علت کمردرد و شناخت راه درمان کمر درد

راه درمان کمر درد بستگی به علت‌های درد کمر، تشخیص، پیشگیری و راه درمان کمر درد دارد که با استناد به منابع علمی و پزشکیِ معتبر، موضوع مقاله‌ی حاضر است. کمر درد در حقیقت یک بیماری خاص مانند پوکی استخوان یا برخی از انواع قوز کمر نیست؛ بلکه معمولاً علامت یک یا چند مشکل طبی مختلف محسوب می‌شود.که برای پیشگیری از پوکی استخوان حتما باید از کلسیم به طور طبیعی استفاده کرد در غیر این صورت باید از مکمل کلسیم استفاده کنند.

علت کمر درد چیست؟

طبق اعلام انجمن جراحان مغز و اعصاب آمریکا بین 75 تا 85 درصد از آمریکایی‌ها درد کمر را تجربه کرده و از این عده حدود 90 درصد بهبود می‌یابند. این درد عموماً به خاطر بروز مشکل در یک یا چند قسمت از پایین کمر به وجود می‌آید؛ به‌طور مثال در:

• • رباط‌ها و ماهیچه‌ها (رباط عبارت است از نواری کوتاه با بافتی مقاوم و انعطاف پذیر.)
  • دیسک‌ها
  • دیسک‌های بین مهره‌ای (در بین مهره‌های کمر، ساختارهایی غضروفی وجود دارند که دیسک نامیده می‌شوند.)
  • اعصاب
  • استخوان‌های ساختاری و تشکیل دهنده‌ی ستون فقرات

گاهی کمر درد می‌تواند ناشی از مشکلات سایر اعضای بدن که نزدیک کمر هستند (مانند کلیه) باشد. رایج‌ترین علل درد کمرِ مرتبط با مشکلات ساختاری، موارد زیر می‌تواند باشد:

کش آمدن کمر

• • عضلات منقبض می‌تواند باعث درد کمر شود.
  • کش آمدن کمر بر اثر جابه‌جا کردن غلط وسایل و یا حرکت‌های غلط ناگهانی به وجود می‌آید.
  • کش آمدن عضلات کمر می‌تواند ناشی از فعالیت بیش از حد نیز باشد، به‌طور مثال شاید بعد از چند ساعت کار در باغچه‌ی خانه و یا ورزش کردن امکان دارد کش آمدگی کمر اتفاق بیفتد و احساس سفت بودن و درد کمر به وجود بیاید

مشکلات ساختاری کمر

• • مهره‌ها عبارت از استخوان‌های به هم پیوسته‌ای هستند که ستون فقرات را به وجود می‌آورند.
  • دیسک‌ها که فاصله‌ی بین مهره‌ها را محافظت می‌کنند می‌توانند ازجمله دلایل دیگر کمر درد باشند. فشردگی عصب‌ها در این قسمت می‌تواند ناشی از پارگی، ورم کردن و نیز فتق دیسک باشد.
  • فتق دیسک، خود، می‌تواند ناشی از اِعمال فشار بر عصبی باشد که از کمر و پا می‌گذرد و این موضوع می‌تواند باعث تحریک عصب سیاتیک بشود.

سیاتیک به شکل‌های زیر می‌تواند خود را نشان دهد:

• • درد
  • سوزن سوزن شدن
  • بی‌حسی

آرتریت

• • اگر غضروفِ مفاصل در قسمت پایین کمر زایل شده یا آسیب ببیند فرد دچار آرتریت خواهد شد و امکان دارد به‌مرور زمان دچار مشکلی به نام فشردگی (تنگی) ستون فقرات نیز بشود.
  • درمان آرتروز و آرتریت گاهی با درمان کمر درد مرتبط است.

پوکی استخوان

• • پوکی استخوان باعث کم شدن تراکم و نازک شدن استخوان‌ها می‌شود و به دنبال این امر، نوعی شکستگی‌های کوچک در مهره‌ها که به آن شکستگی فشاری گفته می‌شود روی می‌دهد.
  • درد این نوع شکستگی‌ها شدید است

قرص یونی بون بلند لیبرتی، یکی از داروهای تقویتی حاوی مقادیر زیادی کلسیم، ویتامین د3، روی  و منیزیم بوده که می تواند به سلامت موها، ناخن ها و استخوان ها کمک کند. این محصول به مقاومت هرچه بیشتر ساختار اسکلتی بدن کمک کرده و می تواند از بروز استئوپروز و  پوکی استخوان جلوگیری کند. 

سایر علت های کمر درد

اگر علت کمر دردِ فرد مبتلا یکی از عواملی که به آن‌ها اشاره شد نبود، پزشک، آزمایش‌های دیگری را انجام می‌دهد که در اغلب موارد برای تشخیصِ یکی از موارد زیر است. (این موارد معمولاً کمتر مشاهده می‌شوند):

• • خارج شدن یک مهره از جای خود و رفتن آن بر روی مهره‌ی دیگر، موسوم به «اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو»spondylolisthesis) (degenerative
  • نوعی بیماری نخاعی و عصبی که حالت اورژانسی دارد و موسوم به «سندرم دم اسبی» (cauda equina syndrome) است که طیِ آن قسمت انتهایی نخاع، عملکرد عصبی خود را از دست می‌دهد.
  • عفونت قارچی یا باکتریایی ستون فقرات در بیماری‌هایی مانند «استافیلوکوک» (Staphylococcus) بیماری سل (tuberculosis) و «ای. کولای» (E.coli)
  • سرطان ستون فقرات یا وجود غده‌ی خوش‌خیم در آن.
  • عفونت و سنگ کلیه.

انواع علائم جدی کمر درد

• • وجود دردی کسالت آور و شدید در قسمت پایین کمر
  • دردی مانند برش چاقو در ساق پا و پا
  • ممکن نبودن ایستادن صاف، بدون احساس درد
  • مشکل در خم کردن کمر و انجام دادن برخی حرکات

در صورتی که این علائم به خاطر حرکات غلط باشد پس از مدتی رفع می‌شود ولی برخی دیگر می‌تواند تا هفته‌ها ادامه داشته باشد.

کمر دردی که به مدت سه ماه یا بیشتر طول بکشد کمر درد مزمن محسوب می‌شود.

علائم مرتبط با کمر درد که می‌تواند نشانه‌ی یک مشکل جدی محسوب شود

• • بی‌اختیاری مثانه یا روده
  • گزگز و بی‌حسی یک یا دو پا
  • افتادن یا ضربه به کمر (زخمی شدن) و سپس شروع ِکمر درد
  • کمر درد شدید که شب‌ها درد آن بدتر می‌شود
  • کاهش وزن به علتی نامعلوم
  • درد توأم با حس ضربان در شکم
  • تب توأم با کمر درد

چنانچه هریک از این نشانه‌های فوق را دارید با پزشک خود مشورت کنید.

تشخیص کمر درد

معاینه‌ی فیزیکی برای تشخیص کمر درد، ضروری است و پزشک طیِ این معاینه امکان دارد موارد زیر را بررسی و آزمایش کند:

• • توانایی سرِ پا ایستادن و راه رفتن
  • میزان دامنه‌ی حرکتیِ ستون فقرات
  • واکنش‌ها
  • قدرت پاها
  • توانایی حس کردن پاها

اگر پزشک به موردی جدی مشکوک باشد ممکن است آزمایش‌های زیر را نیز تجویز کند:

• • آزمایش خون و ادرار به خاطر پی بردن به علت‌ها پشت پرده‌ی کمر درد
  • عکس‌برداری از ستون فقرات برای تشخیص شکستگی‌ها و سایر موارد
  • سی‌تی‌اسکن یا ام آر آی برای مشخص کردن وضعیت دیسک‌ها، عضلات، رباط‌ها، اعصاب و عروق خونی
  • الکترومیوگرافی (EMG) برای بررسی علائم عصبی

کمر درد و بارداری

• • در سه ماه اول بارداری احتمال کمر درد وجود دارد.
  • ممکن است این نوع کمر درد، خود، بخشی از یک مشکل دیگر باشد در این مورد باید با پزشک مشورت کرد.
  • همچنین علت کمر درد در دوران بارداری تغییر گرانش بدن مادر به‌طرف بیرون و انتقال فشار آن به قسمت پایین کمر است.
  • همچنین افزایش وزن و تغییرات هورمونی جزو یاسر عوامل مؤثر درد کمر درد زنان باردار محسوب می‎شود.

ژل خنک کننده بدن ناپلار از طریق چند مکانیسم باعث کاهش درد، التهاب و رفع گرفتگی‌های سیستم عضلانی مفصلی می‌گردد مکانیسم اول بوسیله منتول موجود در ترکیب عصاره نعناع باعث تحریک اعصاب گیرنده حس سرما در پوست می گردد و همزمان اعصاب ویژه حس درد را سرکوب می نماید. مکانیسم دوم از طریق کامفر اعمال می گردد.

راه درمان کمر درد – پیشگیری

ورزش نکردن، نداشتن تحرک، انجام حرکات سخت بدون گرم کردن بدن، چاقی و مصرف دخانیات احتمال مبتلا شدن به کمر درد را بیشتر می‌کند.

همچنین موارد زیر در پیشگیری و نیز خفیف‌تر کردن کمر درد مؤثر است:

1. 1. حمل نکردن یا حمل کمترِ وسایل و اشیاء
   2. تقویت عضلات شکم و پشت
   3. اصلاح طرز ایستادن و نشستن
   4. استفاده نکردن از کفش‌های نامناسب و پاشنه بلند
   5. انجام حرکات کششی به‌طور روزانه.

راه درمان کمر درد – داروها

healthline می‌گوید بیشتر کمر دردها با مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی قابل درمان است. داروی ضد التهاب غیراستروئیدی باعث کنترل اعصابِ دچار حساسیت و کنترل عوامل افزایش درد می‌شود.

دو مورد از این نوع داروها عبارت است از:

• • ایبوپروفن Ibuprofen (موترین، ادویل)
  • ناپروکسن (Aleve)

ناپروکسن

توصیه می‌شود که در صورت داشتن ناراحتی کلیه و یا زخم معده، داروی «ایبوپروفن» را خودسرانه مصرف نکنید. یکی دیگر از دسته بندی‌های دارویی دیگر برای تسکین کمر درد، «استامینوفن» acetaminophen (تیلنول) (Tylenol) است. حتی همین داروهای بدون نسخه را نیز بیشتر از میزان (دوز) مناسب آن و بدون دستور پزشک مصرف نکنید؛ زیرا ممکن است در صورت مصرف غلط؛ موجب عوارض جانبی شدیدی شود.

راه درمان کمر درد – پمادهای موضعی

اغلب پمادها و محصولات موضعی، حاوی ایبوپروفن و «لیدوکائید» هستند و می‌توانند درد کمر را بسیار کاهش دهند و اغلب به شکل‌های ژل، لوسیون، کرم، چسب کمر (مشمع کمر درد) و اسپری عرضه می‌شود.

شل کننده‌های عضلانی

شل کننده‌های عضلانی، بیشتر وقتی تجویز می‌شود که علاوه بر درد کمر، اسپاسم عضلانی (انقباض غیرطبیعی عضله‌ی کمر و ادامه یافتن آن) نیز وجود داشته باشد.

داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای

شاید تعجب کنید ولی اگر کمر دردِ فرد، شدید باشد این امکان هست که پزشک، یک داروی ضد افسردگی سه حلقه‌ای مثل «آمی تریپتلین» برای او تجویز کند. این دارو بر روی قسمت‌های مختلف واکنش درد متمرکز می‌شود و هم‌چنین در مورد تسکینِ دردهای مرتبط با اعصاب نیز بهتر عمل می‌کند.

راه درمان کمر درد – تزریقات استروئیدی

بنا به دلایل گوناگون این امکان نیز وجود دارد که پزشک برای فرد مبتلا به کمر درد، تزریق استروئیدی مانند «استروئید کورتیزون» تجویز کند. تزریقات استروئیدی بیشتر برای درمان کمر دردهایی که عصب را نیز تحت تأثیر قرار داده است تجویز می‌شود.

مهمترین موارد مصرف ژل ریلنس دایان فارما در درمان و تسکین دردهای گردن، پشت، کمر، شانه، آرنج، زانو و مچ دست و پا، آسیب‌ها و ضرب دیدگی‌های ورزشی، دردهای آرتروز و بیماری‌های مفصلی، درد و التهاب واریس‌های سطحی، دردهای عضلانی مفصلی و گرفتگی و اسپاسم عضلات است. 

اپیوئیدها (تخدیرکننده‌ها)

بیشتر اپیئویدها مانند «اکسی کدون» (oxycodone) که نوعی ماده‌ی مخدر است از ترکیب استامینوفن و «هیدروکودون» تشکیل شده است و برای کمر درد شدید تجویز می‌شود. به دلیل خاصیت اعتیاد آور اپیوئیدها باید مصرف آن بسیار دقیق و با نظر پزشک انجام شود.

راه درمان کمر درد – عمل جراحی

در مجله‌ی healthline آخرین راه درمان کمر درد را عمل جراحی عنوان کرده است. عمل جراحی، بیشتر در دو حالت مناسب تشخیص داده می‌شود:

1. 1. برای اشخاصی که روش‌های دیگر درمان کمر درد در مورد آن‌ها مؤثر واقع نشده.
   2. برای افرادی که از لحاظ ساختار بدن دارای مشکل‌اند، ازجمله افرادِ دارای شرایط زیر:

• • اشخاص دارای ناهنجاری مشخص که درد بسیار زیادی دارند
  • گیرافتادگی و فشردگی عصب که موجب ضعیف شدن ماهیچه‌ها شده است
  • فشردگی نخاعی که باعث محدودیت فعالیت فرد در امور روزمره می‌شود.

راه درمان کمر درد – طب جایگزین

برخی روش‌های درمانی که از آن‌ها تحت عنوان گاه طب جایگزین و طب مکمل یاد می‌شود، می‌توانند در درمان این ناراحتی، مؤثر واقع شوند؛ از آن جمله است:

1. 1. طب سوزنی
   2. ماساژ درمانی
   3. کایروپراتیک(Chiropractic) که عبارت است از تشخیص و درمان اختلالات حرکتیِ سیستم ماهیچه‌ای انسان.
   4. تکنیک‌های راحتی بخش

طب سوزنی

طبق توصیه‌ی مراکز معتبر پزشکی افرادی که کمر درد دارند پیش از استفاده از روش‌های درمانی «کایروپراتیک» و موارد مشابه فوق، باید با پزشک خود مشورت کنند.

چند راه خانگی درمان کمر درد

برخی از راه‌های خانگی درمان کمر درد که کاربرد عمومی دارد به شرح زیر است:

گرما و کمپرس سرد

یکی از روش‌ها خانگی درمان کمر درد استفاده از دما درمانی است. یخ، انتخاب خوبی برای درمان التهاب مفاصل محسوب می‌شود اما باید در پارچه یا حوله‌ای نازک پیچیده شود تا به پوست آسیب نرساند. وقتی که التهاب کم شود می‌توان از کمپرس گرم نیز استفاده کرد؛ البته بین سرد و گرم شدن موضع مربوطه دقت داشت.

لوسیون سی ام، توسط شرکت دانش‌بنیان باریج اسانس تولید شده و کاملاً گیاهی است. به‌منظور تولید این محصول از عصاره گیاهانی چون نعنا و کرفس استفاده می‌شود. گیاه نعنا به دلیل ترکیباتی که دارد دارای خاصیت ضد درد و آنتی اسپاسم بوده و تا حدودی می‌تواند از عوارض ناشی از کشیدگی و آرتروز، پیشگیری کند. این عصاره در رفع گرفتگی عضلات نیز نقش مهمی دارد.

برگرفته از منابع معتبر ncbi.nlm.nih

تمرینات حرکتی

ورزش‌هایی برای تقویت عضلات مرکزی بدن که شامل عضلات پشت و شکم است وجود دارد. ورزش‌های مخصوص عضلات پشت و شکم یکی از قابل تأمل‌ترین راه درمان کمر درد محسوب می‌شود.

این نوع درمان ورزشی به‌طور کلی شامل موارد در پی آمد است:

• • بهبود وضعیت فیزیکی
  • استفاده از تکنیک‌های مناسب برای بلند کردن
  • تقویت عضله‌های مرکزی بدن
  • کش دادن عضلات برای افزودن به انعطاف پذیری آن

یک فیزیوتراپیست می‌تواند نحوه‌ی انجام این تمرینات فیزیکی را در خانه به شما یاد بدهد.

روغن‌های اساسی

تحقیقات علمی نشان می‌دهد که اسانس‌ها و مرهم‌هایی که با استفاده از «کپسایسین» (Capsaicin) تهیه می‌شوند می‌توانند درد کمر را کاهش دهند.

کپسایسین ماده‌ای شیمیایی است که در نوعی فلفل یافت می‌شود. مزه‌ی تند فلفل، ناشی از وجود همین ماده است. این ماده‌ی شیمیایی قادر است از حساسیت عصب‌های آن قسمت از بدن که آسیب دیده است کم کند و در نتیجه درد آن قسمت از بدن نیز کاهش یابد. طبق برآوردها و مشاهدات، درمان‌های خانگی در مواردی اندک می‌توانند شگفت‌انگیزترین راه درمان کمر درد باشند.