اگر بارداری پرخطری دارید باید چه چیزهایی بدانید!

هر چند ناراحت کننده است ولی می‌خواهیم در این مقاله توضیح دهیم که اگر بارداری پرخطری دارید باید چه چیزهایی بدانید.

طبق اعلام «سازمان بهداشت جهانی» حدود ۱۵ درصد از زنان حامله با بارداری پرخطر مواجه می‌شوند.

از طرف دیگر، حتی حاملگی‌های کم‌خطر گاهی اوقات با خطرهای جدی همراه هستند و پزشکان باید به‌دقت همه‌ی زنان باردار را تحت نظر داشته باشند و مراقبت‌هایی با کیفیت بالا را بدون توجه به میزان خطری که مادر یا جنین را تهدید می‌کند ارائه کنند.

خبر خوب در مورد بارداری پرخطر این است که اکثر زنانی که با بارداری پرخطر مواجه شده‌اند، نوزادان سالمی دارند به‌خصوص آن‌هایی که مراقبت‌های پزشکی و آموزش‌های لازم در مورد حاملگی پرخطر را دریافت کرده‌اند.

در این مقاله با استناد به منابع علمی، مهم‌ترین کارهایی که در مقابله با بارداری پرخطر باید انجام دهید توضیح داده می‌شود.

با وبلاگ داروخانه روشا همراه باشید.

هر نوع بارداری که خطری برای مادر و جنین یا هر دو ایجاد کند بارداری خطرناک محسوب می‌شود.

معمولاٌ بارداری پرخطر ناشی از عوامل اساسی زیر است:

• • بیماری یا ناراحتی‌های زمینه‌ایِ مادر
  • شرایط نامساعد در دوران بارداری
  • سوابق سقط جنین یا چندقلوزایی

مهم‌ترین نکته‌ای که خانم‌ها باید از آن مطلع باشند این است که دریافت هر چه سریع‌ترِ کمک‌های بهداشتی و پزشکی خطر این نوع بارداری را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. در این مقاله به صورت مفصل مراقبت های مورد نیاز پیش از بارداری توضیح داده شده است. 

سن بالای ۳۵ سال عوارض بارداری را می‌تواند افزایش دهد.

از طرف دیگر، خطر ابتلا به فشار خون بالا، کم خونی و زایمان زودرس برای نوجوانان در دوران بارداری، بیشتر است. نوجوانان معمولاً سهل‌انگاری بیشتری در مراقبت‌های پزشکی و دریافت درمان نیز دارند.

حاملگی در ۳۵ سالگی و بالاتر به معنای نداشتن فرزند سالم نیست و خیلی از خانم‌ها بالای ۳۵ سال نیز زایمان کرد‌ه و فرزندان سالمی دارند ولی به هر حال بارداری بالای ۳۵ سال می‌تواند با عوارض زیر همراه باشد:

• • دیابت بارداری
  • فشار خون بالا
  • سقط جنین یا مرده زایی
  • حاملگی خارج از رحم
  • زایمان به طریق سزارین
  • اختلالات ژنتیکی
  • زایمان طولانی مدت

علائم بارداری پرخطر چیست؟

علائم بارداری پرخطر به شرایط زن باردار بستگی دارد؛ به‌طور مثال، نشانه‌های بیماری «پره‌اکلامپسی» عبارت است از سردرد و تورم دست و صورت و یا نشانه‌ی سقط جنین می‌تواند شامل گرفتگی یا خونریزی باشد. هم‌چنین وقتی یکی از علائم زیر را در دوران بارداری داشتید فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• • سردردِ شدیدتر از همیشه
  • سرگیجه یا غش کردن
  • تاریِ دید
  • تب ۳۸ درجه‌ی سانتی‌گراد یا بیشتر
  • مشکل در تنفس
  • تورم دست یا صورت
  • تپش قلب
  • شکمْ دردِ شدید
  • متوجه شدن به این که حرکات جنین در شکم مادر متوقف شده
  • خونریزی واژن
  • افکار آسیب زدن به خود یا جنین
  • خستگی زیاد و مداوم.

طرز تشخیص بارداری پرخطر

همان‌طور که قبلاً اشاره شد امکان دارد مشکلی زمینه‌ای باعث بروز خطرات بارداری شود و یا شرایط شخص، بارداری خطرناک را به وجود بیاورد؛ در هر دو صورت، بعضی از آزمایش‌هایی که امکان دارد پزشک برای بررسی عوارض دوران بارداری تجویز کند به شرح زیر است:

• • سنجش کامل خون (CBC)
  • آزمایش ادرار و کشت ادرار
  • آزمایش گروه خون
  • آزمایش فاکتور Rh
  • آزمایش بیماری‌های مقاربتی، هپاتیت، HIV، سل و دیگر بیماری‌های عفونی
  • غربالگری دیابت بارداری
  • تست فشار خون
  • «تست استرپتوکوک گروه B»
  • آزمایش جنین از نظر نقایص مادرزادی

طرز مدیریت بارداری پرخطر

در بارداری پرخطر، نوع درمان به نوع خطری که زن باردار را تهدید می‌کند بستگی دارد که برخی از آن‌ها به این شرح است:

• رژیم غذایی خاص برای افرادی که دیابت بارداری دارند یا مصرف دارو برای کنترل قند خون.
• مصرف دارو برای زنان مبتلا به بیماری‌های عفونی
• اتخاذ تدابیر احتیاطی خاص در هنگام زایمان برای به حداقل رساندن خطر برای نوزاد و مادر.
• اگر با مشکل بارداری پرخطر روبرو هستید نگران نباشید با تعداد ویزیت‌ها و آزمایش‌های بیشتر، همه چیز تحت کنترل پزشک خواهد بود.
• درمان زودهنگام عوارض بارداری، شانس داشتن بارداری و نوزاد سالم را بیشتر می‌کند.

نظارت بر جنین در بارداری پرخطر

جنین مادرانی که با بارداری پرخطر مواجه هستند معمولاً دقیق‌تر تحت نظر قرار می‌گیرد و سونوگرافی‌های مکرر یا سایر آزمایش‌های نظارت بر جنین بیشتر انجام می‌شود.

نوع درمان‌ها باز به شرایط سلامتیِ زن باردار بستگی دارد؛ بعضی از آزمایش‌هایی که ممکن است پزشک در دوران بارداری پرخطر تجویز کند به این شرح است:

• • آزمایش‌های بدون استرس
  • پروفایل‌های بیوفیزیکی
  • آزمایش استرس انقباضی
  • «سونوگرافی با داپلر» (بررسی بند ناف).

اگر بارداری پرخطری دارید باید چه چیزهایی بدانید – عوامل خطرناک

• • فشار خون بالا و خارج از کنترل
  • «سندرم تخمدان پلی‌کیستیک» (PCOS)
  • بیماری کلیوی
  • بیماری تیروئید
  • «لوپوس» و «ام اس» (بیماری‌هایِ خودْ ایمنی)
  • چاقی
  • «اچ‌آی‌وی»
  • «ویروس زیکا»
  • صرع
  • کم سن و سال بودن
  • سن ۳۵ سال به بالا
  • کشیدن سیگار
  • مصرف نوشیدنی‌های الکلی
  • مصرف حشیش و سایر مواد مخدر

طرز جلوگیری از بارداری پرخطر

اگر بارداری پرخطر از بیماری زمینه‌ای ِ قبلی سرچشمه گرفته باشد نمی‌توان از آن پیشگیری کرد؛ اما می‌توان برخی از عوامل مخرب و سبک زندگی غلط را مدیریت کرد و تغییر داد، از جمله:

• • ترک دخانیات، پرهیز از نوشیدنی‌های الکلی، کنترل وزن، قبل و بعد از بارداری برای کاهش خطر، مؤثر است.
  • صحبت با پزشک و راهنمایی خواستن برای تغییر سبک زندگی و یا کاهش عوارض بیماری‌های زمینه‌ای
  • رسیدن به وزن مناسب قبل از بارداری

داشتن یک رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم برای کاهش خطر بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، «پره‌اکلامپسی»، دیابت بارداری و مرده زایی.

محققان همچنین توصیه می‌کنند که خانم‌های که در معرض بارداری پرخطر هستند بهتر است به متخصصانی که برای مدیریت بارداری‌های پرخطر آموزش دیده‌اند مراجعه کنند.

«پریناتولوژیست» که به آن متخصص طب مادر و جنین نیز گفته می‌شود، برای درمان افرادی که دارای علائم حاملگی پرخطر هستند آموزش دیده‌اند.

آیا حاملگی پرخطر همیشه تکرار خواهد شد؟

یکی دیگر از سوال‌هایی که بیشتر خانم‌هایی که دچار بارداری پرخطر هستند می‌پرسند این است که آیا اگر در آینده باز حامله شوم بارداری من دوباره پرخطر خواهد بود؟

پاسخ برخی متخصصان این است که این موضوع بستگی وضعیت پزشکی شما در آن زمان دارد.

اگر عواملی که اکنون در مورد سلامتی شما تاثیر سوء دارد در آن زمان هم وجود داشت، بله دوباره دچار بارداری پرخطر خواهید شد؛ ولی اگر عواملی که خطر را افزایش می‌دهد مدیریت کنید، امکان دارد بتوانید خطر بارداری بعدی را کاهش دهید.

جمع‌بندی

دریافت تشخیص بارداری پرخطر، دلهره آور است؛ اما نباید ناامید شد. سوال از پزشک در مورد این که اگر بارداری پرخطری دارید باید چه چیزهایی بدانید ضروری است.

 با دانستن اینکه چه اتفاقی برای بارداری و سلامتی شما می‌افتد خواهید توانست اقدامات لازم را برای جلوگیری از جدی‌ترین پیامدهای بارداری پرخطر انجام دهید.

بارداری پرخطر، ناشی از سه عامل اساسی است: الف- بیماری‌های زمینه‌ای ب- شرایط نامساعد در دوران بارداری پ- سوابق سقط جنین یا چندقلوزایی.

انجام تمامیِ ویزیت‌های پزشکیِ مرتبط با قبل از تولد نوزاد، مراجعه‌ها و آزمایش‌های اضافی در صورت نیاز و اطلاع رسانی سریع به پزشک در مورد علائم جدید یا نگران کننده می‌تواند به کاهش خطر عوارض بارداری کمک جدی کند.