نگاهی بر علل بروز میگرن

علل بروز میگرن آن چیست؟ مقاله‌ای که می‌خوانید کنکاشی مختصر و مفید با استناد به منابع علمی برای پاسخ به سوالات فوق است. با وبلاگ داروخانه روشا همراه باشید.

علل بروز میگرن – مقدمه

میگرن چیست؟ به‌طور کلی، میگرن نوعی سردرد ضربان دار در یک طرف سر با شدت درد متوسط یا شدید است و اغلب از اوایل بزرگ‌سالی شروع می‌شود. میگرن یک وضعیت شایع مرتبط با سلامتی است که از هر پانزده نفر مرد و از هر پنج نفر زن؛ یک نفر دچار آن است. این بیماری، حالت عود کننده و اپیزودیک (سریالی) دارد و یک تا دو بار در ماه تکرار می‌شود و هر بار بین چند ساعت تا چند روز می‌تواند ادامه داشته باشد.

بعضی اشخاص، هر هفته چند بار پشت سرهم با سردرد میگرن درگیرند، بعضی دیگر گاه گداری دچار میگرن می‌شوند. این امکان هم هست که بین حملات میگرن سال‌ها فاصله به وجود بیاید. به‌طور کلی افراد زیادی در رابطه با میگرن، نشانه‌هایی مثل حساسیت به نور، صدا و احساس بیماری دارند. 90 درصد از مبتلایان به میگرن در اقوام درجه یکِ خود فردی مبتلا به میگرن دارند.

انواع میگرن

میگرن انواع مختلفی دارد و تقسیم‌بندی‌های مختلفی با نام‌های متعدد از آن به عمل آمده. لازم است بدانیم برخی افراد بیشتر از یک نوع میگرن دارند.

شایع‌ترین انواع میگرن به این شرح است:

• • میگرن هاله‌ای: در میگرن هاله‌ای علائمی قبل از شروع میگرن به وجود می‌آید؛ چیزی مثل خاموش و روشن شدن جرقه‌های نور
  • میگرن غیر هاله‌ای: این رایج‌ترین نوع میگرن است که بدون هیچ علامت قبلی شروع می‌شود.
  • میگرن هاله‌ای بدون سردرد: در این نوع میگرن، علائم هشداردهنده‌ی میگرن ظاهر می‌شود ولی سردردی به وجود نمی‌آید.

• • میگرن مزمن: به میگرن مزمن، میگرن ترکیبی نیز گفته می‌شود؛ زیرا می‌تواند ویژگی‌های میگرن و سردرد تنشی را داشته باشد. گاهی اوقات به آن سردرد شدید میگرنی نیز می‌گویند.

میگرن مزمن می‌تواند در اثر مصرف بیش از حد دارو نیز ایجاد شود. مبتلایان به میگرن مزمن اغلب بیشتر از 15 روز در ماه و به مدت 3 ماه یا بیشتر دچار سردرد شدید یا حمله‌ی میگرن هستند؛ بیشتر از هشت مورد از این حملات، از نوعِ با هاله یا بدون هاله است.

علائم میگرن چیست؟

میگرن چیزی فراتر از سردرد شدید و نوعی اختلال عصبی است؛ میگرن در هر سنی ممکن است بروز کند. زن‌ها نسبت به مردها بیشتر دچار میگرن می‌شوند. شایع‌ترین میگرن، نوع دوره‌ای آن و سپس میگرن هاله‌ای و بدون هاله است. تشخیص میگرن از طریق علائم گزارش شده و سایر موارد مرتبط انجام می‌شود. امکان دارد علائم میگرن یک تا دو روز قبل از شروع سردرد آغاز شود که به آن مرحله‌ی  prodrome (علائم اولیه‌ی بیماری) گفته می‌شود.

این علائم می‌تواند شامل موارد در پی آمده باشد:

• • هوس‌های غذایی
  • افسردگی
  • خستگی یا انرژی کم
  • خمیازه‌ی مکرر
  • بیش فعالی
  • تحریک پذیری
  • سفتیِ گردن

در میگرنِ هاله‌ای ممکن است بیمار، دچار ناراحتی‌های زیر هم بشود:

• مشکل در حرف زدنِ واضح
• احساس سوزن سوزن شدن در صورت، بازوان یا پاها
• دیدن اَشکال یا نقاط نور
• از دست دادن قدرت بینایی

مرحله‌ی بعدی، مرحله‌ی حمله‌ی درد میگرن است که می‌تواند از چند ساعت تا هفته‌ها طول بکشد.

علائم میگرن می‌تواند در انسان‌ها متفاوت باشد؛ برخی از این علائم عبارت است از:

• • افزایش حساسیت به نور و صدا
  • حالت تهوع
  • سرگیجه یا احساس ضعف
  • درد در یک طرف سر، یا در چپ، راست، جلو، در پشت سر و یا در شقیقه‌ها
  • سر دردِ نبض دار
  • استفراغ

پس از مرحله‌ی حمله‌ی میگرن، بیمار، دچار تغییراتی در احساسات و خلق و خو می‌شود. این تغییر احساس می‌تواند از افسردگی تا خوشحالی متغیر باشد؛ هم‌چنین امکان دارد سردرد میگرن به‌طور خفیف ادامه پیدا کند. هر مرحله‌ای که در بالا توضیح دادیم ممکن است با شدت کمتر یا بیشتر رخ بدهد یا برخی مراحل آن حذف شود. هم‌چنین حمله‌ی میگرنِ بدون درد نیز امکان پذیر است.

درد میگرن چگونه است؟

اشخاص مختلفی که به میگرن مبتلا هستند درد آن را این طور توصیف می‌کنند:

• • ضربان
  • زق زدن
  • سوراخ کننده
  • کوبش
  • ناتوان کننده

گاهی امکان دارد درد میگرن ضعیف باشد ولی بر اثر درمان نکردن آن، متوسط تا شدید شود. درد میگرن معمولاً در ناحیه‌ی پیشانی سر رخ می‌دهد و به یک طرف سر کشیده می‌شود ولی می‌تواند در هر دو طرف سر هم باشد یا تغییر جهت بدهد. حملات درد میگرن معمولاً چهار ساعت طول می‌کشد. اگر درد میگرن مداوا نشده یا به مداوا پاسخ مثبت ندهد امکان دارد 72 ساعت تا یک هفته ادامه داشته باشد.

علل بروز میگرن

علت بروز میگرن چیست؟ محققان نتوانسته‌اند برای بروز میگرن دلیل قطعی پیدا کنند؛ با این حال به وجود آمدن میگرن را در رابطه با فعالیت غیرطبیعی مغز، مواد شیمیایی و رگ‌های مغز می‌دانند.

برخی عوامل محرک بروز میگرن عبارت از موارد زیر است:

• • چراغ‌های روشن و نورهای مشابه
  • گرمای شدید یا سایر موارد مرتبط با آب و هوا مثل تغییرات فشار هوا
  • تغییرات هورمونی، مانند نوسانات «استروژن» و «پروژسترون» در طول قاعدگی ، بارداری یا یائسگی
  • استرس بیش از حد
  • صداهای بلند
  • فعالیت بدنی شدید
  • حذف وعده‌های غذایی
  • تغییر در الگوهای خواب
  • استفاده از برخی داروها، مانندداروهای ضد بارداری یا «نیتروگلیسیرین»
  • کم آبی بدن

• • بوهای غیرمعمول
  • غذاهای خاص
  • سیگار کشیدن
  • مصرف الکل
  • گاهی حتی مسافرت هم از جمله علل بروز میگرن در افراد خواهد بود.

اگر دچار میگرن هستید امکان دارد پزشکتان از شما بخواهد که به‌طور روزانه وضعیت میگرن خود را بنویسید.

علل بروز میگرن در زنان باردار

حملات میگرنِ خیلی از خانم‌های باردار در دوران بارداری متوقف می‌شود؛ ولی امکان دارد بعد از زایمان به دلیل تغییرات هورمونیِ ناگهانی، حملات میگرن آن‌ها بدتر هم بشود. در صورت بروز حملات میگرن در دوران بارداری، بیمار نیاز به توجه ویژه‌ای تا مشخص شدن علت حمله دارد. تحقیقات، ثابت کرده که زنان بارداری که دچار میگرن هستند ممکن است با عوارض زیر روبرو شوند:

• • زایمان زودرس
  • «پره اکلامپسی» (نوعی اختلالِ چند ارگانی در زمان بارداری)
  • به دنیا آوردن نوزادی با وزن کم

برخی از داروهای میگرن مثل آسپرین ممکن است در دوران بارداری خطرناک باشد؛ به همین دلیل، خانم‌های باردار در دوران حاملگی باید با پزشک مشورت کرده و راه‌هایی برای درمان میگرن خود بیابند که به نوزاد آن‌ها آسیبی وارد نشود. برگرفته از  headachejournal

مداوای میگرن برحسب علل بروز میگرن

مداوای میگرن محل بحث است و خیلی از منابع علمی تأکید می‌کنند که میگرن قابل مداوای کامل نیست؛ ولی پزشک با توجه به علائم میگرن، تدبیرهایی اتخاذ می‌کند که بیمار بتواند حملات میگرن را مدیریت کند و این مدیریتِ حملات میگرن باعث می‌شود از تعداد حملات کم شود. همین مدیریتِ حملات میگرن در شدت درد آن هم تأثیر گذاشته و از درد میگرن نیز کم می‌کند.

برنامه‌ی مداوای میگرن

برنامه‌ی مداوای میگرن با عوامل زیر مرتبط است:

1. 1. بیمار چند سال دارد؟
   2. فواصل زمانیِ حمله‌ی میگرن چقدر است؟
   3. نوع میگرن چیست؟
   4. شدت میگرن چقدر است؟ (درد چقدر طول می‌کشد و تا چه حد مانع انجام فعالیت‌های روزمره‌ی بیمار می‌شود؟)
   5. بیمار، حالت تهوع یا علائم دیگر دارد یا نه؟
   6. بیمار چه داروهای دیگری مصرف می‌کند و آیا شرایط خاصی در ارتباط با سلامتی دارد یا خیر؟

قطره آنتی‌ میگرن گل دارو، یکی از محصولات دارویی بوده که دارای اثرات ضددرد و تسکین‌دهنده است. این محصول فرمولاسیون گیاهی داشته، در نتیجه قادراست تا از ابتلا به میگرن و حملات میگرنی خطرناک جلوگیری کرده و آن را به‌صورت کامل درمان کند.

برخی تجویزها و داروهای میگرن

• • تنظیم سبک زندگی، از جمله مدیریت استرس و پرهیز از محرک‌های میگرن.
  • تجویز داروهای OTC، مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) «ایبوپروفین»، «آسپرین» یا «استامینوفن» (تیلنول).
  • تجویز داروهایی که به‌محض شروع حمله مصرف می‌شود تا از شدیدتر شدن سردرد جلوگیری کرده و علائم را کاهش دهد؛ مانند «تریپتان»‌ها برای درد عصبی ازجمله «سوماتریپتان»، «التریپتان» و «ریزاتریپتان».
  • داروهای تجویزی برای رفع حالت تهوع مانند «متوکلوپرامید»، «کلرپرومازین» و «پروکلروپرازین».
  • هورمونْ درمانی در صورت ارتباط میگرن با چرخه‌ی عادت ماهانه در خانم‌ها.

• • داروهای ضد فشار خون مانند «بتا بلوکر» ها و مسدود کننده‌های گیرنده‌یِ «آنژیوتانسین» (کاندزارتان) که برای پیشگیری از میگرن تجویز می‌شود.
  • داروهای ضد تشنج.
  • دارهای ضد افسردگی برای جلوگیری از حملات میگرن مانند «آمی تریپتیلین» و «ونلافاکسین».
  • کاربرد بوتاکس در میگرن از طریق تزریق بوتاکس به عضلات سر و گردن که اغلب هر 3 ماه یک بار انجام می‌شود.
  • مراقبت‌های جایگزین مانند مدیتیشن، طب سوزنی و…

 علل بروز میگرن – جمع‌بندی

علت بروز میگرن دقیقاً مشخص نیست ولی میگرن نوعی سردرد ضربان دار در بخشی از سر با شدت درد متوسط یا شدید است. طبق نظر برخی از پزشکان میگرن به‌نوعی با اختلالات عصبی مرتبط است. میگرن حالت عود کننده و سریالی دارد و معمولاً هر ماه یک تا دو بار و هر بار بین چند ساعت تا چند روز تکرار می‌شود.

تشخیص علل بروز میگرن و نوع آن و بیماری‌های زمینه‌ای یا داروهای مصرفی، گام‌هایی است که برای مداوای مبتلایان به میگرن برداشته می‌شود. برحسب تمامی موارد بالا پزشک معالج مناسب‌ترین نوع مداوا را برای بیمار تجویز می‌کند.