احساس خارش ناخوشایند روی پوست میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از خشکی هوا گرفته تا واکنشهای آلرژیک. اما آیا میدانستید که کمبود برخی ویتامینها نیز میتواند در ایجاد خارش نقش داشته باشد؟ در این مقاله به بررسی ارتباط بین کمبود ویتامینها و خارش بدن میپردازیم و توضیح میدهیم کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود. پس همراه ما باشید.
ارتباط کمبود ویتامینها و خارش بدن
برای پاسخ به سوال کمبود چه ویتامین باعث خارش پوست میشود، ابتدا باید به ارتباط بین ویتامینها و خارش پوست اشاره کنیم. ویتامینها نقش حیاتی در حفظ سلامت پوست و عملکرد صحیح آن دارند. آنها به بازسازی سلولهای پوستی، حفظ رطوبت و انعطافپذیری پوست و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکنند. بنابراین کمبود ویتامین میتواند بر سلامت پوست تاثیر منفی گذاشته و منجر به خشکی، التهاب و در نهایت خارش شود.
علاوه بر این ویتامینها به عنوان آنتیاکسیدان عمل کرده و از پوست در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند. کمبود ویتامینهای آنتیاکسیدان میتواند پوست را در برابر عوامل محیطی مانند نور خورشید و آلودگی آسیبپذیرتر کرده و زمینه را برای بروز خارش فراهم کند.
بهطورکلی خارش بدن میتواند ناشی از کمبود ویتامینهای زیر باشد:
-
- ویتامین D
- ویتامین E
- ویتامین A
- ویتامین C
- ویتامین B3
- ویتامین B6
کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود؟
خارش بدن یکی از شایعترین علائم پوستی است که ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. گاهی اوقات خارش بدن نشانهای از بیماریهای پوستی مانند اگزما، آلرژی، عفونتها یا سوختگی خورشید است. اما در برخی موارد خارش بدن میتواند ناشی از کمبود ویتامینهای ضروری برای سلامت پوست باشد. در ادامه میگوییم کمبود چه ویتامین باعث خارش پوست میشود.
ویتامین D
ویتامین D یکی از ویتامینهای محلول در چربی است که نقش مهمی در تنظیم سیستم ایمنی، سلامت استخوانها و جذب کلسیم دارد و به طور طبیعی توسط پوست در اثر تماس با نور خورشید تولید میشود. اما برخی عوامل مانند کمبود نور خورشید، پوشیدن لباسهای گسترده، استفاده از کرمهای ضد آفتاب، سن بالا، بیماریهای کلیوی یا گوارشی و برخی داروها میتوانند موجب کاهش سطح ویتامین D در بدن شوند.
کمبود ویتامین D میتواند باعث ایجاد یا تشدید برخی بیماریهای پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه یا ویتیلیگو شود که همگی میتوانند خارش بدن را افزایش دهند. بنابراین افرادی که از خارش بدن رنج میبرند باید سطح ویتامین D خود را از طریق آزمایش خون بررسی کرده و در صورت کمبود از مکملهای ویتامین D با مشورت پزشک استفاده کنند. همچنین باید به میزان کافی از نور خورشید بهره ببرند و مواد غذایی حاوی این ویتامین مانند ماهی چرب، تخممرغ، قارچ، شیر و محصولات لبنی را در رژیم غذایی خود داشته باشند.
ویتامین E
ویتامین E پاسخ دیگری برای سوال «کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود» است. ویتامین E نیز یکی از ویتامینهای محلول در چربی است که خاصیت آنتیاکسیدانی قوی دارد و میتواند از پوست در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت کرده و به ترمیم بافتهای آسیب دیده، تقویت رطوبت پوست، کاهش التهاب و افزایش خونرسانی به پوست کمک میکند. ویتامین E از طریق مواد غذایی مانند روغنهای گیاهی، دانهها، آجیلها، سبزیجات، گوجهفرنگی و اسفناج تامین میشود.
کمبود ویتامین E میتواند باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی و افزایش آسیبپذیری پوست در برابر عوامل محیطی شود. این کمبود ممکن است منجر به خشکی، ترکخوردگی، التهاب و خارش پوست شود. برای جلوگیری از کمبود ویتامین E باید مواد غذایی حاوی این ویتامین را مصرف و یا در صورت نیاز از مکملهای ویتامین E با توجه به نظر پزشک استفاده کرد. همچنین میتوان از روغنهای حاوی ویتامین E مانند روغن گندم، روغن بادام یا روغن آرگان برای ماساژ و تغذیه پوست استفاده کرد.
ویتامین A
اگر میپرسید کمبود چه ویتامین باعث خارش پوست میشود باید به ویتامین A هم اشاره کنیم. این ویتامین، محلول در چربی است و در تولید و نگهداری سلولهای پوست، مو، ناخن و مخاط نقش دارد. ویتامین A همچنین به تولید کلاژن، یعنی پروتئینی که برای ایجاد ساختار و انعطافپذیری پوست مهم است، کمک میکند.
ویتامین A دو نوع است: رتینوئیدها که در مواد غذایی حیوانی مانند جگر، تخممرغ، شیر و محصولات لبنی یافت میشوند و کاروتنوئیدها که در مواد غذایی گیاهی مانند هویج، کدو، کلم بروکلی، کاهو و گوجهفرنگی وجود دارند.
کمبود ویتامین A میتواند باعث اختلال در تجدید سلولهای پوستی شده و منجر به خشکی، ضخیم شدن، تیره شدن و خارش پوست شود. کمبود این ویتامین همچنین میتواند خطر ابتلا به بیماریهای پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه یا فولیکولیت را افزایش دهد.
برای رفع کمبود ویتامین A باید مواد غذایی حاوی این ویتامین را به میزان کافی مصرف و در صورت لزوم از مکملهای ویتامین A با رعایت دستور پزشک استفاده کنید. همچنین میتوان از کرمها، لوسیونها یا روغنهای حاوی ویتامین A مانند روغن نارگیل یا روغن آووکادو برای تغذیه و ترمیم پوست استفاده کنید.
ویتامین C
ویتامین C یک ویتامین محلول در آب است که به عنوان یک آنتیاکسیدان قدرتمند عمل میکند و میتواند از پوست در برابر آسیبهای ناشی از استرس اکسیداتیو، آلودگی هوا، دود سیگار یا تابش UV محافظت کند. این ویتامین همچنین به تولید کلاژن، ترمیم زخمهای پوستی، روشن کردن لکها و جلوگیری از پیری زودرس پوست کمک میکند.
ویتامین C از مواد غذایی مانند مرکبات، کیوی، توتفرنگی، آلبالو، فلفلهای رنگی، گلکلم و کرفس تامین میشود و کمبود آن میتواند باعث کاهش توانایی پوست برای مقابله با عوامل مضر محیطی شود که در نهایت منجر به خشکی، ترکخوردگی، زخمهای پوستی، خونریزی موضعی و خارش پوست خواهد شد. کمبود ویتامین C همچنین میتواند خطر ابتلا به بیماریهای پوستی مانند اسکوربوت، پسوریازیس، آکنه یا رزاسه را افزایش دهد.
برای جلوگیری از کمبود ویتامین C باید مواد غذایی حاوی این ویتامین را در رژیم غذایی خود داشته باشید. قرصها، کپسولها و جوشانهای ویتامین C نیز گزینه خوبی برای تامین نیاز بدن به این ویتامین هستند.
ویتامین B3
یکی دیگر از پاسخها به سوال کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود، ویتامین B3 یا نیاسین است. این ویتامین محلول در آب در تبدیل غذا به انرژی، تنظیم کلسترول، تقویت عروق خونی و تعادل هورمونها نقش دارد و به بهبود سلامت پوست، مو و ناخن کمک میکند. ویتامین B3 از مواد غذایی مانند گوشت، مرغ، ماهی، تخممرغ، لوبیا، نخود، بادام، برنج قهوهای و گندم سبوسدار تامین میشود.
کمبود ویتامین B3 میتواند باعث ایجاد بیماری پلیگرا شود که یکی از علائم آن التهاب و خارش پوست است. علاوه بر این کمبود این ویتامین میتواند باعث کاهش رطوبت پوست، افزایش حساسیت پوست در برابر آفتاب، تشدید بیماریهای پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه یا رزاسه شود.
ویتامین B6
ویتامین B6 یا پیریدوکسین یک ویتامین محلول در آب است که در تولید هموگلوبین، تنظیم قند خون، تقویت سیستم ایمنی و تعادل هورمونها نقش دارد و در سلامت پوست، مو و ناخن موثر است.
ویتامین B6 از مواد غذایی مانند گوشت، مرغ، ماهی، سویا، موز، گردو، بادام و آووکادو تامین میشود و کمبود آن باعث اختلال در تولید هموگلوبین خواهد شد که به صورت کمخونی، خستگی، ضعف و خارش پوست خود را نشان میدهد. کمبود این ویتامین ممکن است باعث ایجاد یا تشدید بیماریهای پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، آکنه یا سپتیکمی نیز شود.
آیا کمبود مواد معدنی باعث خارش پوست میشود؟
حال که دیدیم کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود، باید به سوال دیگری هم پاسخ دهیم و آن اینکه کمبود مواد معدنی هم میتواند علت خارشهای پوستی باشد یا نه. در پاسخ کوتاه به این سوال باید گفت بله، کمبود برخی مواد معدنی ضروری نیز میتواند زمینهساز خارش پوست شود. از جمله مهمترین این مواد معدنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
خارش بدن به دلیل کمبود کلسیم
کلسیم مادهای معدنی حیاتی برای سلامت استخوانها و دندانهاست، اما نقش مهمی در سلامت پوست نیز دارد. کمبود کلسیم میتواند منجر به خشکی، پوستهپوسته شدن و خارش پوست شود. این عارضه به ویژه در افراد مسن و افرادی که رژیمهای غذایی کمکلسیم دارند، شیوع بیشتری دارد.
خارش بدن به دلیل کمبود زینک
زینک یک ماده معدنی ضروری برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن، ترمیم زخمها و حفظ سلامت پوست است و کمبود آن میتواند منجر به خشکی، اگزما و خارش پوست شود. افرادی که مبتلا به اختلالات گوارشی هستند یا رژیمهای غذایی محدود دارند، بیشتر در معرض کمبود زینک خواهند بود.
خارش بدن به دلیل کمبود آهن
آهن برای انتقال اکسیژن در خون ضروری است و کمبود آن میتواند منجر به کمخونی شود. جالب اینکه یکی از علائم کمتر شناختهشده کمخونی، خارش پوست محسوب میشود. این خارش به خصوص در نواحی مانند کف پا و کف دست، میتواند شدید باشد.
پس در کنار پاسخ به سوال کمبود چه ویتامین باعث خارش پوست میشود، باید در نظر داشته باشید که کمبود مواد معدنی نیز در ایجاد این عارضه دخیل است.
چطور خارش پوستی ناشی از کمبود ویتامین و مواد معدنی را درمان کنیم؟
اگر دچار خارش پوست هستید، مراجعه به پزشک برای تشخیص علت زمینهای ضروری است. پزشک با بررسی علائم، سابقه پزشکی و انجام آزمایشهای لازم، میتواند علت خارش را مشخص کند. درصورتیکه کمبود ویتامینها عامل خارش باشد، پزشک بر اساس نوع ویتامین، شدت کمبود و شرایط فردیتان، برنامه درمانی مناسب را تجویز خواهد کرد.
اگر میپرسید کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود و برای درمان آن چه باید کرد، اصلاح رژیم غذایی و استفاده از مکملهای ویتامینی راهکار پیش روی شماست. بر اساس جدول زیر، لازم است به صورت روزانه مقدار مناسبی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری را دریافت کنید. اگر این عناصر در رژیم غذایی شما نیستند، میتوانید با خرید مکملهای مناسب از داروخانه روشا، علت خارشهای بدنی خود را از بین ببرید.
نام ویتامین/ماده معدنی | میزان مصرف روزانه آقایان | میزان مصرف روزانه بانوان | حداکثر مصرف مجاز روزانه |
ویتامین A | 900 میکروگرم | 700 میکروگرم | 3000 میکروگرم |
ویتامین C | 90 میلیگرم | 75 میلیگرم | 2000 میلیگرم |
ویتامین E | 15 میلیگرم | 15 میلیگرم | - |
ویتامین D | 15 میکروگرم | 15 میکروگرم | 100 میکروگرم |
ویتامین B6 | 1.3 میلیگرم | 1.3 میلیگرم | 100 میلیگرم |
ویتامین B3 | 16 میلیگرم | 14 میلیگرم | 35 میلیگرم |
آهن | 8 میلیگرم | 18 میلیگرم | 45 میلیگرم |
کلسیم | 1000 میلیگرم | 1000 میلیگرم | 2500 میلیگرم |
زینک | 11 میلیگرم | 8 میلیگرم | 40 میلیگرم |
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر خارش بدن شدید، مداوم یا همراه با علائم دیگری مانند قرمزی، تورم یا بثورات پوستی است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند علت اصلی خارش را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. همچنین در صورت داشتن هرگونه نگرانی در مورد کمبود ویتامینها، میتوانید با پزشک خود مشورت کنید و در صورت نیاز آزمایش خون بدهید.
پیشگیری از خارش ناشی از کمبود ویتامین
حالا که میدانید کمبود کدام ویتامین باعث خارش بدن میشود، بهتر است مانع کمبود این ویتامینها در بدن خود شوید. رعایت یک رژیم غذایی متعادل و مغذی که حاوی تمام گروههای غذایی اصلی باشد، بهترین راه برای دریافت ویتامینهای مورد نیاز بدن است. همچنین میتوانید با مشورت پزشک از مکملهای ویتامین استفاده کنید.
به علاوه، محافظت از پوست در برابر نور خورشید با استفاده از کرم ضد آفتاب مناسب و مرطوب نگه داشتن پوست میتواند به پیشگیری از خشکی و خارش کمک کند.
جمعبندی
خارش بدن میتواند نشانهای از کمبود برخی ویتامینهای ضروری برای سلامت پوست باشد. ویتامینهای A، C، D، E، B3 و B6 از جمله ویتامینهایی هستند که به تقویت ساختار، رطوبت، رنگ، بافت و ایمنی پوست کمک میکنند. در نتیجه کمبود این ویتامینها میتواند باعث ایجاد یا تشدید بیماریهای پوستی شود که منجر به خارش پوستی خواهد شد. حالا که میدانید کمبود چه ویتامین باعث خارش پوست میشود، برای جبران کمبود این ویتامینها باید مواد غذایی حاوی آنها را به میزان کافی مصرف کنید. اگر این ویتامینها در رژیم غذایی شما به اندازه کافی وجود ندارد، لازم است از مکملهای ویتامینی با مشورت پزشک استفاده کنید.
در داروخانه روشا میتوانید مکملهای ویتامینی مورد نیاز خودتان را پیدا کنید. علاوه بر این میتوانید با مشاوره رایگان با پزشکان داروساز ما از نحوه مصرف این مکملها اطلاع پیدا کنید و با اطمینان کامل از بهترین محصولات بازار استفاده کنید.