آیا عوارض گلوتامین را می‌شناسید؟
آشنایی با موارد منع مصرف گلوتامین
گلوتامین، نام یک آمینو اسید ضروری است که در دسته‌ی پروتئین‌ها قرار می‌گیرد. این آمینو اسید در ماهیچه‌ها تولید شده و به وسیله‌ی خون به اندام مورد نظر پمپاژ می‌شود. با وجود فواید بسیار زیاد، همچنان باید از موارد منع مصرف گلوتامین آگاه باشیم و در بعضی از موارد از مصرف آن خودداری کنیم.
برخی از فواید اثبات شده‌ی گلوتامین عبارتند از:
• بهبود سریع‌تر و موثرتر افراد بعد از عمل جراحی، پیوند مغز استخوان و جراحات و سوختگی‌های شدید؛
• کاهش عوارض‌های ناشی از داروهای ایدز، شیمی درمانی و پرتو درمانی؛
• تقویت و پایداری سیستم ایمنی در هنگام استرس و تنش
• و…
در این مقاله ابتدا به صورت کامل درباره‌ی بایدها و نبایدهای مصرف و عوارض گلوتامین صحبت می‌کنیم و بعد از آن سراغ مواردی می‌رویم که مصرف این آمینو اسید هیچ‌گونه تاثیر یا فایده‌ای برای آن نخواهد داشت. برای آشنایی هرچه بیشتر با این مکمل می‌توانید به مقاله‌ی «گلوتامین چیست؟» رفته و کامل با ای آمینو اسید ضروری آشنا شوید.
موارد منع مصرف گلوتامین و عوارض آن:
با وجود فواید بی‌شمار گلوتامین، بازهم در مواردی باید در مصرف آن احتیاط کرد؛ زیرا هنوز تحقیقات کافی درباره‌ی آن انجام نشده است. شایع‌ترین موارد منع مصرف گلوتامین شامل موارد زیر می‌شود:
در زمان بارداری و شیردهی
هنوز تحقیقات کافی درباره‌ی تاثیر گلوتامین بر روی خانم‌های باردار و شیرده وجود ندارد؛ بنابراین باید جهت احتیاط از مصرف آن خودداری کنید.
افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی پیشرفته
مصرف Glutamine در افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی پیشرفته، خطر کاهش عملکرد مغزی را برای آنها در پی دارد؛ بنابراین باید از مصرف آن خودداری یا زیر نظر پزشک متخصص مصرف کنند.
افراد مبتلا به بیماری دوقطبی و شیدایی
طبق تحقیقات انجام شده گلوتامین ممکن است شیدایی یا هیپومانیا را در مبتلایان به اختلال دو قطبی افزایش دهد؛ اگر به این بیماری دچار هستید حتما قبل از مصرف گلوتامین با پزشک متخصص مشورت کنید.
حساسیت به مونوسدیم گلوتامات
بدن به صورت طبیعی گلوتامین را به مونوسدیم گلوتامات (MSG) تبدیل می‌کند؛ بنابراین اگر به MSG حساسیت داشته باشید، این احتمال وجود دارد که گلوتامین نیز در شما حساسیت ایجاد کند.
افراد مبتلا به بیماری صرع و تشنج
پاره‌ای از تحقیقات نشان می‌دهند که گلوتامین خطر و شدت تشنج را افزایش می‌دهد؛ بنابراین اگر دچار بیماری صرع یا تشنج هستید، از مصرف این مکمل خودداری کنید.
تداخلات دارویی و تغذیه‌ای با گلوتامین
علاوه بر موارد گفته شده در بخش قبل، گلوتامین با برخی از داروها تداخل دارد و می‌تواند عملکرد و اثربخشی آنها را تحت تاثیر خود قرار دهد؛ در این قسمت این دسته از داروها را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
گلوتامین با لاکتوز تداخل دارد
گلوتامین به صورت طبیعی در بدن به آمونیاک تبدیل می‌شود؛ از طرفی نیز لاکتوز سبب کاهش آمونیاک در بدن می‌شود؛ مصرف گلوتامین ممکن است باعث کاهش اثربخشی لاکتوز در بدن شما شود.
تداخل دارویی گلوتامین با داروهای ضد سرطان
برخی از تحقیقات حاکی از آن است که گلوتامین با بعضی از داروهای ضد سرطان و شیمی‌درمانی تداخل دارد؛ با این‌که هنوز هم اطلاعات کافی برای اثبات این ادعا وجود ندارد اما جهت احتیاط افراد مبتلا به سرطان باید از مصرف گلوتامین خودداری کرده یا قبل از مصرف با پزشک متخصص مشورت کنند.
تداخل دارویی گلوتامین با داروهای ضد تشنج
همان‌طور که داروهای ضد تشنج، مواد شیمیایی مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهند، گلوتامین نیز همین عملکرد را دارد؛ بنابراین ممکن است باعث کاهش اثر این دسته از داروها بر روی افراد شود.
در این موارد مصرف گلوتامین فایده‌ای ندارد
گاهی افراد گلوتامین را برای مواردی مصرف می‌کنند که عملا برایشان هیچ فایده‌ای نداشته و فقط منجر به هزینه‌ی اضافی برای آنها می‌شود؛ در این بخش این موارد را باهم بررسی می‌کنیم.
تاثیر گلوتامین در ورزشکاران
بیشتر افراد گلوتامین را به نام یک مکمل ورزشی می شناسند اما جالب است بدانید که تحقیقات نشان می‌دهند که احتمالا مصرف مکمل و به صورت کلی گلوتامین خوراکی، تاثیری بر روی عملکرد ورزشی شما نخواهد داشت؛ اگر هنوز هم بر روی این موضوع اصرار دارید، زیر نظر پزشک متخصص از گلوتامین به صورت وریدی استفاده کنید. همچنین خواندن «نقش گلوتامین در بدنسازی» می‌تواند دید شفافی نسبت به موضوع در اختیارتان قرار دهد.
درمان بیماری کرون
مصرف گلوتامین برای تسکین یا درمان بیماری کرون (نام یک بیماری التهابی روده) موثر نیست.
درمان بیماری سیستینوری
گلوتامین بیماری سیستینوری را بهبود نمی بخشد (سیستینوری یا انباشت سیستینوری نوعی بیماری ارثی است که سبب تولید سنگ کلیه یا سنگ مثانه در افراد می‌شود).
تاثیر گلوتامین بر نوزادان
برعکس باور عموم مردم، گلوتامین در نوزدانی که وزنشان کمتر از 2.5 کیلوگرم است، باعث بهبود تغذیۀ آنها نمی‌شود؛ همچنین این آمینو اسید تاثیری در افزایش هوش، مهارت‌های حرکتی و رفتاری در نوزادان کمتر از سی روز نداشته و سرعت رشد را نیز بیشتر نمی‌کند.
بیماری دیستروفی عضلانی
تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف گلوتامین خوراکی باعث افزایش قدرت عضلانی در کودکان مبتلا به دیستروفی عضلانی نمی‌شود (دیستروفی عضلانی یک نوع بیماری ارثی است که باعث تحلیل رفتن عضلات در کودکان می‌شود).
تاثیر گلوتامین بر نوزادان نارس
مصرف گلوتامین تاثیری در رشد، نمو و پیشگیری از مرگ نوزادانی که نارس و زودتر از زمان لازم متولد شده‌اند، ندارد.
گلوتامین ویوا پاور باعث می شود که توده‌های عضلانی افزایش پیدا کند. علاوه بر این از تحلیل رفتن عضلات جلوگیری می‌کند. به همین دلیل باعث می‌شود که درد پس از تمرینات ورزشی کاهش پیدا کند.
تاثیر گلوتامین در افراد مبتلا به سرطان
• مصرف گلوتامین در افرادی که به علت ابتلا به سرطان تحت پرتو درمانی بوده و به همین دلیل دچار اسهال می‌شوند، تاثیری نداشته و باعث بهبودی فرد نمی‌شود؛
• مصرف گلوتامین باعث افزایش عمر و زنده ماندن افرادی که به سرطان ریه مبتلا بوده و تحت شیمی درمانی و پرتو درمانی هستند، کمکی نمی‌کند.
بیماری فیبروز کیستیک
مصرف گلوتامین در کودکان مبتلا به فیبروز کیستیک، باعث افزایش میزان پروتئین در بدن آنها نمی‌شود.
در این موارد مصرف گلوتامین ممکن است مفید باشد
در این بخش مواردی را بررسی می‌کنیم که هنوز تحقیقات و شواهد کافی برای آنها وجود نداشته اما نتایج تحقیقات اولیه حاکی از مفید بودن مصرف گلوتامین در آنها است. «فواید گلوتامین» عنوان مقاله‌ای است که می‌تواند شما را بیش از پیش با فواید این آمینواسید آشنا کند.
تاثیر گلوتامین بر اسهال
• مصرف گلوتامین در کودکان از میزان و شدت اسهال آنها می‌کاهد؛
• در افرادی که بخاطر درمان بیماری HIV/AIDS داروی نلفیناویر مصرف کرده و دچار اسهال می‌شوند، گلوتامین می‌تواند شدت اسهال آنها را کاهش دهد؛
• گلوتامین می‌تواند از شدت اسهال بعد از شیمی درمانی بیماران سرطانی بکاهد؛
تقویت سیستم ایمنی در افراد مبتلا به سرطان
• شیمی درمانی باعث آسیب به سیستم ایمنی فرد می‌شود؛ برخی از شواهد نشان می‌دهد که مصرف گلوتامین ممکن است این آسیب را کاهش داده و باعث بهبود آن شود.
درمان سندرم رودۀ آسیب پذیر
مصرف گلوتامین در افراد مبتلا به سندرم روده‌ی آسیب‌پذیر یا IBS به مدت 8 هفته، به کاهش علائم این بیماری کمک می‌کند؛ همچنین مصرف این آمینو اسید می‌تواند سبب کمتر شدن درد معده، کاهش تعداد دفعات دفع و بهبود کیفیت زندگی در آنها شود.
تاثیر گلوتامین بر چاقی و لاغری
برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف دو تا چهار هفته‌ای گلوتامین در افراد چاق، باعث کاهش سایز دور کمرشان می‌شود؛ البته تحقیق دیگری نیز حاکی از آن بوده که این موضوع در آقایان باعث افزایش وزن شده است؛ هنوز به صورت کامل تاثیر گلوتامین بر روی چاقی یا لاغری افراد مشخص نیست. از «انواع گلوتامین» چه می‌دانید؟!
برخی دیگر از تاثیرات گلوتامین در بیماری‌ها
• مصرف گلوتامین در افرادی که دچار التهاب یا زخم‌های دهانی ناشی از شیمی درمانی یا پرتو درمانی شده‌اند، موثر بوده و می‌تواند باعث کاهش درد آنها شود؛ البته این موضوع برای موارد دیگر مفید نیست؛
• مصرف یا تزریق گلوتامین، می‌تواند سبب کاهش علائم در مبتلایان به التهاب لوزالمعده یا پانکراتیت شده و زمان بستری ناشی از عمل جراحی‌شان را کاهش دهد؛
• مصرف گلوتامین می‌تواند آسیب‌های پوستی ناشی از پرتو درمانی را در مبتلایان به سرطان سینه کاهش دهد؛
• شواهد ضعیفی وجود دارد که گلوتامین ممکن است باعث کاهش تورم مری ناشی از پرتو درمانی شود؛
• گلوتامین ممکن است در درمان ترک اعتیاد به الکل، بیش فعالی - اختلال نقص توجه (ADHD)، زخم بستر، ویروس کرونا (نیاز به تحقیقات بیشتر)، زخم پا در افراد دیابتی، زخم معده و ترک اعتیاد به مواد مخدر و روان‌گردان مفید باشد.
دوز مجاز مصرف گلوتامین
دوز مجاز برای مصرف گلوتامین در هر فرد بسته به شرایط او متفاوت است؛ در این بخش، براساس تحقیقات علمی انجام شده دوز مجاز گلوتامین برای بیماری‌های شایع را توضیح داده‌ایم.
مصرف گلوتامین خوراکی برای بزرگسالان
• در صورت سوختگی، هر چهار ساعت یک بار 4.3 گرم گلوتامین مصرف کنید؛
• در صورت ابتلا به بیماری‌های شدید روحی، جسمی و تروما، برای حداقل 5 روز (یا بیشتر در صورت تشخیص پزشک) روزانه 20 گرم گلوتامین مصرف کنید؛
• در صورتی که مبتلا به بیماری سلول‌های داسی شکل هستید، می‌توانید دو بار در روز، بین 5 تا 15 گرم (بسته به تشخیص پزشک) به مدت یک سال گلوتامین مصرف کنید؛
• برای کاهش وزن غیر ارادی در مبتلایان به بیماری ایدز، می‌توانید روزانه بین 14 تا 40 گرم گلوتامین را با سایر مواد مغذی خود ترکیب کرده و مصرف کنید.
تزریق وریدی گلوتامین برای بزرگسالان
• در صورت سوختگی، روزانه 0.57 گرم گلوتامین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت 30 روز تزریق شود؛
• در صورت ابتلا به بیماری‌های شدید روحی، جسمی و تروما، 3/0 تا 05/ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، به صورت روزانه (یا همراه با هورمون در صورت تشخیص پزشک) گلوتامین تزریق شود؛
• بعد از جراحی مغز استخوان، 57/0 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن گلوتامین تزریق شود؛
مصرف گلوتامین خوراکی برای کودکان
• در صورت ابتلا به بیماری‌های شدید روحی، جسمی و تروما، روزانه 3/0 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن، گلوتامین به فرزندتان بدهید؛
• در صورت ابتلای فرزندتان به بیماری سلول‌های داسی شکل، می‌توانید دو بار در روز، بین 5 تا 15 گرم (بسته به تشخیص پزشک) به مدت یک سال به او گلوتامین خوراکی بدهید. خواندن مقاله‌ی «نحوه مصرف گلوتامین» را در این بخش بد ندیدیم به شما مخاطب عزیز توصیه کنیم.
در مورد ادعای کمک به ریکاوری عضلات به نقل از وبسایت webmd:
«گلوتامین برای حفظ پروتئین ماهیچه ضروری است. اولین بار به عنوان یک مکمل تناسب اندام که برای افزایش عضله و چربی سوزی تبلیغ می شود، محبوبیت پیدا کرد. دانشمندان به مطالعه این ادعاها ادامه می دهند و در حالی که مطالعات هیچ اثر عضله سازی را تایید نمی کنند، ممکن است به کاهش خستگی و بهبود ریکاوری ورزش کمک کند.
مطالعات نشان می دهد که هنگام مصرف مکمل گلوتامین، ورزشکاران درد عضلانی و کاهش قدرت کمتری داشتند. همچنین ممکن است آسیب عضلانی و عملکرد ورزشی را نیز کاهش دهد، اما تحقیقات در مورد این اثرات ادامه دارد.»
جمع‌بندی
در این مطلب به صورت کامل درباره موارد منع مصرف مکمل گلوتامین صحبت کردیم و به برخی از فواید آن نیز اشاره کردیم. در کل گلوتامین جزء مکملهای ایمن برای افراد بالای 18 سال محسوب شده و منع مصرف محسوسی برای آن وجود ندارد. برای خرید این آمینو اسید ضروری می‌توانید بدون نیاز به نسخه‌ی پزشک، از داروخانه‌ی روشا آن را تهیه کنید.
