عوارض مصرف بیش از حد ویتامین ای از منظر علم!
در این مقاله، پاسخی مختصر و مفید به سوالِ عوارض مصرف بیش از حد ویتامین ای چیست؟ داده شده و طیِ آن، فواید و مضرات مصرف بیش از حد ویتامین E و منابع ویتامین ای نیز مورد برسی قرار گرفته.
آنچه در این مقاله خواهیم خواند
مختصری در مورد فواید ویتامین E
-
- کاهش استرس اکسیداتیو
- بهبود دفاع آنتی‌اکسیدانی
- کاهش خطر بیماری‌های قلبی
- مفید برای مبتلایان به بیماری کبد چرب
- مفید برای مبتلایان به «دیسمنوره» (درد شدید و مکرر قاعدگی و درد لگن)
- مؤثر در سلامت پوست و درمان بیماری‌های پوستی مانند «اگزما»
- تقویت قدرت تشخیص و پیشگیری از بیماری‌هایی مانند آلزایمر
- کاهش التهاب
- بهبود عملکرد ریه و بهبود بیماری آسم.
کمبود ویتامین E چه عوارضی دارد؟
کمبود ویتامین E معمولاً جنبه‌ی عمومی ندارد و بیشتر در بین طیف‌های خاص شایع است. به‌طور مثال، تحقیقات، بیانگر این نکته است که افراد مبتلا به سوء جذب چربی، از جمله «فیبروز کیستیک» و بیماری «کرون»، در معرض خطر کمبود ویتامین E قرار دارند. برخی اشخاص دیگر که بیماری ارثی مانند بیماری «ابالیپوپروتئینمی» دارند نیز بیشتر در معرض کمبود این ویتامین هستند (بیماریِ ابالیپوپروتئینمی یک نوع اختلال ارثی در جذب چربی و ویتامین‌های غذاها است). برگرفته از ods.od.nih.gov
به منظور خرید مکمل ویتامین E، باید به مراکز فروش مکملهای معتبر مراجعه کرد. داروخانه روشا مفتخر است که با داشتن انواع مکملهای ویتامین E اورجینال و با کیفیت، نیاز مشتریان را نسبت به این دسته از محصولات دارویی برآورده سازد.
برخی از اثرات کمبود ویتامین E عبارت است از:
-
- سلول‌هایی به اسم «پورکنژ» بر اثر کمبود ویتامین E از بین رفته و انتقال پیام عصبی را با مشکل مواجه می‌کند و این موضوع باعث ایجاد مشکل در راه رفتن و حفظ تعادل می‌شود.
- کمبود ویتامین E گیرنده‌های نوری در شبکیه‌ی چشم را ضعیف کرده و قدرت بینایی را کاهش می‌دهد.
- ویتامین E باعث تکثیر «لنفوسیت» ها که نوعی از گلبول‌های سفید هستند شده و باعث ضعف سیستم ایمنی بدن می‌شود.
- استرس اکسیداتیو اثر سمی دارد و از طریق رادیکال‌های آزاد به عضلات آسیب می‌رساند و نبودن ویتامین E می‌تواند یکی از علت‌های ایجاد استرس اکسیداتیو در بدن انسان باشد.
- کمبود ویتامین E باعث ناباروری در مردان و سقط جنین در زنان می‌شود.
خرید کپسول ژلاتینی ویتامین ای 400 واحد ابورنز
منابع غذایی ویتامین E
توضیح این نکته ضروری است که اگر بخواهیم میزان دقیق ویتامین E مصرفی شخص را محاسبه کنیم باید به میزان مواد غذایی حاوی ویتامین ای که توسط شخص به‌طور روزانه مصرف می‌شود نیز دقت کرده و حدود آن را محاسبه کنیم. مصرف زیاد ویتامین E از طریق غذا امری بعید به نظر می‌رسد و بیشتر از طریق مکمل‌ها امکان پذیر است.
توصیه می‌شود ابتدا سعی کنید نیاز بدن به ویتامین E را از طریق مصرف غذاهای حاوی این ویتامین برطرف کنید؛ در غیر این صورت به استفاده از مکملهای ویتامین E بپردازید. غنی‌ترین منابع غذایی ویتامین E با ذکر مقادیر آن در جدول زیر نمایش داده شده است:
| ماده‌ی خوراکی | مقدار | میزان ویتامین E |
| روغن جوانه‌ی گندم | یک قاشق غذاخوری-14 میلی‌لیتر | 135% از ارزش روزانه (DV) |
| تخمه‌ی آفتاب گردان بوداده | 28 گرم | 49% DV |
| بادام بوداده | 28 گرم | 45% DV |
| اسفناج آب پز | نیم فنجان- 112 گرم | 13% DV |
| کلم بروکلی آب پز | نیم فنجان- 46 گرم | 8% DV |
| کیوی | یک عدد متوسط- 69 گرم | 7% DV |
| انبه | نیم فنجان- 82 گرم | 5% DV |
| گوجه فرنگی | یک عدد متوسط- 123 گرم | 5% DV |
بهترین زمان مصرف ویتامین ای هم‌زمان با صرف غذاهایی است که چربی‌های مفید دارند؛ چون ویتامین ای، محلول در چربی است و اگر همراه با این نوع چربی‌های مفید مصرف شود بهتر و زودتر جذب بدن می‌شود. در این‌باره دقیق‌تر در «مواد غذایی حاوی ویتامین ای» بخوانید.
عوارض مصرف بیش از حد ویتامین ای – دوز مصرف
مصرف دوزهای بسیار بالای ویتامین E تحت عنوان مسمومیت ویتامین ای چیست، بحث جداگانه‌ای را طلب می‌کند، در ادامه، بیشتر به عوارض مصرف زیاد (و نه در حدِ مسمومیت) این ویتامین می‌پردازیم. تحقیقات، بیانگر این است که احتمال دارد افراط در مصرف ویتامین E در مردان، منجر به بروز سرطان پروستات شود. از دیگر عوارض مصرف بیش از حد ویتامین E، خطر خونریزی زیاد بر اثر زخمی شدن و هم‌چنین خطر سکته‌ی مغزی بر اثر خونریزی است. برگرفته از منابع معتبر healthline
کپسول ویتامین ای آپوویتال، یکی از محصولات تقویتی و دارویی بوده که از ویتامین ای محلول در چربی ساخته شده‌است. این محصول دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی قوی بوده و از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد ناشی از اشعه‌های خورشید و عوامل محیطی محافظت می‌کند.
نکته‌ی مهم این است که گاهی امکان دارد حتی دوزهای پایین ویتامین E برای برخی افراد مشکل ساز باشد؛ بنابراین بهتر است که این ویتامین بدون مشورت با پزشک مصرف نشود. هم‌چنین دقت کنید که مقادیر ویتامین E موجود در محصولاتی که در بازار یافت می‌شوند بسیار متفاوت است؛ بنابراین حتماً بروشور ویتامین E خریداری شده یا دستور مصرف آن را مطالعه کنید. به‌طور کلی دوزهای مصرفیِ ویتامین E طبق اعلام مؤسسه‌ی ملی بهداشت آمریکا به شرح زیر است:
| سن | اشخاص غیر باردار و غیر شیرده | زنان باردار | زنان شیرده |
| 0-6 ماهه | 4 میلی‌گرم | ||
| 7-12 ماهه | 5 میلی‌گرم | ||
| 1-3 ساله | 6 میلی‌گرم | ||
| 4-8 ساله | 7 میلی‌گرم | ||
| 9-13 ساله | 11 میلی‌گرم | ||
| 14 و بالاتر از 14 ساله | 15 میلی‌گرم | 15 میلی‌گرم | 19 میلی‌گرم |
برخی علائم و عوارض مصرف بیش از حد ویتامین ای:
-
- حالت تهوع
- اسهال
- گرفتگی روده
- خستگی
- ضعف
- سردرد
- تاری دید
- کهیر
- اختلال عملکرد غدد جنسی
- افزایش غلظت کراتین در ادرار (کراتینوری).
موارد دیگری که باید با پزشک در مورد مصرف ویتامین E مطرح کنید
مبتلایان به موارد زیر نیز قبل از مصرف ویتامین E باید با پزشک خود مشورت کنند؛ چون احتمال بروز عوارض جدید هست:
سافت ژل ویتامین ای 400 واحد ویوا تیون محصولی برای کودکان و بزرگ‌سالانی است که از کمبود ویتامین E دچار مشکل شده‌اند. این محصول سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. این محصول نوعی آنتی‌اکسیدان بوده که برای حفظ سلامت غشا در تمام سلول‌های بدن مثل بافت‌های عصبی ساخته شده است.
-
- وجود کمبود ویتامین K
- وجود بیماری «رتینیت پیگمانتوزا» یا «شبکیه‌ی آماس رنگیزه‌ای» (یک نوع بیماری چشمی که در آن شبکیه آسیب دیده است)
- اختلالات خونریزی
- دیابت
- داشتن سابقه‌ی حمله قلبی یا سکته قبلی
- سرطان سر و گردن
- بیماری کبد
ویتامین E ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد. اگر قصد جراحی دارید، از دو هفته قبل از جراحی ویتامین E مصرف نکنید. اگر برای باز کردن عروق مسدود شده و بازگرداندن جریان خون طبیعی به عضله‌ی قلب، «آنژیوپلاستی» انجام داده‌اید، با پزشک خود در مورد مصرف ویتامین E صحبت کنید. (نمژیوپلاستی شیوه‌ای از درمان برای گشاد کردن رگ‌ها است.)
تداخل دارویی ویتامین E
ضرروی است نه تنها در مورد ویتامین E بلکه در مورد تمامی مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید با پزشک مشورت کنید؛ بخصوص اگر که داروهای دیگری نیز برای شما تجویز شده باشد. در مورد ویتامین E به‌طور کلی این ویتامین با سه گروه از داروها و طرز مداوا احتمال تداخل بیشتری دارد:
-
- داروهای ضد انعقاد و ضد پلاکت
- سیمواستاتینو نیاسین (داروهایی در رابطه با کاهش کلسترول و مرتبط با قلب)
- شیمی درمانی و رادیوتراپی.
همان‌طور که اشاره شد اگرکه دارویی متعلق به هر یک از این سه گروه را مصرف می‌کنید ضروری است که موضوع را با پزشکتان مطرح کنید.
عوارض مصرف بیش از حد ویتامین ای – جمع‌بندی
-
- ویتامین E برای بینایی، تولید مثل و سلامت خون، مغز و پوست اهمیت زیادی دارد. این ویتامین بر حفظ تعادل، تقویت شناخت، بهبود دفاع آنتی‌اکسیدانی، کاهش خطر بیماری‌های قلبی، کاهش درد مکرر قاعدگی، کاهش التهاب و بهبود عملکرد ریه تأثیر می‌گذارد.
- ویتامین E از دردهای عصبی، آلزایمر و بیماری کبد چرب جلوگیری کرده و استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد.
- ضعف بینایی، کمبود گلبول‌های سفید، ضعف سیستم ایمنی بدن، ضعف عضلات، ناباروری و سقط جنین از اثرات کمبود ویتامین ای می‌تواند باشد.
- امکان دارد ویتامین ای با روش‌های شیمی درمانی و پرتو درمانی تداخل کند؛ ازجمله سایر تداخل‌های دارویی ویتامین ای می‌توان به تداخل با داروهای ضد انعقاد و داروهایی در رابطه با کاهش کلسترول اشاره کرد.
-
- برخی از منابع غذایی غنی از ویتامین E عبارت است از: بادام بوداده، روغن جوانه‌ی گندم، تخمه‌ی آفتاب گردان بوداده، اسفناج آب پز، کلم بروکلی آب پز، کیوی، انبه و گوجه فرنگی.
- معمولاً میزان مصرف روزانه‌ی ویتامین ای 15 میلی گرم و در زنان شیرده روزانه 19 میلی گرم است.
- مقادیر مختلفی از ویتامین E در قالب محصولات مختلف به فروش می‌رسد؛ لازم است پیش از خرید به برچسب آن و مقدار ویتامین E دقت کنید.
- علائم مصرف بیش از حد ویتامین ای می‌تواند شامل ضعف، تاری دید، سردرد، حالت تهوع، اسهال، گرفتگی روده و کهیر باشد.
- مصرف بیش از حد ویتامین E می‌تواند بروز خونریزی بر اثر عمل جراحی یا زخمی شدن، سکته‌ی مغزی بر اثر خونریزی، تحت تأثیر قرار گرفتن غدد جنسی و افزایش غلظت کراتین در ادرار شود.
برای شناخت بهترین مکملهای ویتامین ای ایرانی و بهترین مکملهای ویتامین ای خارجی روی لینک‌ها آورده‌شده انگشت‌رنجه بفرمایید!
