نقش کم کاری تیروئید در زنان باردار، ریسک‌هایی که باید پیش از اقدام به بارداری از آنها آگاه شد!
کم کاری تیروئید اختلالی ترسناک در مادران باردار
در مقاله‌ی «راههای درمان کم کاری تیروئید» به بررسی چیستی اختلال کم کاری تیروئید پرداختیم و به حواشی مهمی چون راههای پیشگیری از کم کاری تیروئید و اضافه وزن ناشی از کم کازی تیروئید هم اشاره شد. در این مقاله قصد داریم به طور عمده سراغ تاثیر کم کاری تیروئید در زنان باردار و جنین برویم و گریزی هم بر دیگر مسائل مهم این اختلال شایع داشته باشیم.
توصیه‌ی جدی این است که اگر برای پاسخ «کم کاری تیروئید چیست؟» پاسخی جامع ندارید، حتما زمان بگذارید و از اطلاعات کاربردی مقاله‌ی مربوط به آن در وبلاگ «روشا» خود را محروم نکنید. برای شروع این بخش از مقاله به سراغ موضوع ریسک درمان دارویی در دوران بارداری رفته‌ایم؛ اگر با کم کاری تیروئید (هاشیموتو) دست به گریبانید و در برنامه‌ی بلند مدت یا کوتاه مدت خود قصد بارداری دارید این بخش رو با دقت از نظر بگذرانید.
دوران بارداری و ریسک سلامت مادر و جنین در صورت مصرف دارو
اگر برای شما هم اهمیت درمان گرفتن در دوران بارداری و ریسک سلامت مادر و جنین در صورت مصرف داروها مسئله است باید به خاطر داشته باشید در پزشکی قانونی هست مبنی بر اینکه چنانچه یک درمان بی‌عارضه یا اصولا کم‌عارضه وجود داشته باشد و شواهدی هم دال بر مفید بودن این درمان در دسترس نباشد، توصیه بر انجام دادن آن درمان است.
برای ملموس‌تر شدن موضوع به همین مسئله‌ی بارداری و همزمانی آن با کم‌کاری یا پرکاری تیروئید توجه کنید. از آنجا که مشاهدات کمی در این زمینه ثبت شده است؛ بنابراین نظرات متفاوتی از متخصصین خواهیم شنید که البته این نگرانی‌ها به دلیل کمبود شواهد کاملا به جاست؛ اما به طور کلی در پزشکی وقتی دارو و درمانی را موثر، سالم و بی‌عارضه می‌دانیم جانب احتیاط را به سمت مصرف و انجام آن سوق می‌دهیم، این موضوع در شرایط بارداری هم صدق می‌کند.
ویژگی های قرص مولتی ویتامین و مینرال بارداری و شیردهی ساپلکس خرمشهر دارو:
-
- مؤثر در رفع کم‌خونی مادر و فرزند
- بهبوددهنده عملکرد بدن مادران
- کمک به رفع خستگی در مادران
- تقویت شیر مادران
- مؤثر در رشد عالی جنین پس پیشنهاد ما به شما قرص بارداری ساپلکس است.
در بارداری بیشترین تهدیدِ مرتبط با اختلال تیروئید بحث کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید است و مباحث مربوط به گره و سرطان تیروئید بسیار کمتر مطرح است؛ بنابراین سوال اصلی این است که آیا کم کاری تیروئید خفیف را در حین بارداری درمان کنیم یا خیر؟ اهمیت این سوال از آنجا می‌آید که کم کاری شدید را تحت هر شرایطی باید درمان کرد و جای شک و تردیدی ندارد؛ اما در مورد کم کاری خفیف علم پزشکی چه راهکاری پیشنهاد می‌کند؟
درمان کم کاری تیروئید خفیف در حین بارداری، آری یا خیر؟!
هرگاه آزمایش TSH فرد در یک بازه‌ی بین 2.5 تا 10 باشد آن را رنج نرمال در نظر می‌گیریم، در شرایطی حتی با یک نگرش محتاطانه‌تر رنج 2.5 تا 4 را ناحیه‌ای خاکستری تعریف می‌کنند که نمی‌توان به قطعیت روی خفیف بودن یا نبودن آن رای داد.
همواره اختلاف‌نظرهای شدیدی برای تعیین کم کاری خفیف تیروئید در فرد باردار وجود دارد. ما در اینجا همان بازه‌ی بین 2.5 تا 10 را سند قرار می‌دهیم. حالا در چنین شرایطی فرد باردار به پزشک زنان و غدد مراجعه می‌کند تا برای درمان گرفتن یا نگرفتن تعیین تکلیف شود. نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که به دلیل شواهد کمی که در این زمینه وجود دارد ممکن است یک پزشک توصیه به درمان کند و پزشک دیگر انجام آن را ضروری نداند و این موضوع می‌تواند برای مادر ایجاد نگرانی کند!
باید بدانید بر اساس مشاهدات ثبت شده تا به امروز فردی که درمان نگرفته بابت کم کاری تیروئید خفیف در دوران بارداری خودش یا جنین متحمل آسیب نشده است؛ اما در هر صورت بالای 10 بودن رنج TSH یعنی فرد کم کاری تیروئید شدید داشته و فارغ از اینکه باردار است یا نه اجبار به درمان دارد.
نقش بودجه سلامت در توصیه به درمان کم کاری تیروئید در زنان باردار
با توجه به نبود مشاهدات مبنی بر آسیب‌زا بودن درمان یا عدم درمان در دوره‌ی بارداری، بهتر نیست توصیه به درمان را جایگزین توصیه به عدم درمان قرار داد؟
گفتیم بالاتر بودن TSH از 2.5 ، احتمال کم کاری تیروئید خفیف را تقویت می‌کند ولی فراموش نکنید اگر بنا باشد به همه‌ی کیس‌ها پیشنهاد درمان شود حجم نمونه‌ها به طور متناوب خیلی زیاد می‌شود. در این جا باید متوجه بودجه سلامت هم بود. زمانی که بودجه سلامت محدود باشد ما موظفیم بودجه را جایی هزینه کنیم که بیشترین تاثیر پذیری را داشته باشد. بهرحال به سیستم سرمایه‌داری از این منظر نقدهایی هم وارد است؛ اما چاره‌ای جز این نیست که هزینه‌ی درمان را برای نمونه‌های پرخطر خرج کنیم.
چکاپ کامل به چه قیمتی؟
گاهی بیماران به هوای «راههای پیشگیری از کم کاری تیروئید» و یا به طور کلی برای خاطر جمعی از عدم وجود هر نوع عارضه‌ای از پزشک درخواست می‌کنند که برایشان یک چکاپ کامل نوشته شود، در چنین شرایطی وقتی فرد علائم مشخصی ندارد، ممکن است آزمایش مربوطه همراه با پاسخ‌های مثبت کاذب همراه شود. در این صورت هم بیمار هم پزشک نگران شده و برای اطمینان بیشتر ضرورت آزمایش‌های بیشتر مطرح می‌شود این اتفاق هم به بار سلامت هزینه وارد می‌کند و هم بی‌جهت به بیمار ضربه‌ی روحی می‌زند.
وقتی یک مثبت کاذب را شاهد باشیم درمان را آغاز می‌کنیم؛ چراکه میزان کاذب بودن آن را به قطعیت نمی‌دانیم. برای همین پزشک‌ها در نوشتن آزمایش به نشانه‌ها و شرح‌حال بیمار توجه می‌کنند و سعی دارند محتاطانه آزمایش‌های مرتبط را توصیه کنند.
زمانی که برای کم کاری تیروئید دارو درمانی شروع می‌شود، حد فاصل بین 4 تا 6 هفته که از مصرف داروها می‌گذرد فرد آزمایش داده و دوز دارو را زیاد می‌کند. نکته‌ی مهم بعدی اینکه چنانچه فردی پیش از بارداری دچار کم کاری تیروئید بود و با مصرف دارو تیروئیدش تنظیم شده بود، بلافاصله بعد از اینکه متوجه شد تست بارداری وی مثبت شده است باید دوز دارو را حدود 30 درصد اضافه کند.
این اقدام زود هنگام نسبت به افزایش دوز مصرفی دارو از آن جهت است که کم کاری در طی بارداری تشدید نشود؛ چراکه کم کاری که پیش از بارداری تنظیم شده بود حالا بعد از بارداری به هم می‌خورد؛ بنابراین لازم است خیلی زود مصرف دارو را با دوزی بیش از قبل ادامه داد.
تشخیص آزمایش تیروئید بعد از بارداری چقدر ضروری است؟
سوالی که اینجا مطرح می‌شود آیا بعد از تشخیص بارداری، آزمایش تیروئید برای فرد تجویز می‌شود یا بدون نیاز به آزمایش دوز داروها را باید 30 درصد افزایش داد؟
البته بلافاصله بعد از تشخیص بارداری آزمایش تیروئید باید تجویز شود، منتها برای افزایش دوز مصرف دارو منتظر نتیجه‌ی آزمایش نمی‌مانیم؛ چرا که مصرف بیشتر دارو تهدید جدی به همراه ندارد در حالی که مصرف نکردن آن در مواقعی که آزمایش ضرورت آن را تشخیص داده باشد می‌تواند خطر آفرین باشد. محتاطانه تر این است که بلافاصله از فرد آزمایش تیروئید گرفته شود و تا آماده شدن جواب آزمایش دوز دارو را زیاد کرد.
توصیه به آزمایش تیروئید در دوران بارداری برای سلامت جنین
با توجه به اینکه از یک سنی تیروئید جنین به کار می‌افتد، آیا ضرورت دارد در طی دوران بارداری مرتب آزمایش داد و تغییرات تیروئید را چک کرد؟
دوز دارو در طی بارداری به دلایلی چون حجم جنین، وزن مادر، افزایش متابولیسم بدن و افزایش پروتئین بدن به خصوص در اواسط آن به شکل فزاینده‌ای تغییر می‌کند، به همین دلیل هم در طی این دوران هر 4 تا 6 هفته آزمایش تیروئید تکرار می‌شود این در حالی است که در شرایط غیر بارداری در صورت عوض نشدن دارو این آزمایش سالی 1 بار انجام می‌شود.
در دوران بارداری این احتمال وجود دارد که بعد از هفته‌ی 24 اُم نیازی به افزایش دوز نباشد؛ بنابراین تا اواخر بارداری این تعدیل دوز و افزایش دوز ادامه پیدا می‌کند. بعد از اینکه فرد زایمان کرد دوز دارو به دوز قبل از بارداری باز می‌گردد و برای اینکه مجددا دوز دارو تنظیم شود 6 تا 8 هفته بعد از زایمان آزمایش را انجام می‌دهیم.
تاثیر اختلال تیروئید روی هوش جنین
کم کاری تیروئید می‌تواند با تاثیر روی زمان زایمان موجب زایمان زودرس شود و به ندرت موجب اندکی فشار خون می‌شود که نگرانی جدی تاثیر بر هوش جنین از همین‌جا ناشی می‌شود. واقعیت این است در کم کاری تیروئید تغییرات هوش یا قابل اغماض است یا به اندازه‌ای کم که نیازی به درمان با سرعت بالا نیست؛ ولی به طور کلی در این مورد شواهد مطمئنی وجود ندارد و این نگرانی‌ها عمدتا بی‌مورد است . اساس این نگرانی و استرس می‌تواند خطرات جدی‌تری برای مادر به همراه داشته باشد.
استرس و نگرانی مواد معدنی بدن را کم می‌کند. مادران باردار و شیرده می‌توانند از مکمل‌های دوران بارداری استفاده کنند. قرص و سافت ژل برست فیدینگ ویواتیون، یکی از مکمل‌های تخصصی برای دوران شیردهی و بارداری محسوب می‌شود که به رفع نیاز روزانه بدن فرد به مواد معدنی می‌پردازد. و مهم ترین ویژگی سافت ژل برست فیدینگ ویواتیون موثر در تامین نیاز روزانه بدن به کلسیم، ویتامین‌ها و موادمعدنی مورد نیاز مادران در دوران شیردهی است. البته بهترین مکمل در این دوران را پزشک متخصص تشخیص می‌دهد پس حتما با پزشک متخصص خود مشورت کنید.
اهمیت انجام آزمایش تیروئید پیش از بارداری در افراد بدون این اختلال
شاید خواندن این مقاله تا به اینجا این سوال را در ذهن شما ایجاد کرده باشد که اساسا افرادی که دچار اختلال تیروئید نیستند آیا برای اقدام به بارداری نیاز به آزمایش‌های تیروئید دارند؟
در پاسخ باید گفت چنین آزمایشی برای همه ضروری نیست، درواقع در شرح حال معاینه چنانچه نکته‌ای در تایید کم کاری تیروئید وجود نداشته باشد نیازی به گرفتن آزمایش تیروئید نیست؛ اگرچه عمدتا پزشک زنان برای احتیاط به ویژه در کسانی که سابقه‌ی خانوادگی، بیماری ایمنی، دیابت، سابقه‌ی جراحی، سابقه‌ی اشعه به گردن، بیماری‌های زمینه‌ای، مصرف داروهایی که احتمال ابتلا به کم کاری تیروئید را بالا می‌برند، دارند تست تیروئید را توصیه می‌کند.
همچنین فردی که در آزمایش‌های سابق خود میزان ANTI TPO مثبتی داشته است از آنجا که پرکاری سیستم ایمنی را نشان می‌دهد لازم است پیش از بارداری تست بدهد؛ چرا که این فرد به واسطه‌ی آنتی تی پی او مثبت خود احتمال دارد در طی سال 2 تا 3 مرتبه مبتلا به کم کاری تیروئید شود.
سیستم ایمنی بدن در هر مرحله از زندگی باید الویت زندگی ما باشد. در کنار مکمل‌های طبیعی می‌توان از مکمل‌هایی که باعث بالا بردن سیستم ایمنی می‌شود هم استفاده کرد. که برای مشاهده و خرید آنلاین مکمل تقویت سیستم ایمنی روی عکس بالا کلیک کنید.
همچنین انجمن تیروئید آمریکا افراد بالای 30 سال را که قصد بارداری دارند با توجه به پررنگ بودن احتمال کم کاری تیروئید در این سنین به انجام تست تیروئید پیش از بارداری توصیه کرده است.
آیا افراد مبتلا به کم کاری تیروئید که در حال درمان هستند مستعد ناباروری یا سقط زودرس به ویژه در 3 ماهه‌ی اول بارداری هستند؟ پاسخ این سوال را در بخش بعدی مقاله بخوانید.
نازایی و سقط جنین با کم‌کاری تیروئید
چنانچه کم کاری تیروئید درمان شود هیچ ربطی به نازایی ندارد، در صورت کم کاری خفیف هم ارتباطی وجود نخواهد داشت؛ اما چنانچه میزان کم کاری تیروئید شدید باشد و درمان هم صورت نگیرد می‌تواند منجر به نازایی، سقط و کاهش وزن نوزاد در هنگام تولد به زیر 2500 گرم شود.
سود و زیان تجویز کورتون در افراد با ANTI TPO
گاهی به افرادی که دارای آنتی تی پی یو بالا هستند و در دوران بارداری این میزان بالاتر هم رفته بدون اینکه کم کاری تیروئید داشته باشند، کورتون تجویز شده است، به طور میانگین به دلیل عوارض بالای کورتون در مقایسه با Anti TPO ، عموما تجویز کورتون توصیه نمی‌شود؛ بنابراین در صورت مثبت بودن Anti TPO فرد، باید تیروئید معاینه شود تا به این اطمینان برسیم که فرد دارای گواتر و گره تیروئید نیست.
پس از معاینه تیروئید باید TSH را چک کرد تا از میزان نرمال آن بالاتر نباشد. در صورت بالاتر بودن به کمک لئوتیروکسین درمان را آغاز می‌کنیم به این ترتیب آن عوارضی که ناشی از Anti TPO است با درمان تیروئید از بین می‌رود.
به این ترتیب فهمیدیم که کنترل Anti TPO به کمک کورتون کار هوشمندانه‌ای نیست؛ چراکه خطر دیابت بارداری و تضعیف سیستم ایمنی را با خود به همراه دارد؛ بنابراین درمان Anti TPO آنگاه ضرورت پیدا می‌کند که در آزمایش‌ها متوجه کم کاری تیروئید شویم در این صورت با درمان تیروئید مشکل Anti TPO را هم حل می‌کنیم.
اگر از جمله افرادی هستید که مستعد ابتلا به کم کاری تیروئید هستید و یا به واسطه‌ی تصمیم برای بارداری نگران ابتلا به این بیماری شایع هستیدامیدواریم به کمک اطلاعات داده شده در این مطلب تا حد بسیار خوبی ذهن شما را از نگرانی‌های بی‌دلیل خالی و نسبت به موارد قابل توجه حساس کرده باشیم. چنانچه در این مورد سوالات دیگری موجب نگرانی شماست حتما با برای ما بنویسید تا به کمک متخصصین مجموعه «روشا» در رفع ابهامات ذهنی شما تلاش مضاعف داشته باشیم.
