چطور به فردی که خودزنی میکند، کمک کنیم؟
با تمرکز بر حمایت بیطرفانه و راهکارهای مقابلهای جایگزین، میتوانید یاد بگیرید چگونه به کسی که خودزنی میکند کمک کنید.
شما ممکن است همیشه ندانید که عزیزانتان درگیر آسیب رساندن به خودشان هستند. اغلب این رفتارها مخفیانه انجام میشود و زیر لباس پنهان میماند یا به عنوان آسیبهای ورزشی و دیگر فعالیتها نشان داده میشود. وقتی رفتارهای خودزنی آشکار میشوند، طبیعی است که بخواهید عزیزانتان را از آسیب رساندن به خود منع کنید. اما مجازات کردن جوابگو نیست و نمیتوان کسی را از خودزنی با تنبیه دور کرد. به جای آن، نیاز به رویکردی بیطرفانه و حمایتی از سوی کسانی است که میخواهند کمک کنند.
خودزنی چیست؟
خودزنی، که به طور بالینی به عنوان آسیب عمدی غیرخودکشی شناخته میشود، یک اختلال روانی نیست. این یک روش ناسازگار یا بیفایده برای مقابله با فشارهای عاطفی است. خودزنی شامل وارد کردن عمدی آسیب به خود از نظر جسمی یا عاطفی است، اما با قصد خودکشی نیست. نقش شما در منصرف شدن اطرافیانتان با قصد خودکشی چه میتواند باشد؟!
کتک زدن، گاز گرفتن، سوزاندن و بریدن بخشی از بدن، نمونههای رایجی از خودزنی هستند. این رفتارها میتوانند از خفیف تا شدید متغیر بوده و ممکن است تکراری یا پراکنده باشند. هرچند هرکسی میتواند درگیر خودزنی شود، اما این رفتارها بیشتر در میان نوجوانان و بزرگسالان جوان دیده میشود و تا 22 درصد جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار داده است.
بر اساس یک مرور پژوهشی در سال 2022، ضربه زدن/کوبیدن شایعترین نوع خودزنی انجام شده توسط نوجوانان است، پس از آن فشار دادن و کشیدن موها رایج است.
چرا افراد خودزنی میکنند؟
وارد کردن عمدی آسیب به خود به یک روش برای خنثی کردن افکار و احساسات منفی است.
آماندا تورچک، یک درمانگر ازدواج و خانواده میگوید: «این رفتار را مانند یک دریچه تخلیه فشار برای درد عاطفی شدید در نظر بگیرید. وقتی کسی خودزنی میکند، اغلب تلاش برای بازیابی حس کنترل یا بیحس کردن آشفتگی عاطفی است که در حال تجربه کردن آن است.»
او اضافه میکند که درد جسمانی میتواند به طور موقت حواس فرد را از رنج عاطفی منحرف کند. به این ترتیب، خودزنی به روش آرامشبخشی و تنظیم احساسات شخص تبدیل میشود. اینکه چرا برخی افراد برای مقابله از خودزنی استفاده میکنند و برخی دیگر نه، روشن نیست. خودزنی یک مکانیسم مقابلهای ناسازگار است، به این معنی که به جای راهکارهای مفید مانند درگیر شدن در فعالیتهای خلاقانه یا تکنیکهای آرامسازی، افراد به سراغ آن میروند.
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است یک روش مقابلهای ناسازگار ایجاد کنید. خودآزاری، به طور خاص، با میزان بالاتری از موارد زیر مرتبط است:
-
- سوءاستفاده جسمی و جنسی در کودکی
- بیتوجهی عاطفی
- پیوندهای ناامن با مراقبان و والدین
علائم خودزنی چیست؟
علائم جسمانی خودزنی همیشه برای دیگران آشکار نیست. بسیاری از افرادی که خودزنی میکنند، در پنهان کردن جراحات مهارت دارند یا فقط قسمتهایی از بدن را که به ندرت دیده میشوند، مورد آسیب قرار میدهند.
نشانههای خودزنی میتواند شامل موارد زیر باشد:
-
- پوشیدن لباس نامناسب برای آبوهوا، مثل آستین بلند در یک روز تابستانی
- حمل همیشگی اشیاء تیز یا در دسترس بودن آنها
- نرخ بالای آسیبهای تصادفی
- اسکار
- مصرف قابل توجهی از باند و محصولات کمکهای اولیه
- صحبت منفی درباره خود
اگر یکی از عزیزانمان درگیر خودزنی باشد، چه باید کنیم؟
خودزنی میتواند هشداردهنده باشد، اما حفظ آرامش و حمایت حیاتی است. اقدامات فرد مورد نظر شما از جایی سرچشمه میگیرد که درد عاطفی دارد و خودزنی فقط نتیجه قابل رویت آن است.
دکتر ارون واینر، یک روانشناس در ایلینوی میگوید: «مهمترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که به عزیزانتان کمک کنید تا با منابع حرفهای، مانند یک درمانگر، که میتواند به آنها کمک کند روشهای موثرتری برای مدیریت احساسات منفی خود داشته باشند، ارتباط برقرار کنند.»
علاوه بر جستجوی راهنمایی حرفهای، دکتر تورچک توصیه میکند موارد زیر را هم در نظر بگیرید:
-
- تمرکز بر همدلی
- تشویق به ارتباط باز
- آموزش خود در مورد خودزنی
- اطمینان از بررسی منظم حال عزیزانتان
- احترام به مرزهای عزیزانتان
- پیشنهاد کمک به راهکارهای مقابلهای جایگزین، مانند ذهنآگاهی و...
در نهایت میتوانید با تمرکز بر ایمنی آنها به کسی که خودزنی میکند کمک کنید. اطمینان از ایمنی به معنای فراهم کردن مواد کمکهای اولیه فراوان یا انتقال به مراقبتهای پزشکی برای جراحات جدیتر است. شما نمیتوانید با پنهان کردن اشیاء تیز، خودزنی را متوقف کنید. اما میتوانید با اطمینان از برآورده شدن نیازهای پزشکی، اعتماد و حمایت را تشویق کنید.
چگونه اولین مکالمه را شروع کنیم؟
دکتر واینر پیشنهاد میکند از منظری همدلانه نزدیک شوید، با پرسیدن از حال کلی شخص، زمینههای مشترک را پیدا کنید. به عنوان مثال میتوانید با پرسیدن در مورد اینکه آیا در معرض استرس، اضطراب و غیره هستند شروع کنید.
پس از اینکه نشان دادید برای آنها و احساساتشان اهمیت قائل هستید، میتوانید علامتهای خودزنی را ذکر کنید و از آنها بخواهید در مورد انگیزههای این رفتار و احساسشان در مورد تغییر بالقوه آن صحبت کنند.
چگونه از کسی که خودزنی میکند در طولانی مدت حمایت کنیم؟
دکتر تورچک میگوید که وقتی صحبت از ارائه حمایت طولانیمدت از عزیزی باشد که خودزنی میکند، سه حوزه وجود دارد که باید بر آنها تمرکز کرد:
-
- برنامهریزی ایمن
- تحسین و تأیید
- تشویق مداوم
برنامه ایمن شما مراحلی است که شما و عزیزانتان باید در وضعیت بحرانی انجام دهید؛ شامل مواردی نظیر تماسهای اضطراری، راهکارهای مقابلهای جایگزین و نحوه دریافت کمک حرفهای. این برنامه بهترین روشها برای حمایت از عزیزانتان در دشوارترین زمانهایش را فراهم میکند.
علاوه بر دانستن چگونگی کمک، تحسین پیشرفت و ارائه تشویق نیز عوامل کلیدی در حمایت طولانی مدت هستند.
تورچک میگوید: «حتی کوچکترین دستاوردها را جشن بگیرید، زیرا نشاندهندهی گامهایی در جهت درست هستند. به آنها یادآوری کنید که باور دارید توانایی غلبه بر چالشها را دارند و به آنها اطمینان دهید که در فرازونشیبها برای حمایت از آنها در کنارشان هستید.»
کاهش استرس و اظطراب روزانه با خرید قرص اسلیپ کر گلدن لایف
گزینههای درمان خودزنی
افرادی که میشناسید یا عزیزانتان میتوانند از رفتارهای خودزنی فراتر بروند. چندین نوع رواندرمانی برای درمان خودزنی مفید هستند، که بسته به عوامل زمینهساز این رفتارها مورد استفاده قرار میگیرند: رویکردهای رایج شامل موارد زیر هستند:
-
- رفتار درمانی شناختی
- روان درمانی
- رفتار درمانی دیالکتیکی
این چهارچوبهای درمانی میتوانند به شناسایی علت اصلی خودزنی کمک کرده و به ایجاد الگوهای فکری و مکانیسمهای مقابلهای سودمند جدید نیز کمک کنند. همچنین ممکن است از مصرف داروهایی مانند ضدافسردگیها برای تسکین نشانههای عاطفی ناراحتکننده طی درمان نیز بهره ببرید.
همچنین میتوانید با استفاده و خرید مکملهای کاهش استرس از بروز افسرگی خفیف جلوگیری کنید.
نتیجهگیری
دانستن اینکه چگونه به کسی که خودزنی میکند کمک کنیم، همیشه آسان نیست، اما نزدیک شدن به آنها از منظری همدلانه و بدون قضاوت ضروری است.
ارتباط باز و حمایت میتواند به عزیزانتان کمک کند تا در مورد تجربیاتشان صحبت کنند و تمایل بیشتری به جستجوی خدمات حرفهای یا درخواست کمک داشته باشند. شما میتوانید از خودزنی عزیزانتان جلوگیری کنید. رواندرمانی میتواند علل زمینهساز فشار روانی را کاوش کند و همزمان راههای جدید و مفیدی برای مقابله با افکار و احساسات منفی آموزش دهد.