در چه سنی منتظر پساقائدگی (یائسگی باشیم)؟

ژنتیک، مؤثرترین عامل در شروع پساقائدگی

هیچ پاسخ و آزمایش یا تست قطعی برای شروع دوران پساقائدگی وجود ندارد؛ اما پژوهش‌های مختلفی برای رسیدن به یک جواب واضح در حال انجام است. در حال حاضر پزشکان برای سن پساقائدگی یک پاسخ مشخص دارند که البته فقط تا حدی درست است. این پاسخ مشخص سابقه خانوادگی و ژنتیکی فرد است، یعنی شما تجربه مشابهی مانند خواهر، مادر، مادربزرگ و خاله‌هایتان برای رسیدن به دوران پساقائدگی خواهید داشت.

پیش از شروع این دوران شما حدود چند ماه تا یک سال تغییرات هورمونی و پریودهای نامنظم را تجربه خواهید کرد نیاز به خرید مکمل یائسگی خواهید داشت و همین مسئله باعث نگرانی بسیاری از بانوان می‌شود. به همین خاطر بهتر است دربارۀ نشانه‌های این دوران گذر از قائدگی به پساقائدگی بیشتر بدانیم.

نشانه‌های شروع پساقائدگی چیست؟

می‌دانیم که پساقائدگی با تغییرات هورمونی شروع شده و منجر به پریودهای نامنظم گاه با خون‌ریزی و درد بسیار می‌شود؛ اما این موارد تنها نشانه‌های شروع پساقائدگی نیست. شروع این تغییرات هورمونی با تعریق شدید شبانه و مشکلات خواب همراه است و در واقع الگوی خواب شخص را تغییر می‌دهد.

معمولاً بانوان در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی، میل جنسی‌شان نیز تغییر کرده و بعضی هم دچار خشکی واژن می‌شوند به طوری که برای رابطه جنسی راحت و لذت‌بخش نیاز به استفاده از روان‌کننده دارند و ممکن است بدون آن رابطه دردناکی تجربه کنند.

افزایش وزن، پوست خشک و ریزش مو، تغییرات خلقی و حتی افزایش یا کاهش اشتها هم بخشی دیگر از عوارض تغییرات هورمونی در شروع پساقائدگی است که باید نسبت به آن حساس باشید. این حساسیت یعنی باید با مراجعه به پزشک، سلامت عمومی و روند شروع پساقائدگی را چک کرده، در صورت لزوم سبک زندگی و برنامه غذایی را تغییر داده، مصرف مکمل‌های یائسگی و انواع ویتامین را شروع کنید.

البته یادتان هم باشد که نشانه‌های این دوران جدید زندگی از زنی به زن دیگر متفاوت است. برخی از زنان از این دوران عبور می‌کنند و برخی دیگر با داشتن حتی یک یا دو نشانه نیازمند مراجعه به پزشک و انجام چکاپ سالانه هستند.

پساقائدگی زودهنگام چیست؟

وقتی درباره سن مناسب صحبت کنیم، برخی از بانوان یک تجربه مشترک یعنی پساقائدگی زودهنگام دارند که در دهه 40 زندگی آن را تجربه کردند در حالی که میانگین سن مناسب پساقائدگی در جهان از 50 تا 60 سالگی است.

بر اساس آمارهای جهانی 5% از بانوان تجربه پساقائدگی زودهنگام دارند که به دلایلی مختلفی مانند:

• • بچه‌دارنشدن و تجربه‌های متفاوت بارداری
  • مصرف سیگار (تا دو سال پساقائدگی را جلو می‌اندازد)
  • سابقه خانوادگی و ژنتیک
  • سابقه شیمی‌درمانی و سایر درمان‌ها با پزشکی هسته‌ای و تشعشع
  • عمل جراحی تخلیه تخمدان
  • ابتلا به بیماری‌هایی مانند تیروئید، دیابت، روماتوئید، ایدز و سندرم خستگی مزمن

است. در صورتی که هرکدام از موارد بالا را دارید، بهتر است در مورد سن مناسب پساقائدگی و نشانه‌های آن حتماً با پزشک مشورت کرده، آزمایش هورمون داده و چکاپ شوید.

آیا پساقائدگی زودهنگام خطرناک است؟

همین دوران برخی از بانوان نگران وضعیت سلامتی‌شان در صورت بروز پساقائدگی زودهنگام هستند. همان‌طور که گفتیم دهه 40 برای شروع پساقائدگی در 5% درصد بانوان طبیعی است؛ اما نیازمند مراجعه به پزشک است. در واقع شما باید این نشانه زندگی را بسیار جدی بگیرید؛ زیرا ممکن است باعث برخی تغییرات خلقی و احتمال ابتلا به افسردگی شود و در سال‌های بعد مشکلات جسمی جدید مانند پوکی‌استخوان، بیماری قلبی، حملات قلبی و احتمال بروز سکته را همراه داشته باشد.

به همین خاطر یادتان باشد همان اندازه که پساقائدگی زودهنگام طبیعی و نرمال است، به همان اندازه مراجعه به پزشک و انجام انواع تست و چکاپ توصیه می‎شود. برخی از یافته‌های علمی نشان داده بانوانی که بعد از 55 سالگی پساقائدگی را تجربه کردند در مقایسه با افرادی که این تجربه را ده سال زودتر و در 45 سالگی داشتند، تا 30% کمتر احتمال ابتلا به سرطان سینه را دارند. متخصصان معتقد هستند که این افزایش احتمال ابتلا به بیماری به دلیل تغییر در ترشح هورمون استروژن در بدن است که با شروع پساقائدگی دچار تغییر جدی می‌شود. نقش سنت و فرهنگ در شروع فعالیت جنسی زنان در خاورمیانه همواره مورد توجه کنشگران فمنیستی بوده‌است.

آیا می‌توانیم پساقائدگی را به تأخیر بیندازیم؟

برخی بانوان دربارۀ تأخیر در سن مناسب پساقائدگی سؤال دارند که واقعاً هیچ پاسخ دقیق، روشن و درستی برایش وجود ندارد. البته سبک زندگی می‌تواند باعث تأخیر در بروز پساقائدگی شود؛ اما بازهم هیچ مسیر صددرصدی وجود ندارد. به همین خاطر هم در حال حاضر و بر اساس آن چه می‌دانیم متخصصان رژیم غذایی و سبک زندگی سالم را پیشنهاد می‌دهند تا سن شروع پساقائدگی را به تأخیر بیندازند.

بر اساس مطالعاتی که در سال 2018 انجام شد، مصرف روغن ماهی، مصرف انواع غلات و حبوبات تازه، استفاده از مکمل ویتامین b6، زینک، کلسیم و ویتامین A پساقائدگی را به تأخیر می‌اندازد و از آن طرف مصرف مداوم برنج و پاستا و در واقع مصرف بیش از حد کربوهیدرات‌ها و نشاسته‌ها باعث جلو افتادن پساقائدگی می‌شود.

در نتیجه تنها راه علمی پیش رو برای جلوگیری از پساقائدگی رعایت رژیم غذایی و مصرف ویتامین‌های ضروری برای بدن است.

کلام آخر

تا اینجا به پاسخ سؤال اصلی‌مان رسیدیم و می‌دانیم که سن مشخصی برای شروع پساقائدگی وجود ندارد و این مسئله به مواردی مانند:

• ژنتیک و سابقه خانوادگی
• تغذیه و میزان تحرک
• بیماری‌های زمینه‌ای
• مصرف سیگار و …

بستگی دارد. در عین حال جدی نگرفتن نشانه‌ها و علائم شروع پساقائدگی می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی مانند پوکی‌استخوان، افسردگی و امکان ابتلا به بیماری‌های قلبی شود. در نتیجه مراجعه به پزشک و انجام چکاپ ضروری است و این مسئله برای بانوانی که تجربه پساقائدگی زودهنگام داشتند، به مراتب مهم‌تر و حساس‌تر است.

در نهایت هم امیدواریم شما هم مانند ما یائسه را با کلمه پساقائدگی جایگزین کنید تا به‌جای احساس اندوه ته قلبتان باور کنید که تنها تغییر در زندگی‌تان شروع فصل جدید بود و پایان پریود ماهانه قرار نیست پایان زندگی باشد. شما هنوز می‌توانید مثل سابق زیبا و شاد باشید، ورزش کنید و از زندگی لذت ببرید.