آیا قند خون و آلزایمر با هم ارتباط دارند؟
قند خون و آلزایمر با هم ارتباط دارند؟
شواهد نشان می‌دهد که بین مصرف بالای قند و خطر ابتلا به آلزایمر ارتباط وجود دارد. کنترل مصرف قند در دوران جوانی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند. بیماری آلزایمر یک اختلال مغزی است که می‌تواند بر توانایی تفکر، به خاطر سپردن و انجام فعالیت‌های روزمره تاثیر بگذارد. این شایع‌ترین نوع زوال عقل در افراد مسن است، اما ممکن است نشانه‌های زیستی آلزایمر از سن 30 سالگی شروع شود.
محققان ارتباطی بین مصرف قند و پیشرفت بیماری آلزایمر پیدا کرده‌اند. این ارتباط در مورد سطوح بالای قند خون مرتبط با دیابت نیز صدق می‌کند. میزان قندی که مصرف می‌کنید ممکن است بر خطر ابتلا یا سرعت ظهور علائم تاثیر بگذارد. اما گاهی اوقات مقدار کمی قند ممکن است به افراد مبتلا به بیماری آلزایمر کمک کند. در این بخش همراه ما باشید تا با جزئیات بیشتری درباره این موضوع آشنا شویم.دیابت چیست؟ درمان دیابت رویایی دور از دسترس یا ...
خرید مکمل تقویت حافظه و یادگیری از داروخانه روشا می‌تواند در کاهش ابتلا به آلزایمر موثر باشد.
آیا مصرف قند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش می‌دهد؟
مصرف بالای قند (یا شکر) و سطوح بالای قند خون می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر یا سایر انواع زوال عقل را افزایش دهد. یکی از دلایل این اتفاق این است که مصرف زیاد قند می‌تواند موجب التهاب شود و این التهاب ممکن است منجر به بروز بسیاری از بیماری‌های مزمن از جمله زوال عقل مانند آلزایمر شود.
مطالعات اخیر ارتباط بین سطوح بالای قند و آلزایمر را برجسته کرده‌اند.
یک مطالعه در سال 2022 با 37،689 نفر شرکت‌کننده، ارتباط بین مصرف بالای قند و افزایش خطر آلزایمر را در زنان نشان داد. افرادی که روزانه حدود 10 گرم (2.4 قاشق چای‌خوری) قند مصرف می‌کردند، بیشترین افزایش خطر را داشتند. لاکتوز، قند موجود در شیر و فراورده‌های آن، قوی‌ترین ارتباط را با آلزایمر در بین انواع قند مورد مطالعه داشت.
قند خون بالا ناشی از دیابت نیز یک عامل خطر برای ابتلا به بیماری آلزایمر است. بالا بودن قند خون می‌تواند رشد توده‌های آمیلوئیدی در مغز را که ویژگی بارز آلزایمر است، تسریع کند. در حالی که پیش‌تر تصور می‌شد این مسئله بیشتر مربوط به بزرگسالان مسن است، اکنون مشخص شده که این خطر می‌تواند از سنین پایین‌تر نیز آغاز شود.
قرص دیابتون ویتابیوتیکس، یک محصول کاملاً مؤثر و گیاهی است که برای تقویت و بهبود سلامت عمومی در بیماران دیابتی تهیه می‌شود.
یک مطالعه در سال 2022 با 4932 نفر شرکت‌کننده، نشان داد که ارتباط بین آلزایمر، قند خون بالا و کلسترول بالا می‌تواند از سن 35 سالگی شروع شود. محققان شرکت‌کنندگان را به مدت چند دهه پیگیری کردند و دریافتند که مدیریت کلسترول و قند خون در ابتدای زندگی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر در آینده کمک کند.
یک مطالعه کوچک‌تر در سال 2022 نیز نشان داد که افزایش سطح قند خون حتی در مدت زمان کوتاه یک سال می‌تواند بر خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل تاثیر بگذارد. این مطالعه شامل 105 نفر شرکت‌کننده بود که در شروع مطالعه از نظر شناختی سالم بودند. محققان دریافتند با افزایش سطح قند خون ناشتا، افراد نشانه‌های بیشتری از افت شناختی در تصاویر مغزی نشان دادند؛ بدون در نظر گرفتن وزن بدن و تفاوت‌های انسولین.
در نهایت، یک مطالعه در سال 2017 نیز افزایش نشانه‌های آلزایمر را در افرادی که مقادیر بیشتری از نوشیدنی‌های شیرین و آبمیوه مصرف می‌کردند، پیدا کرد. یکی از محدودیت‌های این مطالعه این بود که شرکت‌کنندگان عمدتا سفیدپوست بودند، بنابراین نتایج ممکن است منعکس‌کننده جمعیت بزرگ‌تر نباشد.
آیا مصرف قند می‌تواند علائم آلزایمر را وخیم‌تر کند؟
مصرف قند بیش از حد، به ویژه اگر دیابت داشته باشید، می‌تواند پیشرفت زوال عقل را تسریع کند. یعنی علائم ممکن است زودتر نمایان شوند. علائم آلزایمر شامل موارد زیر است:
-
- مشکل در حافظه
- دشواری در حل مسائل
- تغییرات خلق‌وخو
- بهداشت فردی ضعیف
- انزوای اجتماعی
اما مقادیر کم قند گاهی اوقات می‌تواند مفید باشد. زیرا برخی از افراد مبتلا به مراحل پیشرفته‌ی آلزایمر ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند و تامین مواد مغذی لازم برای سلامتی مشکل شود. انجمن آلزایمر پیشنهاد می‌کند برای جذاب‌تر کردن غذا و کمک به دریافت مواد مغذی، مقدار کمی قند یا نمک به رژیم غذایی افراد مبتلا به آلزایمر پیشرفته اضافه کنید. البته شاید در برخی از افراد لازم باشد رژیم‌های غذایی با کمترین میزان قند و نمک مصرف شود. بنابراین قبل از افزودن نمک یا قند، حتما با پزشک مشورت کنید.
افراد مبتلا به آلزایمر چگونه می‌توانند مصرف قند را کاهش دهند؟
یک رویکرد عملی برای کاهش مصرف قند، محدود کردن یا حذف نوشیدنی‌های شیرین است. تحقیقات ارتباط مستقیم بین مصرف نوشیدنی‌های شیرین و افزایش خطر آلزایمر را نشان داده است. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2021 با 1865 نفر شرکت‌کننده، در طول 16 سال نشان داد که خطر بالاتر آلزایمر، انواع زوال عقل و سکته مغزی در افرادی وجود دارد که بیشترین مقدار قند، به ویژه از طریق نوشیدنی‌ها را مصرف می‌کردند.
راه‌های دیگر کاهش قند در رژیم غذایی شامل موارد زیر است:
-
- کاهش مصرف قند و شکر و شیرین‌کننده‌ها مثل شربت، عسل و...
- کاهش میزان مصرف قند و شکر به نصف و بعد ادامه کاهش تا حذف
- جایگزین کردن قند با ادویه‌ها یا عصاره‌ها
- مقایسه برچسب‌های تغذیه‌ای و انتخاب محصولات با قند افزوده کمتر
- کاهش میزان شکر در دستورهای غذا یا جایگزینی آن با سس سیب شیرین نشده
- دوری از مصرف شربت‌های میوه‌ای
- مصرف میوه‌های تازه، منجمد یا خشک شده به جای نوشیدنی‌های موجود در بازار
سوالات متداول
در ادامه به پرسش‌های رایج درباره قند و بیماری آلزایمر پاسخ داده می‌شود.
آیا افراد مبتلا به زوال عقل می‌توانند قند مصرف کنند؟
محدود کردن مصرف قند برای سلامت کلی مفید است؛ زیرا مصرف قند بیش از حد می‌تواند منجر به چاقی، دیابت نوع 2 و سایر بیماری‌ها شود.
متخصصان می‌گویند مصرف قند در مقادیر متعادل بد نیست. حتی ممکن است به افراد در مراحل پیشرفته آلزایمر کمک کند. زیرا ممکن است حس بویایی و چشایی کاهش یابد و بسیاری از غذاها کمتر جذاب شوند. مشکلاتی در جویدن یا بلع وجود داشته باشد یا خلق افسرده، اشتها را کم کند. در این شرایط کمی قند ممکن است غذا را جذاب‌تر کند.
چرا افراد مبتلا به آلزایمر گرایش به خوردن شیرینی‌جات دارند؟
برخی از افراد مبتلا به آلزایمر حس چشایی و بویایی خود را از دست می‌دهند، که باعث می‌شود طعم غذاها را کمتر احساس کنند. آنها ممکن است شروع به تمایل به غذاهای شیرین و طعم‌های شدید کنند تا نبود چشایی، جبران شود.
اضطراب یا افسردگی نیز ممکن است باعث تمایل به خوردن شیرینی‌جات شود که به صورت موقت مواد شیمیایی شادی‌بخش در بدن را افزایش می‌دهد. برخی داروها نیز ممکن است باعث تمایل به خوردن شیرینی شوند.
کپسول ممورال گل دارو یک نوع فراورده درمانی است که به بهبود عملکرد حافظه کمک می‌کند. این کپسول از عصاره گیاهانی اولئوگام رزین کندر و گرانول پودر ریشه زنجبیل تهیه شده است.
آیا تغییر رژیم غذایی می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد؟
تحقیقات نشان می‌دهد آنچه می‌خورید ممکن است به طور مثبت یا منفی بر نحوه تفکر و به خاطر سپردن شما تاثیر بگذارد. برخی انواع رژیم‌ها مانند رژیم مدیترانه‌ای و رژیم MIND ممکن است اثر مثبتی بر مغز داشته باشند.
محققان رژیم‌های دیگری را در کارآزمایی‌های بالینی مورد مطالعه قرار می‌دهند. تاکنون شواهد چندانی مبنی بر اینکه مکمل‌ها یا غذاهای خاص بتوانند از زوال عقل جلوگیری کنند، وجود نداشته است.
نتیجه‌گیری
محققان شواهدی از وجود ارتباط بین مصرف بالای قند و همچنین سطوح بالای قند خون مرتبط با دیابت، با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر پیدا کرده‌اند. این خطر برای زنان بیشتر به نظر می‌رسد.
یکی از راه‌های کاهش خطر ابتلا به آلزایمر، کاهش مصرف قند است. مصرف بالای قند همچنین ممکن است علائم آلزایمر را در افراد مبتلا وخیم‌تر کند. اما اگر یکی از عزیزان‌تان در خوردن غذای کافی مشکل دارد، متخصصان توصیه می‌کنند مقدار اندکی قند به رژیم غذایی اضافه کنید تا غذا جذاب‌تر شود.
