق لگن می‌رود تا برای تولد آماده شود و در نتیجه زن باردار، کمتر دچار تنگی نفس می‌شود؛ چون مقداری از فشاری که قبلاً بر ریه‌ها و دیافراگم او وارد می‌شد کاهش می‌یابد.
توضیح این نکته لازم است که در برخی منابع از احتمال افزایش نیاز به اکسیژن و بیشتر شدن احتمال تنگی نفس با پیش رفتن زمان بارداری صحبت شده است.
راه‌های درمان تنگی نفس در اوایل حاملگی
تغییرات زیر در سبک زندگی در اوایل بارداری و ماه‌های بعد باعث خواهد شد که از تنگی نفس زنان باردار به مقدار قابل توجهی کاسته شود:
-
- ترک سیگار
- پرهیز از آلاینده‌ها، آلرژن‌ها، سموم محیطی، کپک، گرد و غبار و عطرهای صنعتی
- استفاده از فن
- رژیم غذایی غنی و سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها
- استراحت کافی به هر مقدار که احساس نیاز می‌شود
- مدارا با نیازهای بدن
- داشتن برنامه‌ی ورزش متعادل و متفاوت برای سه ماهه‌ی اول تا سوم بارداری
- حفظ وزن متعادل
- یافتن وضعیت راحت بدن در حالت‌های مختلف
- نفس کشیدن با لب‌های جمع شده به‌منظور تنفس آهسته و عمیق
- تمرین تنفس دیافراگمی
- درمان هر نوع بیماریِ زمینه‌ای که تنگی نفس را تشدید می‌کند
- دریافت واکسن آنفولانزای سالانه به‌منظور پیشگیری از عفونت و تقویت سلامت
- استفاده از بالش‌های بارداری در هنگام خواب
- استفاده از پشت و بازوها هنگام برخاستن
زمان مراجعه به پزشک برای تنگی نفس در بارداری
تنگی نفس خفیف خطری برای زن باردار و جنین ندارد ولی اگر فرد، بیماری‌هایی مثل آسم و موارد مشابه داشته باشد باید حتماً به پزشک مراجعه و دستورالعمل و کمک‌هایی برای مدیریت بهتر تنفس در دوران بارداری دریافت کند.
همچنین در صورت بروز تنگی نفسِ ناگهانی یا تأثیر این عارضه بر عملکرد زن باردار و یا بروز علائم زیر باید فوراً به پزشک مراجعه شود:
-
- تپش سریع نبض
- تپش قلب
- احساس سرگیجه یا ضعف
- حالت تهوع
- دردِ قفسه‌ی سینه
- تورم در مچ پا و پا
- کبودیِ اطراف لب‌ها، انگشتان دست یا پا
- سرفه‌های طولانی یا خون آلود
- خس‌خس سینه
- تب و لرز
- وخیم‌تر شدن بیماری آسم
نکته‌ی پایانی
قرص اکتی ناتال ابیان دارو تمام ویتامین های مورد نیاز بدن را در طول دوره بارداری تامین می‌کند. در نتیجه با مصرف این مکمل سلامت نوزاد و مادر به صورت کامل تامین می‌شود.
لازم است زنان باردار راجع هر نوع نگرانی یا شرایط خاصی که در رابطه با تنگی نفس در اوایل بارداری دارند با پزشک خود به‌طور راحت و کامل صحبت کرده و راه‌کار بخواهند؛ به این ترتیب پزشک در مورد طبیعی بودن یا نبودن حالت‌های پیش آمده تشخیص و درمان درست ارائه خواهد کرد. همچنین برای حفظ سلامت خود و جنین حتما مصرف مکمل های بارداری را در برنامه خود بگنجانید. «برای یک بارداری موفق باید به چه نکاتی توجه داشت؟!»
