پسوریازیس چیست؟ درمان‌های شناخته‌شده بر این بیماری پوستی

پسوریازیس چیست؟ یک بیماری پوستی که باعث ایجاد لکه‌ و پوسته پوسته‌‌های قرمز و خارش‌دار شده که بیشتر روی زانو، آرنج، تنه و پوست سر ایجاد می‌شوند. پسوریازیس یک بیماری شایع، طولانی مدت (مزمن) و تقریبا بدون درمان است. این عارضه معمولاً به صورت چرخه‌‌ای عمل می‌‌کند؛ یعنی برای چند هفته یا چند ماه شدت می‌گیرد و سپس برای مدتی فروکش می‌‌کند یا بهبود می‌‌یابد.

در این مقاله از روشا قصد داریم تا بعد از بررسی جامع این عارضه، به درمان‌‌هایی برای کمک به کاهش و بهبود علائم در پسوریازیس که پزشک با توجه به وضعیت بیمار می‌تواند آن‌ها را تجویز کند؛ بپردازیم.

علائم و نشانه‌‌های پسوریازیس می‌‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. نشانه‌‌های رایج این بیماری عبارتند از:

• • لکه‌‌های قرمز و فلس‌‌های ضخیم و نقره‌‌ای روی پوست؛
  • لکه‌‌های پوسته پوسته شده کوچک (معمولا در کودکان دیده می‌‌شود)؛
  • پوست خشک و ترک خورده که ممکن است همراه با خونریزی یا خارش باشد؛
  • خارش، سوزش یا درد؛
  • ناخن‌‌های ضخیم، حفره‌‌دار یا برآمده؛
  • مفاصل متورم و سفت.

انواع پسوریازیس

به طور کلی چند نوع پسوریازیس وجود دارد که در ادامه به توضیح هریک از آن‌ها می‌پردازیم.

پسوریازیس پلاکی

پسوریازیس پلاکی شایع‌‌ترین نوع پسوریازیس است. آکادمی پوست آمریکا AAD تخمین می‌‌زند که حدود 80 درصد از افراد درگیر، مبتلا به نوع پلاکی هستند. نوع پلاکی باعث ایجاد لکه‌‌های قرمز و ملتهب می‌‌شود که نواحی مختلف پوست را می‌‌پوشانند. این لکه‌‌ها اغلب با فلس‌‌ها یا پلاک‌‌های نقره‌‌ای سفید پوشیده می‌‌شوند. پلاک‌‌ها ممکن است خارش‌‌دار یا حساس بوده و تعدادشان کم یا زیاد باشند.

در این نوع گرید پسوریازیس پلاکی کرم‌ها و پماد‌ها خیلی کمک به درمان می‌کنندبرای مثال ویژگی کرم ترمیم کننده پوسته های بدن سریتا می‌توان:

• • دارای خاصیت ترمیم کنندگی
  • سرشار از ویتامین‌ های E، A، B5، C، D3
  • حفظ رطوبت و چربی در لایه‌های مختلف پوست
  • عدم استفاده از مواد مضر مانند اسانس و پارابن در ترکیبات
  • تسکین دهنده سریع التهابات پوستی
  • دارای تاثیر گذاری بسیار در درمان بیماری‌های التهابی پوست مانند درماتیت، پسوریازیس، اگزما

معمولا این پلاک‌‌ها در آرنج، زانو، کمر و پوست سر ظاهر می‌‌شوند.

پسوریازیس روده‌‌ای

پسوریازیس روده‌‌ای در کودکان شایع است و معمولاً توسط یک عفونت باکتریایی مانند گلودرد استرپتوکوکی ایجاد می‌شود. این نوع پسوریازیس باعث ایجاد لکه‌‌های صورتی رنگ کوچکی بر روی پوست می‌‌شود.

• شایع‌‌ترین محل‌‌های پسوریازیس روده‌‌ای تنه، بازوها و پاها هستند.
• این لکه‌‌ها به ندرت ضخیم یا مانند پسوریازیس پلاکی برجسته می‌‌شوند.

پسوریازیس پوسچولار

پسوریازیس پوسچولار در بزرگسالان شایع‌‌تر است، باعث ایجاد تاول‌‌های سفید رنگ پر از چرک می‌‌شود و نواحی وسیعی از پوست را قرمز و ملتهب می‌‌کند. پسوریازیس پوسچولار معمولاً در نواحی کوچک‌تر بدن مانند دست‌ها یا پاها دیده می‌شود، اما می‌تواند گسترده‌‌تر نیز شود.

در حالی که تاول‌‌های پر از چرک ممکن است مانند عفونت به نظر برسند؛ اما در واقع پوست عفونی نشده هستند زیرا این تاول‌‌ها حاوی باکتری نیستند که باعث عفونت شوند.

• در این عارضه پوست بسیار دردناک می‌‌شود.

پسوریازیس معکوس

پسوریازیس معکوس باعث ایجاد نواحی قرمز روشن، براق و ملتهب روی پوست می‌‌شود که با اصطکاک و تعریق شدت بیشتری پیدا می‌کند. لکه‌های پسوریازیس معکوس در زیر بغل، سینه‌ها، کشالۀ ران یا اطراف چین‌های پوستی در ناحیه تناسلی ایجاد می‌شوند.

• عفونت‌‌های قارچی ممکن است باعث این نوع پسوریازیس شود.

پسوریازیس اریترودرمیک

پسوریازیس اریترودرمیک نوع شدید و بسیار نادر پسوریازیس است. این فرم اغلب، بخش‌‌های بزرگی از بدن را به یکباره می‌‌پوشاند و پوست تقریباً آفتاب سوخته به نظر می‌‌رسد.

فلس‌هایی که به وسیلۀ این بیماری ایجاد می‌شوند اغلب در بخش‌ها یا صفحات بزرگ فرو می‌روند. تب، لرز، ضعف عضلانی و خارش شدید در افرادی که به این نوع از پسوریازیس مبتلا هستند، بسیار شایع است.

پسوریازیس ناخن

پسوریازیس می‌‌تواند ناخن‌‌های دست و پا را تحت تاثیر قرار دهد و باعث ایجاد حفره، رشد غیر طبیعی و تغییر رنگ در ناخن‌‌ها شود. ناخن‌‌های پسوریاتیک ممکن است شل شده و از بستر ناخن جدا شوند (اونیکولیز).

• در موارد شدیدتر ممکن است این بیماری باعث خرد شدن ناخن شود.

آرتریت پسوریاتیک

 آرتریت پسوریاتیک باعث ایجاد مفاصل متورم و دردناک می‌‌شود که نمونه‌‌ای از آرتریت است. گاهی اوقات علائم مفصلی اولین یا تنها علامت پسوریازیس بوده و در مواقعی نیز فقط تغییراتی در ناخن‌‌ها دیده می‌‌شود.

علائم آرتریت پسوریاتیک از خفیف تا شدید متغیر است و می‌‌تواند هر مفصلی را تحت تاثیر قرار دهد. این نوع از پسوریازیس می‌‌تواند باعث سفتی و آسیب پیشروندۀ مفصل شده و در جدی‌‌ترین حالت، ممکن است منجر به آسیب دائمی به این عضو از بدن شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت ابتلا به پسوریازیس در موارد زیر با پزشک خود صحبت کنید:

• • شدت و گسترش علائم؛
  • باعث ناراحتی و درد شما می‌‌شود؛
  • باعث نگرانی شما در مورد ظاهر پوست‌تان شده است؛
  • منجر به مشکلات مفصلی مانند درد، تورم یا ناتوانی در انجام کارهای روزانه شده است؛
  • با درمان بهبود نمی‌‌یابد.

علت ابتلا به پسوریازیس چیست؟

تصور می‌شود که پسوریازیس در واقع یک مشکل در سیستم ایمنی است که باعث می‌شود پوست سریع‌تر از سرعت طبیعی، بازسازی شود. در رایج‌ترین نوع پسوریازیس که به نام پسوریازیس پلاکی شناخته شده، این تغییر سریع سلول‌ها، منجر به پوسته‌ها و لکه‌های قرمز می‌شود.

علت دقیق اختلال در عملکرد سیستم ایمنی کاملاً مشخص نیست. محققان بر این باورند که دو عامل ژنتیک و محیط در ایجاد این بیماری نقش دارند.

• سیستم ایمنی

پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی بوده و بنابراین نتیجۀ حمله بدن به خود است. در شرایط معمول، گلبول‌‌های سفید خون به عنوان خط دفاعی بدن در برابر باکتری‌‌های مهاجم و مبارزه با عفونت‌‌ها عمل می‌‌کنند؛ اما در این بیماری، سلول‌‌های T به اشتباه به سلول‌‌های پوستی حمله‌ور می‌شوند. این حملۀ اشتباه باعث می‌شود که فرآیند تولید سلول‌های پوستی بیش از حد نرمال بیشتر شود. افزایش سرعت تولید سلول‌‌های پوست سبب رشد خیلی سریع سلول‌‌های جدید شده و در نتیجه باعث انباشته‌شدن بر روی هم می‌شوند.

در نتیجۀ این فرآیند، پلاک‌‌هایی روی پوست به وجود می‌‌آید که معمولاً با پسوریازیس مرتبط هستند؛ همچنین حمله‌های مداوم گلبول‌های سفید به سلول‌‌های پوستی نیز باعث ایجاد نواحی ملتهب و قرمز رنگی می‌‌شود.

• ژنتیک

برخی از افراد ژن‌‌هایی را به ارث می‌‌برند که احتمال ابتلا به پسوریازیس را در آن‌‌ها افزایش می‌‌دهد. اگر در فامیل خود فردی مبتلا به این بیماری پوستی دارید، خطر ابتلا به پسوریازیس در شما کمی بیشتر است. هر چند که سهم ژنتیک در این بیماری قابل توجه نیست و  طبق گفتۀ بنیاد ملی پسوریازیس NPF تقریباً 2 تا 3 درصد از افراد دارای این ژن، به این بیماری مبتلا می‌‌شوند.

محرک‌های پسوریازیس چیست؟

بسیاری از افرادی که مستعد ابتلا به پسوریازیس هستند، ممکن است سال‌ها بدون علائم باشند تا زمانی که بیماری توسط برخی از عوامل محیطی تحریک شود. محرک‌‌های رایج پسوریازیس عبارتند از:

• • عفونت‌‌هایی مانند گلودرد استرپتوکوکی یا عفونت‌‌های پوستی؛
  • آب و هوا، به ویژه شرایط سرد و خشک؛
  • آسیب به پوست، مانند بریدگی یا خراش، نیش حشره یا آفتاب سوختگی شدید؛
  • استرس؛
  • سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار؛
  • مصرف زیاد الکل؛
  • برخی داروها، از جمله لیتیوم، داروهای فشار خون و داروهای ضد مالاریا؛
  • قطع سریع کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا داروهای سیستمیک.

بنابراین هر کسی ممکن است به پسوریازیس مبتلا شود. حدود یک سوم موارد ابتلا به این بیماری در سنین کودکی رخ می‌دهد. همچنین عوامل زیر می‌‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:

سابقۀ خانوادگی: داشتن یک یا دو والد مبتلا به پسوریازیس، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌‌دهد.

استرس: از آنجایی که استرس می‌‌تواند بر سیستم ایمنی بدن شما تأثیر بگذارد، سطح بالای آن ممکن است خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش دهد.

سیگار کشیدن: سیگار کشیدن نه تنها خطر ابتلا به پسوریازیس را افزایش می‌‌دهد، بلکه ممکن است شدت بیماری را نیز افزایش دهد. همچنین سیگار کشیدن ممکن است در پیشرفت اولیۀ بیماری نیز نقش داشته باشد.

آیا پسوریازیس خطرناک است؟

اگر مبتلا به پسوریازیس هستید، در معرض خطر ابتلا به سایر بیماری‌‌ها از جمله موارد زیر نیز قرار دارید:

• • آرتریت پسوریاتیک که باعث درد، سفتی و تورم در داخل و اطراف مفاصل می‌‌شود؛
  • بیماری‌‌های چشمی مانند ورم ملتحمه، بلفاریت و یووئیت؛
  • چاقی؛
  • دیابت نوع 2؛
  • فشار خون بالا؛
  • بیماری قلب و عروقی؛
  • سایر بیماری‌‌های خود ایمنی مانند سلیاک، اسکلروز و بیماری التهابی روده به نام کرون؛
  • به خطر افتادن سلامت روان، مانند کاهش اعتماد به نفس پایین و افسردگی.

بیماری پسوریازیس چگونه درمان می‌‌شود؟

به طور کلی پسوریازیس درمان ندارد و هدف نهایی درمان‌های امروزی کاهش التهاب و پوسته‌ پوسته‌‌ها، کند کردن رشد سلول‌های پوست و حذف پلاک‌ها است.

 درمان پسوریازیس به سه دسته تقسیم می‌شود:

1.درمان‌‌های موضعی

کرم‌ها، پمادها و شامپوهایی که مستقیماً روی پوست استفاده می‌‌شوند برای کاهش پسوریازیس خفیف تا متوسط ​​مفید هستند.

درمان‌‌های موضعی پسوریازیس عبارتند از:

• • کورتیکواستروئیدهای موضعی؛
  • رتینوئیدهای موضعی؛
  • آنترالین؛
  • آنالوگ‌‌های ویتامین D؛
  • اسید سالیسیلیک؛
  • مرطوب کننده.

2.داروهای سیستمیک

افراد مبتلا به پسوریازیس متوسط ​​تا شدید و کسانی که به سایر انواع درمان‌‌ها پاسخ خوبی نداده‌‌اند، ممکن است نیاز به استفاده از داروهای خوراکی یا تزریقی داشته باشند.

بسیاری از این داروها عوارض جانبی شدیدی دارند و به همین علت پزشکان آن‌ها را برای مدت کوتاهی تجویز می‌‌کنند.

این داروها عبارتند از:

• داروهای بیولوژیک

این دسته از داروها سیستم ایمنی شما را تغییر می‌‌دهند و از تعامل بین سیستم ایمنی و مسیرهای التهابی جلوگیری می‌‌کنند. شکل استفادۀ این داروها به صورت تزریق داخل وریدی IV است.

• رتینوئیدها

رتینوئیدها تولید سلول‌‌های پوست را کاهش می‌‌دهند. هنگامی که استفاده از این داروها متوقف شود به احتمالا زیاد  علائم پسوریازیس بر می‌‌گردد.

• عوارض جانبی رتینوئیدها شامل ریزش مو و التهاب لب است؛
• زنان باردار و یا زنانی که ممکن است طی سه سال آینده باردار شوند، نباید رتینوئید مصرف کنند، زیرا خطر نقص مادرزادی در جنین را بالا می‌‌رود.

• سیکلوسپورین

سیکلوسپورین(Sandimmune) سرکوب کنندۀ سیستم ایمنی است که می‌‌تواند علائم پسوریازیس را کاهش دهد؛ هر چند سیستم ایمنی شما ضعیف می‌‌شود و ممکن است راحت‌‌تر بیمار شوید. عوارض جانبی مصرف این داروها، مشکلات کلیوی و فشار خون بالا است.

• متوترکسات

متوترکسات مانند سیکلوسپورین سیستم ایمنی را سرکوب می‌‌کند. در صورت استفاده از دزهای پایین ممکن است عوارض جانبی کمتری ایجاد کند، هر چند در دراز مدت می‌‌تواند عوارض جدی در پی داشته باشد. عوارض جانبی جدی متوترکسات شامل آسیب کبدی و کاهش تولید گلبول‌‌های قرمز و سفید است.

3.نور درمانی

در این روش از اشعۀ ماوراء بنفش UV استفاده می‌‌شود. نور، گلبول‌های سفید بیش از حد فعال را که به سلول‌های سالم پوست حمله می‌کنند، می‌کشد. هر دو نور UVA و UVB ممکن است در کاهش علائم پسوریازیس خفیف تا متوسط ​​مفید باشند.

معمولا برای افراد مبتلا به پسوریازیس متوسط ​​تا شدید از ترکیبی از درمان‌‌ها استفاده می‌‌شود. برخی از افراد مبتلا ممکن است در تمام طول زندگی خود مجبور به استفاده از یک درمان‌‌ باشند؛ اما اگر پوست به یک درمان به خوبی پاسخ ندهد، باید روش درمانی را تغییر داد.

در سال‌‌های اخیر محققان موارد بیشتری در مورد پسوریازیس و نقش سیستم ایمنی در این بیماری یافتند. این اکتشافات جدید منجر به درمان‌‌های ایمن‌‌تر، هدفمندتر و موثرتر پسوریازیس شده است.

انواع داروهای بیولوژیک جدید

داروهای بیولوژیک از اسیدهای آمینه و مواد معدنی موجود در موجودات زنده مانند پروتئین‌‌ها، قندها یا اسیدهای نوکلئیک ساخته می‌‌شوند. بعد از ورود این دسته از داروها به بدن، بخشی از سیستم ایمنی که عامل بروز علائم پسوریازیس هستند، مسدود می‌شوند.

داروهای بیولوژیک با موارد زیر تداخل دارند:

• • فاکتور نکروز تومور آلفا TNF-alpha، پروتئینی است که باعث التهاب در بدن می‌‌شود؛
  • سلول‌‌های T
  • اینترلوکین‌‌ها، پروتئین‌های التهابی کوچکی بوده که در پسوریازیس دخیل هستند.

این تداخل‌ها به کاهش التهاب کمک می‌‌کند.

• Risankizumab-rzaa (Skyrizi)

Risankizumab-rzaa (Skyrizi) توسط سازمان غذا و داروFDA در آوریل 2019 تایید شد. این دارو برای افراد مبتلا به پسوریازیس پلاکی متوسط ​​تا شدید که کاندید نور درمانی یا درمان سیستمیک (در سراسر بدن) هستند، در نظر گرفته شده است.

این دارو عملکرد اینترلوکین-23 IL-23، را مسدود می‌‌کند. هر دز شامل دو تزریق زیر جلدی است؛ دو دز اول با فاصلۀ 4 هفته از هم و بقیۀ دزها هر 3 ماه یک‌بار باید تزریق ­شوند.

عوارض جانبی Skyrizi عبارتند از:

• • عفونت‌‌های تنفسی فوقانی؛
  • واکنش در محل تزریق؛
  • سردرد؛
  • خستگی؛
  • عفونت‌‌های قارچی.

• • Certolizumab pegol (Cimzia)

سازمان غذا و دارو آمریکا این دارو را به عنوان یک روش درمانی برای پسوریازیس در می 2018 تأیید کرد. قبل از آن داروی Cimzia برای درمان بیماری‌هایی مانند کرون و آرتریت پسوریاتیک PsA تأیید شده بود.

Cimzia، پسوریازیس پلاکی متوسط ​​تا شدید را در افرادی که کاندید فتوتراپی یا درمان سیستمیک هستند، درمان می کند. این دارو با هدف قرار دادن پروتئین TNF-alpha عمل می‌کند و به صورت دو تزریق زیر جلدی یک هفته در میان تجویز می‌‌شود.

شایع‌‌ترین عوارض جانبی Cimzia عبارتند از:

• • عفونت‌‌های دستگاه تنفسی فوقانی؛
  • راش؛
  • عفونت‌‌های دستگاه ادراری UTIs.

tildrakizumab (Ilumya)

ildrakizumab-asmn (Ilumya) در مارس 2018 مورد تایید FDA قرار گرفت. این دارو برای درمان پسوریازیس پلاکی در بزرگسالانی که کاندید فتوتراپی یا درمان سیستمیک هستند، استفاده می‌شود.

این دارو عملکرد IL-23 را مسدود می‌‌کند. Ilumya به صورت تزریق زیر جلدی تجویز می‌‌شود؛ دو تزریق اول با فاصلۀ 4 هفته، انجام شده و تزریق‌‌های بعدی به فاصلۀ 3 ماه انجام می‌‌شود.

عوارض جانبی Ilumya عبارتند از:

• • واکنش در محل تزریق؛
  • عفونت‌‌های تنفسی فوقانی؛
  • اسهال؛
  • گوسل کوماب (ترمفیا).

• • Guselkumab (Tremfya)

این دارو در جولای 2017 مورد تایید FDA قرار گرفت. Tremfya برای درمان پسوریازیس پلاکی متوسط ​​تا شدید در افرادی که کاندید فتوتراپی یا درمان سیستمیک هستند، استفاده می‌‌شود.

Tremfya اولین داروی بیولوژیکی بود که IL-23 را هدف قرار داد. دو دز اولیه با فاصلۀ 4 هفته تزریق می‌‌شود و پس از آن، به صورت تزریق زیر جلدی، هر 8 هفته یک‌بار تکرار می‌‌شود.

عوارض جانبی رایج Tremfya عبارتند از:

• • سردرد؛
  • عفونت‌‌های تنفسی فوقانی؛
  • واکنش در محل تزریق؛
  • درد مفاصل؛
  • اسهال؛
  • آنفلوآنزای معده؛
  • برودالوماب (سیلیک).

• Brodalumab (Siliq)

این دارو در فوریه 2017 مورد تایید FDA قرار گرفت و برای افرادی در نظر گرفته شده است که مشخصات زیر را دارند:

• • پسوریازیس پلاکی متوسط ​​تا شدید دارند؛
  • کاندیدهای فتوتراپی یا درمان سیستمیک؛
  • پسوریازیس در آن‌‌ها به سایر درمان‌‌های سیستماتیک پاسخ نمی‌‌دهد.

Siliq  با اتصال به گیرندۀ IL-17 تاثیر خود را نشان می‌دهد. مسیر IL-17 در التهاب و در پلاک‌‌های پسوریازیس نقش دارد. این دارو به صورت تزریقی تجویز می‌‌شود؛ در 3 هفتۀ اول هفته‌‌ای یک تزریق و پس از آن، هر 2 هفته یک بار تزریق می‌‌شود.

Siliq نیز مانند سایر داروهای بیولوژیک، خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌‌دهد. همچنین گفته می‌‌شود این دارو خطر افکار و رفتار خودکشی را در افراد افسرده، بالا می‌‌برد؛ بنابراین افراد با سابقۀ رفتار خودکشی یا افسرده باید هنگام مصرف تحت نظر باشند.

• ixekizumab (Taltz)

Ixekizumab (Taltz) در مارس 2016 برای درمان بزرگسالان مبتلا به پسوریازیس متوسط ​​تا شدید مورد تایید FDA قرار گرفت. این دارو برای افرادی در نظر گرفته شد که کاندید فتوتراپی، درمان سیستمیک یا هر دو هستند.

عملکرد Taltz به گونه‌‌ای است که پروتئین IL-17A را هدف قرار می‌‌دهد. این یک داروی تزریقی است و در روز اول دو تزریق، در سه ماه آینده هر دو هفته یک‌بار و در ادامۀ درمان هر چهار هفته یک بار، تزریق انجام می‌‌شود.

عوارض جانبی رایج Taltz عبارتند از:

• • عفونت‌‌های تنفسی فوقانی؛
  • واکنش در محل تزریق؛
  • عفونت‌‌های قارچی.

اثر پسوریازیس بر پوست سر

برای بسیاری از بیماران، پوست سر تنها قسمتی از بدن است که پسوریازیس در آن رخ می‌دهد، یا اولین جایی است که بیماری خودایمنی در آن ظاهر می‎شود. تحقیقات نشان می‌دهد که حداقل یک چهارم افراد مبتلا به پسوریازیس پلاکی، در ابتدا با ضایعاتی در پوست سر خود مواجه می‌شوند.

پسوریازیس پوست سر می‌تواند از خفیف (با پوسته‌های شوره ‌مانند که به سختی قابل مشاهده است) تا شدید (که در آن پلاک‌ها می‌توانند آنقدر ضخیم و ملتهب باشند که به راحتی قابل مشاهده هستند) باشد. گاهی اوقات، علاوه بر پوست سر، پلاک‌ها نواحی مجاور مانند پیشانی، پشت گردن و پوست اطراف گوش را نیز می‌پوشانند.

آیا پسوریازیس بر فولیکول مو و ریزش مو تاثیر دارد؟

تا کنون دلیل اینکه چرا پوست سر بیشتر مستعد پسوریازیس است، مشخص نشده است. یکی از دلایل احتمالی این است که تراکم فولیکولی بالای پوست سر، باعث می‌‌شود این قسمت از پوست کمتر در معرض نور طبیعی قرار گیرد. اشعۀ ماوراء بنفش ناشی از قرار گرفتن در معرض نور می‌تواند به پاک‌سازی یا پیشگیری از پسوریازیس کمک کند.

اگرچه پسوریازیس پوست سر به تنهایی درصد کمی از بدن را درگیر می‌کند، اما زمانی که منجر به ریزش مو شود، تأثیر منفی زیادی بر کیفیت زندگی و اعتماد به نفس فرد می‌گذارد.

نکتۀ کلیدی این است که حتما باید به دنبال درمان بروید؛ زیرا عوارض ناشی از پسوریازیس طولانی مدت در پوست سر می‌تواند باعث ریزش دائمی مو شود.

چند دلیل برای آلوپسی پسوریاتیک (ریزش مو در اثر پسوریازیس) وجود دارد، که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• التهاب

پسوریازیس یک بیماری التهابی است و هنگامی که پوست سر ملتهب شود، فولیکول‌های مو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

• آسیب ناشی از خارش پوست

آسیب به پوست سر که اغلب در اثر خارش یا برداشتن پوسته پوسته‌ها ایجاد می‌شود نیز می‌تواند باعث ریزش مو شود. خارش پوست برای برداشتن پوسته‌ها ممکن است مشکل را تشدید کرده و منجر به ریزش بیشتر مو شود؛ یعنی واکنشی که به عنوان «پدیدۀ کوبنر» شناخته می‌شود.

افزایش التهاب به نوبۀ خود می‌تواند خارش را افزایش دهد که این چرخه‌ در نهایت منجر به زخم می‌شود؛ زمانی که فولیکول‌های مو زخمی شوند، موها قادر به رشد دوباره نیستند.

• عوارض جانبی داروها

برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان پسوریازیس و آرتریت پسوریازیس نیز با ریزش مو همراه هستند. ریزش مو بیشتر با مصرف متوترکسات در ارتباط است و می‌تواند در 5 تا 10 درصد افراد، اتفاق بیفتد.

• استرس

از آنجایی که استرس محرک پسوریازیس و آرتریت پسوریاتیک است، استرس‌های ناشی از ریزش مو می‌تواند پلاک‌ها را تشدید کرده و به طور بالقوه ریزش مو را افزایش دهد.

درمان‌هایی برای پسوریازیس پوست سر و جلوگیری از ریزش مو

راه‌های موثر زیادی برای درمان پسوریازیس پوست سر وجود دارد. هنگامی که پوست شما بهتر شود، موها معمولا دوباره رشد می‌کنند؛ اما در هر صورت گاهی اوقات درمان پسوریازیس پوست سر دشوار است زیرا وجود مو باعث می‌شود که پوست سر برای درمان‌های موضعی غیرقابل دسترس باشد.

• استروئیدهای موضعی

پزشکان معمولا برای موارد خفیف تا متوسط ​​پسوریازیس پوست سر، درمان‌های موضعی را توصیه می‌کنند. استروئیدها در کرم‌ها، پمادها، فوم‌های تجویزی موجود هستند و برای دو بار در روز و به مدت دو هفته تجویز می‌شوند.

همچنین پزشکان توصیه می‌کنند که استروئید را در شب به پوست سر خود بمالید و سپس صبح موهای خود را بشویید. درمان موضعی ممکن است ریزش مو را با اصطکاک و شکستن مو تشدید کند، بنابراین باید دارو را به آرامی فقط روی ریشه‌های مو بمالید.

• تزریق استروئید

اگر داروهای موضعی، ضایعات پلاک را از بین نبرده و علائم را کنترل نکنند، یا پلاک‌ها بسیار ضخیم و به صورت پوسته پوسته باشند؛ می‌توان تزریق استروئید را مستقیماً در پوست سر انجام داد.

• شامپوی دارویی

استروئیدها اغلب داخل برخی شامپوهای مخصوص بدون نسخه و فرموله شده با قطران زغال سنگ و اسید سالیسیلیک استفاده می‌شوند. این مواد باعث کاهش رشد سلول‌های پوست شده، آن‌ها را نرم کرده و در نهایت از بین می‌برند؛ بنابراین بعد از شست‌وشو داروهای موضعی راحت‌تر می‌توانند به پوست سر شما نفوذ کنند.

برخی از شامپوهای مخصوص پسوریازیس عبارتند از:

• • شامپو نوتروژنا T/Sal (حاوی اسید سالیسیلیک)
  • شامپو داروی پسوریازیس درمارست پلاس (حاوی اسید سالیسیلیک)
  • شامپو 3% زغال سنگ MG217
  • شامپو پسوریازیس 5% زغال سنگ

در هنگام شست‌وشوی، شامپو باید به مدت 5 تا 10 دقیقه روی پوست سر باقی بماند تا بیشترین تاثیر را داشته باشد.

سخن آخر

اگر پسوریازیس دارید، حتما به پزشک مراجعه کرده و یک یا چند گزینۀ درمانی را امتحان کنید. با پیشرفت بیماری، احتمالا لازم باشد درمان خود را تغییر دهید؛ همچنین اگر پسوریازیس شدیدتر شد یا به درمان پاسخ نداد، ممکن است به درمان‌های قوی‌تری نیاز داشته باشید. در این موارد، داروهای خوراکی می‌توانند گزینۀ خوبی برای شما باشند.

در نهایت برای یافتن درمان‌هایی که به تسکین علائم پسوریازیس شما بدون ایجاد عوارض جانبی ناخوشایند کمک می‌کند، با پزشک خود همکاری کنید.