چرا کمبود آهن در بدن خطرناک است؟!
خطرات کمبود آهن در بدن
مکمل آهن چیست؟ کم‌خونی فقر آهن در سراسر جهان بسیار شایع است. این بیماری وضعیتی است که در آن خون به اندازه کافی گلبول قرمز سالم ندارد. گلبول‌های قرمز اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رسانند؛ بنابراین کمبود ویتامین آهن منجر به کم‌خونی و درنهایت نرسیدن اکسیژن کافی به بافت‌های بدن می‌شود. وقتی اکسیژن کافی به اندام‌های بدن نرسد زود خسته می‌شوید و حتی تنگی نفس می‌گیرید.
البته علائم کم خونی در بدن خیلی زیاد است. برای درمان فقر آهن و علائم مربوط به آن می‌توانید آزمایش بدهید تا ببینید آهن خون شما چقدر کم است. گاهی می‌توان با خوردن غذاهای غنی از آهن مانند گوشت قرمز این کمبود را برطرف کرد، اما در مواقع شدید نیاز است از مکملهای آهن استفاده کنید.
کپسول آهن پلاس فولیک اسید ویواتیون، یکی از داروهای تقویتی حاوی مقادیر زیادی آهن و فولیک اسید بوده که به منظور رفع نیازهای بدن مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول قادراست به رفع کمبود آهن بدن کمک کرده و علاوه بر درمان آنمی، از بروز اثرات سو روی دستگاه گوارش فرد جلوگیری کند.
شاید هم دلایلی مانند خونریزی داخلی منجر به کم‌خونی شده باشد. به همین دلیل اگر علائم فقر آهن را در خود مشاهده کردید حتماً به پزشک مراجعه کنید. در ادامه علائم فقر آهن را برای شما بیان می‌کنیم.
آیا کمبود آهن در بدن خطرناک است؟
اگر فقر آهن و کم‌خونی خفیف باشد علائم چندانی ندارد، اما اگر کمبود آهن پیشرفت کند و شدید شود علائم و نشانه‌های آن هم تشدید می‌شوند و احتمالاً متوجه خواهید شد که یک مشکلی در بدنتان وجود دارد. در این صورت می‌توانید به پزشک مراجعه کنید. از علائم و نشانه‌های کمبود آهن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
- خستگی مفرط
- ضعف
- رنگ‌پریدگی
- درد قفسه سینه، ضربان قلب سریع یا تنگی نفس
- سردرد، سرگیجه یا احساس سبکی در سر
- سرد شدن دست و پا
- التهاب یا درد زبان
- ناخن‌های شکننده
- هوس خوردن چیزهای غیرخوراکی مانند خاک
- کم‌اشتهایی به‌خصوص در نوزادان و کودکان مبتلابه کم‌خونی فقر آهن
قطره کودک فروگلوبین ویتابیوتیکس حاوی آهن و ویتامین C می باشد که وجود ویتامین C در آن باعث بالا رفتن جذب آهن در بدن می گردد همچنین دارای طعم مطلوب توت فرنگی برای ایجاد علاقه جهت مصرف کودکان می باشد.
اگر چند مورد از این علائم را داشتید حتماً به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز برای شما آزمایش بنویسد و سطح آهن خون شما را بررسی کند. بهتر است سرخود شروع به مصرف مکملهای آهن نکنید. تجمع بیش‌ازحد آهن در بدن می‌تواند خطرناک باشد، زیرا اگر به مدت طولانی ادامه داشته باشد به کبد شما آسیب می‌رساند و عوارض دیگری هم ایجاد می‌کند.
دلایل کمبود آهن در بدن
کمبود آهن زمانی رخ می‌دهد که بدن آهن کافی برای تولید هموگلوبین نداشته باشد. هموگلوبین بخشی از گلبول‌های قرمز خون است. خون رنگ قرمز خود را از همین هموگلوبین می‌گیرد. این ماده همچنین گلبول‌های قرمز خون را قادر می‌سازد تا خون اکسیژن‌دار را در سراسر بدن به حرکت دربیاورند و اکسیژن را به تمام قسمت‌های بدن برسانند.
اگر آهن کافی در رژیم غذایی خود مصرف نکنید یا به دلایلی مانند خونریزی داخلی، جراحی و یا پریود ماهانه آهن زیادی از دست بدهید، بدن شما نمی‌تواند هموگلوبین کافی تولید کند و درنهایت کم‌خونی ناشی از فقر آهن ایجاد می‌شود. به همین دلیل است که در چنین شرایطی باید به پزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز برای شما مکمل آهن تجویز کند.
دلایل فقر آهن عبارت‌اند از:
از دست دادن خون
گلبول‌های قرمز خون حاوی آهن هستند، بنابراین اگر خون از دست بدهید مقدار زیادی آهن نیز از دست خواهید داد. زنانی که پریودهای شدید و سنگینی دارند در معرض خطر کم‌خونی فقر آهن قرار دارند، زیرا در طول قاعدگی خون زیادی از دست می‌دهند. از دست دادن خون به‌صورت آهسته و مزمن در بدن در شرایطی مانند زخم معده، فتق هیاتال، پولیپ روده بزرگ یا سرطان کولورکتال می‌تواند باعث فقر آهن شود. خونریزی گوارشی هم در شرایطی رخ می‌دهد که به‌طور نامنظم از برخی مسکن‌های بدون نسخه به‌ویژه آسپرین استفاده کنید. همین موضوع می‌تواند منجر به فقر آهن شود.
به منظور خرید مکمل آهن، باید به مراکز مکملهای دارویی معتبر مراجعه کرد. داروخانه روشا مفتخر است که با داشتن انواع مکملهای آهن اورجینال و با کیفیت، نیاز مشتریان را نسبت به این دسته از محصولات دارویی برآورده سازد.
کمبود آهن در رژیم غذایی
بدن شما به‌طور منظم آهن را از غذاهایی که می‌خورید دریافت می‌کند. اگر آهن خیلی کم مصرف کنید، با گذشت زمان بدن شما ممکن است دچار کمبود آهن شود. نمونه‌هایی از غذاهای غنی از آهن شامل گوشت قرمز، تخم‌مرغ، سبزیجات سبز برگ مانند اسفناج و غذاهای غنی‌شده با آهن هستند. نوزادان و کودکان برای رشد و تکامل مناسب به وجود آهن در رژیم غذایی خود نیز نیاز دارند.
ناتوانی در جذب آهن
آهن غذا در روده کوچک به جریان خون شما جذب می‌شود. یک اختلال در روده مانند بیماری سلیاک که بر توانایی روده برای جذب مواد مغذی از غذای هضم شده تأثیر می‌گذارد، می‌تواند منجر به کم‌خونی فقر آهن شود. اگر بخشی از روده کوچک شما با جراحی بای پس معده یا نوع دیگری از جراحی برداشته شده باشد، ممکن است بر توانایی شما در جذب آهن و سایر مواد مغذی تأثیر بگذارد. همچنین برای بالا بردن توان جذب بهتر است که بهترین زمان مصرف مکمل آهن را بشناسید.
بارداری
زنان باردار حتماً باید با مشورت پزشک مکمل آهن مصرف کنند، زیرا بدون مکمل کم‌خونی فقر آهن در بسیاری از زنان باردار رخ می‌دهد. در دوره بارداری بدن مادر باید به دو نفر خون و اکسیژن برساند. به همین دلیل به آهن بیشتری برای تولید هموگلوبین نیاز دارد. در صورت کمبود آهن در دوران بارداری نوزاد ممکن است با وزن کم و یا زودتر از موعد به دنیا بیاید.
کم خونی در دوران بارداری و علائم کمبود آهن در کودکان و نوزادان از جمله مواردی است که توجه ویژه به آن بر دولت‌ها الزامی است.
کمبود آهن برای کدام افراد خطرناک است؟
گروهی از افراد در معرض خطر بیشتری نسبت به کمبود آهن قرار دارند. در این گروه از افراد ممکن است خطر ابتلا به کم‌خونی فقر آهن افزایش پیدا کند:
-
- زنان: ازآنجایی‌که زنان در طول قاعدگی خون زیادی از دست می‌دهند، به‌طورکلی در معرض خطر کم‌خونی فقر آهن قرار دارند.
- نوزادان و کودکان: نوزادان، به‌ویژه آن‌هایی که با وزن کم متولد می‌شوند یا زودتر از موعد به دنیا میایند، چون آهن کافی از شیر مادر یا شیر خشک دریافت نکرده‌اند ممکن است در معرض خطر کمبود آهن باشند. کودکان در طول دوره رشد به آهن اضافی نیاز دارند. اگر کودک شما رژیم غذایی سالم و متنوعی ندارد، ممکن است در معرض خطر فقر آهن قرار داشته باشد.
-
- گیاهخواران: افرادی که گوشت نمی‌خورند، اگر از سایر غذاهای غنی‌شده با آهن یا مکمل استفاده نکنند در معرض خطر کم‌خونی ناشی از فقر آهن قرار می‌گیرند.
- اهداکنندگان خون: افرادی که همیشه خون اهدا می‌کنند ممکن است در معرض خطر کم‌خونی فقر آهن قرار بگیرند، زیرا اهدای خون می‌تواند ذخایر آهن را در بدن کاهش دهد. هموگلوبین پایین مربوط به اهدای خون ممکن است یک مشکل موقتی باشد که با خوردن غذاهای غنی از آهن بیشتر برطرف شود. اگر به شما گفته شد که به دلیل هموگلوبین پایین نمی‌توانید خون اهدا کنید، به پزشک مراجعه کنید تا آهن خون شما را بررسی کند و اگر نیاز است مکمل آهن مصرف کنید.
عوارض کمبود آهن در بدن
فقر آهن خفیف معمولاً عوارضی برای بدن ایجاد نمی‌کند، اما اگر کمبود آهن درمان نشود می‌تواند شدید شود و مشکلات زیادی را برای سلامتی ایجاد کند. ازجمله این مشکلات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
- مشکلات قلبی: کم‌خونی فقر آهن ممکن است منجر به ضربان قلب سریع یا نامنظم شود. قلب باید خون بیشتری را به بدن پمپاژ کند تا کمبود اکسیژن خون در هنگام کم‌خونی جبران شود. این موضوع می‌تواند منجر به بزرگ شدن قلب یا نارسایی قلبی شود.
-
- مشکلات دوران بارداری: فقر آهن شدید در زنان باردار با زایمان زودرس و تولد نوزادان کم‌وزن مرتبط است، اما این وضعیت در زنان باردار که مکمل آهن را به‌عنوان بخشی از مراقبت‌های دوران بارداری خود دریافت می‌کنند، قابل‌پیشگیری است و مشکلی برای آن‌ها ایجاد نمی‌شود.
- مشکلات رشد: کمبود شدید آهن در نوزادان و کودکان می‌تواند منجر به کم‌خونی و همچنین تأخیر در رشد و تکامل آن‌ها شود. علاوه بر این، کم‌خونی فقر آهن با افزایش حساسیت به عفونت‌ها همراه است و فرد زودتر بیمار می‌شود.
جلوگیری از کمبود آهن در بدن
برای جلوگیری از کمبود آهن باید غذاهای غنی از آهن را در رژیم غذایی خود بگنجانید. همین‌طور بهتر است هر شش ماه یک‌بار به پزشک مراجعه کنید تا یک آزمایش کلی برای شما بنویسد.
نکستایل ب کمپلکس + آهن به تأمین آهن مورد نیاز بدن و همچنین تأمین ویتامین های B12 و B9 کمک می کند.
غذاهای غنی از آهن شامل موارد زیر هستند:
-
- گوشت قرمز، گوشت بوقلمون و مرغ
- غذاهای دریایی
- لوبیا
- سبزیجات با برگ سبز تیره مانند اسفناج
- میوه‌های خشک مانند کشمش و زردآلو
- غلات، نان و پاستا غنی‌شده با آهن
- نخودفرنگی
گوشت قرمز نسبت به سایر موارد آهن بیشتری دارد و آهن آن هم حیوانی (هِم) است، به همین دلیل بهتر جذب بدن می‌شود. اگر گیاهخوار هستید یا گوشت دوست ندارید باید از منابع دیگر آهن و یا غذاهای غنی‌شده با آهن استفاده کنید.
برای افزایش جذب بهتر آهن می‌توانید غذاهای حاوی ویتامین C را انتخاب کنید. شما می‌توانید با نوشیدن آب مرکبات یا خوردن سایر غذاهای غنی از ویتامین C هم‌زمان با مصرف غذاهای پر از آهن، جذب آهن بدن خود را افزایش دهید. ویتامین C موجود در آب مرکبات مانند آب‌پرتقال به بدن کمک می‌کند تا آهن رژیم غذایی را بهتر جذب کند.
کپسول آهن لیپیفر، یکی از داروهای تقویتی حاوی مقادیر زیادی آهن بوده که به منظور رفع نیازهای بدن مورد استفاده قرار می گیرد. این محصول همچنین می تواند به رفع کمبود آهن بدن کمک کرده و علاوه بر درمان آنمی، از بروز اثرات سو روی دستگاه گوارش فرد جلوگیری کند.
ویتامین C همچنین در مواد غذایی دیگر یافت می‌شود که عبارت‌اند از:
-
- کلم بروکلی
- گریپ‌فروت
- کیوی
- سبزیجات
- خربزه
- پرتقال
- فلفل
- توت‌فرنگی
- نارنگی
- گوجه‌فرنگی
پیشگیری از فقر آهن در نوزادان
برای جلوگیری از کم‌خونی ناشی از فقر آهن در نوزادان بهتر است در سال اول به کودک شیر مادر یا شیر خشک غنی‌شده با آهن داده شود. شیر گاو منبع خوبی از آهن برای نوزادان نیست و برای نوزادان زیر یک سال توصیه نمی‌شود. پس از 6 ماهگی، حداقل دو بار در روز کودک خود را با غلات غنی‌شده با آهن یا گوشت‌های پوره شده تغذیه کنید تا کودک آهن بیشتری دریافت کند.
پس از یک سال، کودکان نباید بیش از 591 میلی‌لیتر شیر در روز بنوشند. شیر زیادی معده کودک را پر می‌کند و جای سایر غذاها ازجمله غذاهای غنی با آهن را می‌گیرد. شیر همچنین جذب آهن را کاهش می‌دهد.
