بررسی کامل فواید و عوارض ال کارنیتین بر کبد

ال کارنیتین یکی از مهم‌ترین مواد مغذی در بدن ماست که به واسطه‌ی مصرف زیاد آن توسط ورزشکاران حرفه‌ای، نام آن را بارها شنیده‌ایم. در این مقاله قصد داریم تا درباره‌ی یکی دیگر از کاربردهای این ماده مهم صحبت کنیم و ببینیم فواید مصرف ال کارنیتین بر کبد چگونه است و آیا به جای اثر درمانی می‌تواند مشکلی برایمان ایجاد کند؟

در این مطلب از داروخانه‌ی روشا، به صورت کامل تاثیر ال کارنیتین بر کبد را با تکیه بر تحقیقات معتبر علمی بررسی کرده و در پایان به پاسخ تمام سوال‌هایمان می‌رسیم؛ همچنین در مطلبی با عنوان «انواع ال کارنتین» به شکلی جامع پیرامون این مکمل، صورت‌های رایج آن در بازار و بهترین زمان مصرفش صحبت کرده‌ایم.

ادعای فواید ال کارنیتین بر کبد تا چه‌حد درست است؟!

ال کارنیتین یک مادۀ مغذی است که به صورت طبیعی در کبد، کلیه و مغز تولید و سنتز شده و وظیفه‌ی تبدیل چربی به انرژی را در بدن بر عهده دارد. مکمل ال کارنیتین انتقال اسیدهای چرب را از غشای سلولی به غشای سیتوپلاسمی میتوکندری تسهیل کرده در نتیجه با استفاده از تری گلیسیرید به عنوان سوخت، سبب سوزاندن چربی، افزایش انرژی و افزایش مقاومت عضلات در برابر خستگی می‌شود.

98 درصد ال کارنیتین در بافت عضلانی و اسکلتی و تنها 0.6 درصد آن در خون ذخیره می‌شود؛ بنابراین تعجبی ندارد که این ماده‌ی مغذی، جزء محبوب‌ترین مکمل‌ها در بین ورزشکاران حرفه‌ای مورد استفاده قرار بگیرد.

 ال کارنیتین پرو نوتریشن پلاس با انتقال اسیدهای چرب به میتوکندری سلول‌های بدن نقش مهمی در تولید انرژی و چربی سوزی دارد. تحقیقات جدید نشان داده که اشکال گوناگونی از کارنیتین می‌توانند برای بیماری‌های مختلف قلبی و مغزی نیز مفید باشند.

علاوه بر تولید و سنتز در بدن، می‌توانید با مصرف آووکادو، لبنیات، گوشت گاو و گوشت گوسفندی به منبع غنی از این ماده‌ی مغذی دست پیدا کنید. در یک فرد سالم، 75 درصد ال کارنیتین توسط مواد غذایی و 25 درصد آن توسط بدن تولید و سنتز می‌شود.

به صورت کلی L-carnitine در گروه مکمل‌های بی‌خطر قرار داشته اما در صورت زیاده‌روی در مصرف آن، عوارض خفیفی در پی دارد؛ با این حال متخصصان معتقدند که گروه زیر باید در مصرف این ماده‌ی مغذی احتیاط بیشتری از خود نشان دهند:

• افرادی که دارای بیماری‌های قلبی و عروقی هستند؛
• افرادی که فشار خون دارند؛
• افرادی که دارای بیماری کبدی ناشی از مصرف الکل هستند؛
• افرادی که دیابت دارند؛
• افرادی که دارای بیماری‌های کلیوی هستند.
اگر جزء یک یا چند مورد از گروه‌های بالا هستید، قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

بررسی فواید ال کارنیتین بر کبد چرب 

پیش از آن‌که بتوانیم به این پرسش پاسخ دهیم، ابتدا باید مشخص کنیم که تعریف ما کدام نوع بیماری کبد چرب است.

کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)

کبد چرب در افراد معمولا در اثر تجمع چربی بیش از 5% در کبد یا مصرف بی‌رویه الکل به وجود می‌آید؛ تجمع چربی در این ارگان حیاتی سبب آزادسازی بیشتر آنزیم‌های کبدی و در نتیجه التهاب آن می‌شود. طبق این تعریف اگر علت ایجاد کبد چرب در فرد فقط تجمع چربی بوده و ارتباطی با مصرف الکل نداشته باشد، به آن بیماری کبد چرب غیر الکلی می‌گوییم.

التهاب کبد چرب (NASH)

بروز بیماری کبد چرب ممکن است عارضه دیگری به نام التهاب کبدی در پی داشته باشد. این التهاب سبب مقاومت بدن در برابر انسولین، زخم شدن کبد و در صورت پیشروی سبب سفت شدن کبد شده و در نهایت ممکن است زمینه‌ساز سرطان کبد در بدن شما شود؛ به همین دلیل این التهاب جزء شدیدترین نوع کبد چرب محسوب می‌شود. آمارها حاکی از آن است که 80 درصد افراد چاق و 25 درصد افراد لاغر به این التهاب دچار می‌شوند.

به غیر از تجمع بیش از حد چربی و مصرف زیاد الکل، موارد زیر نیز می‌توانند سبب ایجاد کبد چرب در بدن شما شوند:

• هپاتیت C
• بیماری ویلسون؛
• مصرف برخی از داروها؛
• مصرف برخی از ترکیبات شیمیایی؛
• تغذیه نامناسب؛
• چربی خون بالا؛
• بیماری‌های غدد درون‌ریز

حال که دانستیم منظورمان از کبد چرب چیست، می‌توانیم تاثیر ال کارنیتین بر روی آن را بررسی کنیم؛ بیایید با هم به ادامه‌ی مطلب برویم. درضمن در مقاله‌ی «خواص ال کارنیتین برای مردان» فواید این مکمل برای مردان را هم مورد بررسی قرار داده‌ایم، شاید بدتان نیایید آن را بخوانید.

فواید ال کارنیتین بر کبد

برای آن‌که مطمئن شویم که آیا ال کارنیتین برای کبد مفید است یا نه، باید به نتایج تحقیقات علمی رجوع کنیم.

در یک تحقیق علمی که بر روی 74 نفر که دچار عارضه کبد چرب غیر الکلی بودند، انجام شد، افراد به دو گروه مساوی تقسیم شدند و به صورت روزانه گروه اول دارونما و گروه دوم، قرص دو گرمی ال کارنیتین دریافت می‌کردند. نتیجه‌ی آزمایش‌ها بعد از 24 هفته حاکی از بهبود قابل توجه عملکرد کبدی در افرادی بود که ال کارنیتین دریافت کرده بودند.

در مطالعه‌ای دیگر که بازهم بر روی 74 نفر با ردۀ سنی بین 43 سال تا 53 سال انجام گرفت، گروه اول (36 نفر) به صورت روزانه قرص دو گرمی ال کارنیتین (یک گرم بعد از صبحانه و یک گرم بعد از شام) و گروه دوم (38 نفر) دارونما به مدت 24 هفته دریافت کردند. آگاهی از  بهترین زمان مصرف ال کارنتین می‌تواند راه‌های رسیدن به نتیجه را برای شما میان‌بر کند.

هردو گروه تحت رژیم غذایی سالم و مبتنی بر کاهش کلسترول یکسان قرار داشتند؛ نتایج آزمایش افرادی که ال کارنیتین مصرف کرده بودند، خیره‌کننده بود و این ماده‌ی مغذی باعث بهبود فاکتورهای زیر در عملکرد کبدی آنها شده بود:

• آنزیم‌های کبدی ALT و AST در این افراد 56 درصد (در افرادی که دارونما دریافت کرده بودند این عدد 36 درصد بود) کاهش پیدا کرد؛
• کلسترول در این افراد 22 درصد (در افرادی که دارونما دریافت کرده بودند این عدد 3 درصد بود) کاهش پیدا کرد؛ تفاوت اعداد در آزمایش‌های بالا، میزان موثر بودن ال کارنیتین بر روی بهبود و درمان کبد چرب را ثابت می‌کند. نکته‌ی مهم دیگری که باید درباره‌ی آن بدانید این است که ال کارنیتین در دو نوع L و D سنتز می‌شود و فقط از نوع L آن که حاوی ترکیبات کارنیتین و لووکارنیتین است، می‌توان برای مصارف پزشکی استفاده کرد.

آگاهی از عوارض مکمل‌هایی که در برنامه‌ی غذایی خود قرار می‌دهیم از آن دست موضوعاتی است که نباید از کنار آن بی‌تفاوت گذشت.در مقاله‌ی «مضرات ال کارنتین» می‌توانید با عوارض مصرف این مکمل آشنا شوید. شما را به خوانش آن دعوت می‌کنیم!

ال کارنیتین توسط دو اسید آمینه‌ی ضروری یعنی متونین و لیزین و سه ماده معدنی مهم یعنی اسید اسکوربیک، نیاسین، ویتامین B6 و آهن در کلیه، کبد و مغز سنتز می‌شود. تمامی تحقیقات نشان می‌دهند که افراد با رعایت رژیم غذایی عاری از اسیدهای چرب اشباع و کلسترول، ورزش یا نرمش منظم حداقل 30 دقیقه در روز و مصرف ال کارنیتین می‌توانند عملکرد کبد خود را بهبود بخشیده و میزان چربی آن را کاهش دهند.

در افرادی که به مرحلۀ پایانی یعنی سفتی یا سرطان کبد رسیده‌اند، این ماده مغذی ممکن است سرعت پیشرفت آن را کاهش داده و در پاره‌ای از موارد متوقف کند.

 پاکسازی کبد با ال کارنیتین

تمام شواهد نشان می‌دهند که ال کارنیتین نقش بسیار مهمی در پاکسازی کبد داشته و می‌توان آن را جزء مهم‌ترین اجزای این موضوع در نظر گرفت. همان‌طور که در اوایل مطلب هم گفتیم، این ماده‌ی مغذی چربی‌های جمع شده را به میتوکندری هدایت کرده و با تسهیل در عبور آنها از غشای سلولی، سبب سوزانده شدن و آزادسازی انرژی می‌شود.

در صورت کمبود ال کارنیتین، اسیدهای چرب به جای به‌کارگیری در تامین انرژی عضلات و سایر ارگان‌های ضروری، در بدن ذخیره شده و سبب بیماری‌های گوناگون قلبی و عروقی، کلسترول، فشار خون و… می‌شوند؛ همچنین این ماده‌ی مغذی باعث کاهش آمونیاک، افزایش سنتز آلبومین و افزایش متابولیسم بدن می‌شود.

مروری بر مطالعه‌ای در emjreviews در باب تاثیر ال کارنتین بر کبد:

بیماران مبتلا به استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH) سطوح کولین را در کبد کاهش می دهند. متابولیسم کولین در حفظ عملکرد طبیعی کبد بسیار مهم است. همچنین برای عملکرد طبیعی کلیه و میتوکندری مهم است. کمبود کولین منجر به تجمع سطوح TAG کبد و در نتیجه افزایش سطح لیپید می‌شود. علاوه بر این، کولین را می‌توان به بتائین اکسید کرد، که یک دهنده‌ی مهم متیل است و در چرخه متیونین در کبد شرکت می‌کند. متیونین همراه با لیزین ال کارنیتین را در کبد و کلیه ها تشکیل می‌دهد.

ال کارنیتین برای انتقال اسیدهای چرب با زنجیره بلند حیاتی است. بیماران NASH پارامترهای غیرطبیعی را در تست های عملکرد کبد نشان می دهند، مانند افزایش سطح آسپارتات ترانس آمیناز (AST) و آلانین ترانس آمیناز (ALT)؛ با این حال، ال-کارنیتین در چندین مطالعه نشان داده است که عملکرد کبد را در بیماران NASH بهبود می‌بخشد و از پیشرفت آن جلوگیری می‌کند. برای مطالعه‌ی دقیق این گزارش می‌توانید به لینکی که در ابتدای پاراگراف آورده شده است مراجعه کنید.

نشانه‌های کمبود ال کارنیتین در بدن

کمبود ال کارنیتین در بدن سبب نارسایی کلیه، نارسایی، زخم، سفتی و سرطان کبد چرب می‌شود؛ بنابراین بسیار مهم است که حواس‌مان به میزان این ماده‌ی مغذی حیاتی در بدن‌مان باشد. به صورت کلی این کمبود در بیشتر مواقع با معاینه بالینی و آزمایش‌ مشخص می‌شود؛

اما در برخی از افراد نشانه‌های زیر می‌تواند حاکی از کمبود آن باشد:

• ضعف عمومی بدن؛
• خستگی؛
• اختلال در هوشیاری؛
• آنسفالوپاتی و گرفتگی عضلانی؛

این نشانه‌ها در نتیجه‌ی کاهش یا توقف گلوکونئوژنز، متابولیسم اسیدهای چرب، بیوسنتز آلبومین و عدم کاهش آمونیاک در چرخه‌ی اوره ایجاد می‌شود.

مضرات ال کارنیتین برای کبد و نحوه مصرف آن

همان‌طور که گفتیم، ال کارنیتین علاوه بر آن‌که هیچ‌گونه ضرری برای کبد ندارد؛ بلکه به عنوان یک مکمل و داروی اصلی برای درمان نارسایی یا کبد چرب ایفای نقش می کند. تحقیقات نشان می‌دهد مکمل ال-کارنیتین به طور قابل توجهی سطوح ALT، AST و GGTP در گردش را بهبود می بخشد.

بنابراین، ممکن است بر عملکرد کبد، به ویژه در میان بیماران مبتلا به بیماری‌های کبدی تأثیر مثبت بگذارد. تنها عوارضی که ممکن است از مصرف ال کارنیتین در بدن ظاهر شود، نحوه‌ی مصرف و دوز مناسب برای افراد مختلف است. با وجود تحقیقات متعدد، همچنان در دوز مصرفی مناسب ال کارنیتین در بین محققان اختلاف نظر وجود دارد؛

مصرف بیش از سه گرم ال کارنیتین در شبانه‌روز ممکن است سبب وقوع عوارض زیر شود:

• تهوع؛
• استفراغ؛
• اسهال؛
• دل‌پیچه؛
• گرفتگی شکم؛
• تشنج؛
• بیماری‌های قلبی و عروقی.

ال کارنیتین در صورت مصرف تا 12 ماه احتمالاً بی خطر است. می‌تواند عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، سوزش سر دل، اسهال و تشنج ایجاد کند. همچنین می‌تواند باعث شود ادرار، نفس و عرق بوی «ماهی» پیدا کند. از مصرف دی کارنیتین و دی ال کارنیتین خودداری کنید. این نوع از کارنیتین ممکن است اثرات ال کارنیتین را مسدود کرده و علائمی شبیه کمبود ال کارنیتین ایجاد کنند.

مطالعات متاآنالیز انجام‌شده تا به اینجا هیچ نوع عارضه‌ای از مکمل ال کارنیتین بر کبد گزارش نداده‌است. بنابراین چنانچه تمایل دارید از فواید ال کارنتین در مسیر ورزشی خود بهره ببرید اما به دلیل نگرانی برای کبدتان تعلل می‌کنید می‌توانید مطمئن باشید فواید ال کارنیتین بر کبد به عوارض ال کارنیتین بر کبد بسیار می‌چربد و به عبارتی به سادگی عوارض آن را بر کبد می‌شود انکار کرد.  برای خواندن گزارش دقیق‌تری از این تحقیقات متاآنالیز می‌توانید سری به sciencedirect بزنید.

سخن پایانی

در این مطلب به صورت جامع درباره‌ی «فواید مصرف ال کارنیتین بر کبد» صحبت کردیم و از اهمیت و نقش حیاتی آن در تامین انرژی عضلات بدن، پیشگیری از نارسایی و ایجاد کبد چرب، پیشگیری از تحلیل عضلات و… آگاه شدیم. به شما توصیه می‌کنیم که بعد از خواندن این مطلب، با مراجعه به آزمایشگاه، سطح ال کارنیتین بدن خود را اندازه‌گیری کرده و در صورت کمبود آن، زیر نظر پزشک متخصص مصرف این ماده‌ی مغذی مهم را آغاز کنید.